śriyaḥ kurūṇām adhipasya pālanīṃ prajāsu vṛttiṃ yam ayuṅkta veditum /
sa varṇiliṅgī viditaḥ samāyayau yudhiṣṭhiraṃ dvaitavane vanecaraḥ // BhKir_1.1 //

kṛtapraṇāmasya mahīṃ mahībhuje jitāṃ sapatnena nivedayiṣyataḥ /
na vivyathe tasya mano na hi priyaṃ pravaktum icchanti mṛṣā hitaiṣiṇaḥ // BhKir_1.2 //

dviṣāṃ vighātāya vidhātum icchato rahasy anujñām adhigamya bhūbhṛtaḥ /
sa sauṣṭhavaudāryaviśeṣaśālinīṃ viniścitārthām iti vācam ādadhe // BhKir_1.3 //

kriyāsu yuktair nṛpa cāracakṣuṣo na vañcanīyāḥ prabhavo 'nujīvibhiḥ /
ato 'rhasi kṣantum asādhu sādhu vā hitaṃ manohāri ca durlabhaṃ vacaḥ // BhKir_1.4 //

sa kiṃsakhā sādhu na śāsti yo 'dhipaṃ hitān na yaḥ saṃśṛṇute sa kiṃprabhuḥ /
sadānukūleṣu hi kurvate ratiṃ nṛpeṣv amātyeṣu ca sarvasampadaḥ // BhKir_1.5 //

nisargadurbodham abodhaviklavāḥ kva bhūpatīnāṃ caritaṃ kva jantavaḥ /
tavānubhāvo 'yam abodhi yan mayā nigūḍhatattvaṃ nayavartma vidviṣām // BhKir_1.6 //

viśaṅkamāno bhavataḥ parābhavaṃ nṛpāsanastho 'pi vanādhivāsinaḥ /
durodaracchadmajitāṃ samīhate nayena jetuṃ jagatīṃ suyodhanaḥ // BhKir_1.7 //

tathāpi jihmaḥ sa bhavajjigīṣayā tanoti śubhraṃ guṇasampadā yaśaḥ /
samunnayan bhūtim anāryasaṃgamād varaṃ virodho 'pi samaṃ mahātmabhiḥ // BhKir_1.8 //

kṛtāriṣaḍvargajayena mānavīm agamyarūpāṃ padavīṃ prapitsunā /
vibhajya naktaṃdinam astatandriṇā vitanyate tena nayena pauruṣam // BhKir_1.9 //

sakhīn iva prītiyujo 'nujīvinaḥ samānamānān suhṛdaś ca bandhubhiḥ /
sa santataṃ darśayate gatasmayaḥ kṛtādhipatyām iva sādhu bandhutām // BhKir_1.10 //

asaktam ārādhayato yathāyathaṃ vibhajya bhaktyā samapakṣapātayā /
guṇānurāgād iva sakhyam īyivān na bādhate 'sya trigaṇaḥ parasparam // BhKir_1.11 //

niratyayaṃ sāma na dānavarjitaṃ na bhūri dānaṃ virahayya satkriyām /
pravartate tasya viśeṣaśālinī guṇānurodhena vinā na satkriyā // BhKir_1.12 //

vasūni vāñchan na vaśī na manyunā svadharma ity eva nivṛttakāraṇaḥ /
gurūpadiṣṭena ripau sute 'pi vā nihanti daṇḍena sa dharmaviplavam // BhKir_1.13 //

vidhāya rakṣān paritaḥ paretarān aśaṅkitākāram upaiti śaṅkitaḥ /
kriyāpavargeṣv anujīvisātkṛtāḥ kṛtajñatām asya vadanti sampadaḥ // BhKir_1.14 //

anārataṃ tena padeṣu lambhitā vibhajya samyag viniyogasatkriyām /
phalanty upāyāḥ paribṛṃhitāyatīr upetya saṃgharṣam ivārthasampadaḥ // BhKir_1.15 //

anekarājanyarathāśvasaṃkulaṃ tadīyam āsthānaniketanājiram /
nayaty ayugmacchadagandhir ārdratāṃ bhṛśaṃ nṛpopāyanadantināṃ madaḥ // BhKir_1.16 //

sukhena labhyā dadhataḥ kṛṣīvalair akṛṣṭapacyā iva sasyasampadaḥ /
vitanvati kṣemam adevamātṛkāś cirāya tasmin kuravaś cakāsati // BhKir_1.17 //

mahaujaso mānadhanā dhanārcitā dhanurbhṛtaḥ saṃyati labdhakīrtayaḥ /
na saṃhatās tasya na bhedavṛttayaḥ priyāṇi vāñchanty asubhiḥ samīhitum // BhKir_1.18 //

udārakīrter udayaṃ dayāvataḥ praśāntabādhaṃ diśato 'bhirakṣayā /
svayaṃ pradugdhe 'sya guṇair upasnutā vasūpamānasya vasūni medinī // BhKir_1.19 //

mahībhujāṃ saccaritaiś caraiḥ kriyāḥ sa veda niḥśesam aśeṣitakriyaḥ /
mahodayais tasya hitānubandhibhiḥ pratīyate dhātur ivehitaṃ phalaiḥ // BhKir_1.20 //

na tena sajyaṃ kvacid udyataṃ dhanur na vā kṛtaṃ kopavijihmam ānanam /
guṇānurāgeṇa śirobhir uhyate narādhipair mālyam ivāsya śāsanam // BhKir_1.21 //

sa yauvarājye navayauvanoddhataṃ nidhāya duḥśāsanam iddhaśāsanaḥ /
makheṣv akhinno 'numataḥ purodhasā dhinoti havyena hiraṇyaretasam // BhKir_1.22 //

pralīnabhūpālam api sthirāyati praśāsad āvāridhi maṇḍalaṃ bhuvaḥ /
sa cintayaty eva bhiyas tvad eṣyatīr aho durantā balavadvirodhitā // BhKir_1.23 //

kathāprasaṅgena janair udāhṛtād anusmṛtākhaṇḍalasūnuvikramaḥ /
tavābhidhānād vyathate natānanaḥ sa duḥsahān mantrapadād ivoragaḥ // BhKir_1.24 //

tad āśu kartuṃ tvayi jihmam udyate vidhīyatāṃ tatra vidheyam uttaram /
parapraṇītāni vacāṃsi cinvatāṃ pravṛttisārāḥ khalu mādṛśāṃ dhiyaḥ // BhKir_1.25 //

itīrayitvā giram āttasatkriye gate 'tha patyau vanasaṃnivāsinām /
praviśya kṛṣṇā sadanaṃ mahībhujā tad ācacakṣe 'nujasannidhau vacaḥ // BhKir_1.26 //

niśamya siddhiṃ dviṣatām apākṛtīs tatas tatastyā viniyantum akṣamā /
nṛpasya manyuvyavasāyadīpinīr udājahāra drupadātmajā giraḥ // BhKir_1.27 //

bhavādṛśeṣu pramadājanoditaṃ bhavaty adhikṣepa ivānuśāsanam /
tathāpi vaktuṃ vyavasāyayanti māṃ nirastanārīsamayā durādhayaḥ // BhKir_1.28 //

akhaṇḍam ākhaṇḍalatulyadhāmabhiś ciraṃ dhṛtā bhūpatibhiḥ svavaṃśajaiḥ /
tvayā svahastena mahī madacyutā mataṅgajena srag ivāpavarjitā // BhKir_1.29 //

vrajanti te mūḍhadhiyaḥ parābhavaṃ bhavanti māyāviṣu ye na māyinaḥ /
praviśya hi ghnanti śaṭhās tathāvidhān asaṃvṛtāṅgān niśitā iveṣavaḥ // BhKir_1.30 //

guṇānuraktām anuraktasādhanaḥ kulābhimānī kulajāṃ narādhipaḥ /
parais tvadanyaḥ ka ivāpahārayen manoramām ātmavadhūm iva śriyam // BhKir_1.31 //

bhavantam etarhi manasvigarhite vivartamānaṃ naradeva vartmani /
kathaṃ na manyur jvalayaty udīritaḥ śamītaruṃ śuṣkam ivāgnir ucchikhaḥ // BhKir_1.32 //

avandhyakopasya nihantur āpadāṃ bhavanti vaśyāḥ svayam eva dehinaḥ /
amarṣaśūnyena janasya jantunā na jātahārdena na vidviṣādaraḥ // BhKir_1.33 //

paribhramaṃl lohitacandanocitaḥ padātir antargiri reṇurūṣitaḥ /
mahārathaḥ satyadhanasya mānasaṃ dunoti te kaccid ayaṃ vṛkodaraḥ // BhKir_1.34 //

vijitya yaḥ prājyam ayacchad uttarān kurūn akupyaṃ vasu vāsavopamaḥ /
sa valkavāsāṃsi tavādhunāharan karoti manyuṃ na kathaṃ dhanaṃjayaḥ // BhKir_1.35 //

vanāntaśayyākaṭhinīkṛtākṛtī kacācitau viṣvag ivāgajau gajau /
kathaṃ tvam etau dhṛtisaṃyamau yamau vilokayann utsahase na bādhitum // BhKir_1.36 //

imām ahaṃ veda na tāvakīṃ dhiyaṃ vicitrarūpāḥ khalu cittavṛttayaḥ /
vicintayantyā bhavadāpadaṃ parāṃ rujanti cetaḥ prasabhaṃ mamādhayaḥ // BhKir_1.37 //

purādhirūḍhaḥ śayanaṃ mahādhanaṃ vibodhyase yaḥ stutigītimaṅgalaiḥ /
adabhradarbhām adhiśayya sa sthalīṃ jahāsi nidrām aśivaiḥ śivārutaiḥ // BhKir_1.38 //

puropanītaṃ nṛpa rāmaṇīyakaṃ dvijātiśeṣeṇa yad etad andhasā /
tad adya te vanyaphalāśinaḥ paraṃ paraiti kārśyaṃ yaśasā samaṃ vapuḥ // BhKir_1.39 //

anārataṃ yau maṇipīṭhaśāyināv arañjayad rājaśiraḥsrajāṃ rajaḥ /
niṣīdatas tau caraṇau vaneṣu te mṛgadvijālūnaśikheṣu barhiṣām // BhKir_1.40 //

dviṣannimittā yad iyaṃ daśā tataḥ samūlam unmūlayatīva me manaḥ /
parair aparyāsitavīryasampadāṃ parābhavo 'py utsava eva māninām // BhKir_1.41 //

vihāya śāntiṃ nṛpa dhāma tat punaḥ prasīda saṃdhehi vadhāya vidviṣām /
vrajanti śatrūn avadhūya niḥspṛhāḥ śamena siddhiṃ munayo na bhūbhṛtaḥ // BhKir_1.42 //

puraḥsarā dhāmavatāṃ yaśodhanāḥ suduḥsahaṃ prāpya nikāram īdṛśam /
bhavādṛśāś ced adhikurvate parān nirāśrayā hanta hatā manasvitā // BhKir_1.43 //

atha kṣamām eva nirastasādhanaś cirāya paryeṣi sukhasya sādhanam /
vihāya lakṣmīpatilakṣma kārmukaṃ jaṭādharaḥ sañ juhudhīha pāvakam // BhKir_1.44 //

na samayaparirakṣaṇaṃ kṣamaṃ te nikṛtipareṣu pareṣu bhūridhāmnaḥ /
ariṣu hi vijayārthinaḥ kṣitīśā vidadhati sopadhi saṃdhidūṣaṇāni // BhKir_1.45 //

vidhisamayaniyogād dīptisaṃhārajihmaṃ śithilabalam agādhe magnam āpatpayodhau /
riputimiram udasyodīyamānaṃ dinādau dinakṛtam iva lakṣmīs tvāṃ samabhyetu bhūyaḥ // BhKir_1.46 //

vihitāṃ priyayā manaḥpriyām atha niścitya giraṃ garīyasīm /
upapattimad ūrjitāśrayaṃ nṛpam ūce vacanaṃ vṛkodaraḥ // BhKir_2.1 //

yad avocata vīkṣya māninī paritaḥ snehamayena cakṣuṣā /
api vāgadhipasya durvacaṃ vacanaṃ tad vidadhīta vismayam // BhKir_2.2 //

viṣamo 'pi vigāhyate nayaḥ kṛtatīrthaḥ payasām ivāśayaḥ /
sa tu tatra viśeṣadurlabhaḥ sad upanyasyati kṛtyavartma yaḥ // BhKir_2.3 //

pariṇāmasukhe garīyasi vyathake 'smin vacasi kṣataujasām /
ativīryavatīva bheṣaje bahur alpīyasi dṛśyate guṇaḥ // BhKir_2.4 //

iyam iṣṭaguṇāya rocatāṃ rucirārthā bhavate 'pi bhāratī /
nanu vaktṛviśeṣaniḥspṛhā guṇagṛhyā vacane vipaścitaḥ // BhKir_2.5 //

catasṛṣv api te vivekinī nṛpa vidyāsu nirūḍhim āgatā /
katham etya matir viparyayaṃ kariṇī paṅkam ivāvasīdati // BhKir_2.6 //

vidhuraṃ kim ataḥ paraṃ parair avagītāṃ gamite daśām imām /
avasīdati yat surair api tvayi sambhāvitavṛtti pauruṣam // BhKir_2.7 //

dviṣatām udayaḥ sumedhasā gurur asvantataraḥ sumarṣaṇaḥ /
na mahān api bhūtim icchatā phalasampatpravaṇaḥ parikṣayaḥ // BhKir_2.8 //

acireṇa parasya bhūyasīṃ viparītāṃ vigaṇayya cātmanaḥ /
kṣayayuktim upekṣate kṛtī kurute tatpratikāram anyathā // BhKir_2.9 //

anupālayatām udeṣyatīṃ prabhuśaktiṃ dviṣatām anīhayā /
apayānty acirān mahībhujāṃ jananirvādabhayād iva śriyaḥ // BhKir_2.10 //

kṣayayuktam api svabhāvajaṃ dadhataṃ dhāma śivaṃ samṛddhaye /
praṇamanty anapāyam utthitaṃ pratipaccandram iva prajā nṛpam // BhKir_2.11 //

prabhavaḥ khalu kośadaṇḍayoḥ kṛtapañcāṅgavinirṇayo nayaḥ /
sa vidheyapadeṣu dakṣatāṃ niyatiṃ loka ivānurudhyate // BhKir_2.12 //

abhimānavato manasvinaḥ priyam uccaiḥ padam ārurukṣataḥ /
vinipātanivartanakṣamaṃ matam ālambanam ātmapauruṣam // BhKir_2.13 //

vipado 'bhibhavanty avikramaṃ rahayaty āpadupetam āyatiḥ /
niyatā laghutā nirāyater agarīyān na padaṃ nṛpaśriyaḥ // BhKir_2.14 //

tad alaṃ pratipakṣam unnater avalambya vyavasāyavandhyatām /
nivasanti parākramāśrayā na viṣādena samaṃ samṛddhayaḥ // BhKir_2.15 //

atha ced avadhiḥ pratīkṣyate katham āviṣkṛtajihmavṛttinā /
dhṛtarāṣṭrasutena sutyajyāś ciram āsvādya narendrasampadaḥ // BhKir_2.16 //

dviṣatā vihitaṃ tvayāthavā yadi labdhā punar ātmanaḥ padam /
jananātha tavānujanmanāṃ kṛtam āviṣkṛtapauruṣair bhujaiḥ // BhKir_2.17 //

madasiktamukhair mṛgādhipaḥ karibhir vartayati svayaṃ hataiḥ /
laghayan khalu tejasā jagan na mahān icchati bhūtim anyataḥ // BhKir_2.18 //

abhimānadhanasya gatvarair asubhiḥ sthāsnu yaśaś cicīṣataḥ /
acirāṃśuvilāsacañcalā nanu lakṣmīḥ phalam ānuṣaṅgikam // BhKir_2.19 //

jvalitaṃ na hiraṇyaretasaṃ cayam āskandati bhasmanāṃ janaḥ /
abhibhūtibhayād asūn ataḥ sukham ujjhanti na dhāma māninaḥ // BhKir_2.20 //

kim avekṣya phalaṃ payodharān dhvanataḥ prārthayate mṛgādhipaḥ /
prakṛtiḥ khalu sā mahīyasaḥ sahate nānyasamunnatiṃ yayā // BhKir_2.21 //

kuru tan matim eva vikrame nṛpa nirdhūya tamaḥ pramādajam /
dhruvam etad avehi vidviṣāṃ tvadanutsāhahatā vipattayaḥ // BhKir_2.22 //

dviradān iva digvibhāvitāṃś caturas toyanidhīn ivāyataḥ /
prasaheta raṇe tavānujān dviṣatāṃ kaḥ śatamanyutejasaḥ // BhKir_2.23 //

jvalatas tava jātavedasaḥ satataṃ vairikṛtasya cetasi /
vidadhātu śamaṃ śivetarā ripunārīnayanāmbusantatiḥ // BhKir_2.24 //

iti darśitavikriyaṃ sutaṃ marutaḥ kopaparītamānasam /
upasāntvayituṃ mahīpatir dviradaṃ duṣṭam ivopacakrame // BhKir_2.25 //

apavarjitaviplave śucay hṛdayagrāhiṇi maṅgalāspade /
vimalā tava vistare girāṃ matir ādarśa ivābhidṛśyate // BhKir_2.26 //

sphuṭatā na padair apākṛtā na ca na svīkṛtam arthagauravam /
racitā pṛthagarthatā girāṃ na ca sāmarthyam apohitaṃ kvacit // BhKir_2.27 //

upapattir udāhṛtā balād anumānena na cāgamaḥ kṣataḥ /
idam īdṛg anīdṛgāśayaḥ prasabhaṃ vaktum upakrameta kaḥ // BhKir_2.28 //

avitṛptatayā tathāpi me hṛdayaṃ nirṇayam eva dhāvati /
avasāyayituṃ kṣamāḥ sukhaṃ na vidheyeṣu viśeṣasampadaḥ // BhKir_2.29 //

sahasā vidadhīta na kriyām avivekaḥ param āpadāṃ padam /
vṛṇate hi vimṛśyakāriṇaṃ guṇalubdhāḥ svayam eva sampadaḥ // BhKir_2.30 //

abhivarṣati yo 'nupālayan vidhibījāni vivekavāriṇā /
sa sadā phalaśālinīṃ kriyāṃ śaradaṃ loka ivādhitiṣṭhati // BhKir_2.31 //

śuci bhūṣayati śrutaṃ vapuḥ praśamas tasya bhavaty alaṃkriyā /
praśamābharaṇaṃ parākramaḥ sa nayāpāditasiddhibhūṣaṇaḥ // BhKir_2.32 //

matibhedatamastirohite gahane kṛtyavidhau vivekinām /
sukṛtaḥ pariśuddha āgamaḥ kurute dīpa ivārthadarśanam // BhKir_2.33 //

spṛhaṇīyaguṇair mahātmabhiś carite vartmani yacchatāṃ manaḥ /
vidhihetur ahetur āgasāṃ vinipāto 'pi samaḥ samunnateḥ // BhKir_2.34 //

śivam aupayikaṃ garīyasīṃ phalaniṣpattim adūṣitāyatim /
vigaṇayya nayanti pauruṣaṃ vijitakrodharayā jigīṣavaḥ // BhKir_2.35 //

apaneyam udetum icchatā timiraṃ roṣamayaṃ dhiyā puraḥ /
avibhidya niśākṛtaṃ tamaḥ prabhayā nāṃśumatāpy udīyate // BhKir_2.36 //

balavān api kopajanmanas tamaso nābhibhavaṃ ruṇaddhi yaḥ /
kṣayapakṣa ivaindavīḥ kalāḥ sakalā hanti sa śaktisampadaḥ // BhKir_2.37 //

samavṛttir upaiti mārdavaṃ samaye yaś ca tanoti tigmatām /
adhitiṣṭhati lokam ojasā sa vivasvān iva medinīpatiḥ // BhKir_2.38 //

kva cirāya parigrahaḥ śriyāṃ kva ca duṣṭendriyavājivaśyatā /
śaradabhracalāś calendriyair asurakṣā hi bahucchalāḥ śriyaḥ // BhKir_2.39 //

kim asāmayikaṃ vitanvatā manasaḥ kṣobham upāttaraṃhasaḥ /
kriyate patir uccakair apāṃ bhavatā dhīratayādharīkṛtaḥ // BhKir_2.40 //

śrutam apy adhigamya ye ripūn vinayante sma na śarīrajanmanaḥ /
janayanty acirāya sampadām ayaśas te khalu cāpalāśrayam // BhKir_2.41 //

atipātitakālasādhanā svaśarīrendriyavargatāpanī /
janavan na bhavantam akṣamā nayasiddher apanetum arhati // BhKir_2.42 //

upakārakam āyater bhṛśaṃ prasavaḥ karmaphalasya bhūriṇaḥ /
anapāyi nibarhaṇaṃ dviṣāṃ na titikṣāsamam asti sādhanam // BhKir_2.43 //

praṇatipravaṇān vihāya naḥ sahajasnehanibaddhacetasaḥ /
praṇamanti sadā suyodhanaṃ prathame mānabhṛtāṃ na vṛṣṇayaḥ // BhKir_2.44 //

suhṛdaḥ sahajās tathetare matam eṣāṃ na vilaṅghayanti ye /
vinayād iva yāpayanti te dhṛtarāṣṭrātmajam ātmasiddhaye // BhKir_2.45 //

abhiyoga imān mahībhujo bhavatā tasya tataḥ kṛtāvadheḥ /
pravighāṭayitā samutpatan haridaśvaḥ kamalākarān iva // BhKir_2.46 //

upajāpasahān vilaṅghayan sa vidhātā nṛpatīn madoddhataḥ /
sahate na jano 'py adhaḥkriyāṃ kim u lokādhikadhāma rājakam // BhKir_2.47 //

asamāpitakṛtyasampadāṃ hatavegaṃ vinayena tāvatā /
prabhavanty abhimānaśālināṃ madam uttambhayituṃ vibhūtayaḥ // BhKir_2.48 //

madamānasamuddhataṃ nṛpaṃ na viyuṅkte niyamena mūḍhatā /
atimūḍha udasyate nayān nayahīnād aparajyate janaḥ // BhKir_2.49 //

aparāgasamīraṇeritaḥ kramaśīrṇākulamūlasantatiḥ /
sukaras taruvat sahiṣṇunā ripur unmūlayituṃ mahān api // BhKir_2.50 //

aṇur apy upahanti vigrahaḥ prabhum antaḥprakṛtiprakopajaḥ /
akhilaṃ hi hinasti bhūdharaṃ taruśākhāntanigharṣajo 'nalaḥ // BhKir_2.51 //

matimān vinayapramāthinaḥ samupekṣeta samunnatiṃ dviṣaḥ /
sujayaḥ khalu tādṛg antare vipadantā hy avinītasampadaḥ // BhKir_2.52 //

laghuvṛttitayā bhidāṃ gataṃ bahir antaś ca nṛpasya maṇḍalam /
abhibhūya haraty anantaraḥ śithilaṃ kūlam ivāpagārayaḥ // BhKir_2.53 //

anuśāsatam ity anākulaṃ nayavartmākulam arjunāgrajam /
svayam artha ivābhivāñchitas tam abhīyāya parāśarātmajaḥ // BhKir_2.54 //

madhurair avaśāni lambhayann api tiryañci śamaṃ nirīkṣitaiḥ /
paritaḥ paṭu bibhrad enasāṃ dahanaṃ dhāma vilokanakṣamam // BhKir_2.55 //

sahasopagataḥ savismayaṃ tapasāṃ sūtir asūtir enasām /
dadṛśe jagatībhujā muniḥ sa vapuṣmān iva puṇyasaṃcayaḥ // BhKir_2.56 //

athoccakair āsanataḥ parārdhyād udyan sa dhūtāruṇavalkalāgraḥ /
rarāja kīrṇākapiśāṃśujālaḥ śṛṅgāt sumeror iva tigmaraśmiḥ // BhKir_2.57 //

avahitahṛdayo vidhāya sa arhām ṛṣivad ṛṣipravare gurūpadiṣṭām /
tadanumatam alaṃcakāra paścāt praśama iva śrutam āsanaṃ narendraḥ // BhKir_2.58 //

vyaktoditasmitamayūkhavibhāsitoṣṭhas tiṣṭhan muner abhimukhaṃ sa vikīrṇadhāmnaḥ /
tanvantam iddham abhito gurum aṃśujālaṃ lakṣmīm uvāha sakalasya śaśāṅkamūrteḥ // BhKir_2.59 //

tataḥ śaraccandrakarābhirāmair utsarpibhiḥ prāṃśum ivāṃśujālaiḥ /
bibhrāṇam ānīlarucaṃ piśaṅgīr jaṭās taḍitvantam ivāmbuvāham // BhKir_3.1 //

prasādalakṣmīṃ dadhataṃ samagrāṃ vapuḥprakarṣeṇa janātigena /
prasahya cetaḥsu samāsajantam asaṃstutānām api bhāvam ārdram // BhKir_3.2 //

anuddhatākāratayā viviktāṃ tanvantam antaḥkaraṇasya vṛttim /
mādhuryavisrambhaviśeṣabhājā kṛtopasambhāṣam ivekṣitena // BhKir_3.3 //

dharmātmajo dharmanibandhinīnāṃ prasūtim enaḥpraṇudāṃ śrutīnām /
hetuṃ tadabhyāgamane parīpsuḥ sukhopaviṣṭaṃ munim ābabhāṣe // BhKir_3.4 //

anāptapuṇyopacarair durāpā phalasya nirdhūtarajāḥ savitrī /
tulyā bhavaddarśanasampad eṣā vṛṣṭer divo vītabalāhakāyāḥ // BhKir_3.5 //

adya kriyāḥ kāmadughāḥ kratūnāṃ satyāśiṣaḥ samprati bhūmidevāḥ /
ā saṃsṛter asmi jagatsu jātas tvayy āgate yad bahumānapātram // BhKir_3.6 //

śriyaṃ vikarṣaty apahanty aghāni śreyaḥ parisnauti tanoti kīrtim /
saṃdarśanaṃ lokaguror amogham amoghaṃ tavātmayoner iva kiṃ na dhatte // BhKir_3.7 //

ścyotanmayūkhe 'pi himadyutau me nanirvṛtaṃ nirvṛtim eti cakṣuḥ /
samujjhitajñātiviyogakhedaṃ tvatsaṃnidhāv ucchvasatīva cetaḥ // BhKir_3.8 //

nirāspadaṃ praśnakutūhalitvam asmāsv adhīnaṃ kim u niḥspṛhāṇām /
tathāpi kalyāṇakarīṃ giraṃ te māṃ śrotum icchā mukharīkaroti // BhKir_3.9 //

ity uktavān uktiviśeṣaramyaṃ manaḥ samādhāya jayopapattau /
udāracetā giram ity udārāṃ dvaipāyanenābhidadhe narendraḥ // BhKir_3.10 //

cicīṣatāṃ janmavatām alaghvīṃ yaśovataṃsām ubhayatra bhūtim /
abhyarhitā bandhuṣu tulyarūpā vṛttir viśeṣeṇa tapodhanānām // BhKir_3.11 //

tathāpi nighnaṃ nṛpa tāvakīnaiḥ prahvīkṛtaṃ me hṛdayaṃ guṇaughaiḥ /
vītaspṛhāṇām api muktibhājāṃ bhavanti bhavyeṣu hi pakṣapātāḥ // BhKir_3.12 //

sutā na yūyaṃ kim u tasya rājñaḥ suyodhanaṃ vā na guṇair atītāḥ /
yas tyaktavān vaḥ sa vṛthā balād vā mohaṃ vidhatte viṣayābhilāṣaḥ // BhKir_3.13 //

jahātu nainaṃ katham arthasiddhiḥ saṃśayya karṇādiṣu tiṣṭhate yaḥ /
asādyuyogā hi jayāntarāyāḥ pramāthinīnāṃ vipadāṃ padāni // BhKir_3.14 //

pathaś cyutāyāṃ samitau ripūṇāṃ dharmyāṃ dadhānena dhuraṃ cirāya /
tvayā vipatsv apy avipatti ramyam āviṣkṛtaṃ prema paraṃ guṇeṣu // BhKir_3.15 //

vidhāya vidhvaṃsanam ātmanīnaṃ śamaikavṛtter bhavataś chalena /
prakāśitatvanmatiśīlasārāḥ kṛtopakārā iva vidviṣas te // BhKir_3.16 //

labhyā dharitrī tava vikrameṇa jyāyāṃś ca vīryāstrabalair vipakṣaḥ /
ataḥ prakarṣāya vidhir vidheyaḥ prakarṣatantrā hi raṇe jayaśrīḥ // BhKir_3.17 //

triḥsaptakṛtvo jagatīpatīnāṃ hantā gurur yasya sa jāmadagnyaḥ /
vīryāvadhūtaḥ sma tadā viveda prakarṣam ādhāravaśaṃ guṇānām // BhKir_3.18 //

yasminn anaiśvaryakṛtavyalīkaḥ parābhavaṃ prāpta ivāntako 'pi /
dhunvan dhanuḥ kasya raṇe na kuryān mano bhayaikapravaṇaṃ sa bhīṣmaḥ // BhKir_3.19 //

sṛjantam ājāviṣusaṃhatīr vaḥ saheta kopajvalitaṃ guruṃ kaḥ /
parisphurallolaśikhāgrajihvaṃ jagaj jighatsantam ivāntavahnim // BhKir_3.20 //

nirīkṣya saṃrambhanirastadhairyaṃ rādheyam ārādhitajāmadagnyam /
asaṃstuteṣu prasabhaṃ bhayeṣu jāyeta mṛtyor api pakṣapātaḥ // BhKir_3.21 //

yayā samāsāditasādhanena suduścarām ācaratā tapasyām /
ete durāpaṃ samavāpya vīryam unmīlitāraḥ kapiketanena // BhKir_3.22 //

mahattvayogāya mahāmahimnām ārādhanīṃ tāṃ nṛpa devatānām /
dātuṃ pradānocita bhūridhāmnīm upāgataḥ siddhim ivāsmi vidyām // BhKir_3.23 //

ity uktavantaṃ vraja sādhayeti pramāṇayan vākyam ajātaśatroḥ /
prasedivāṃsaṃ tam upāsasāda vasann ivānte vinayena jiṣṇuḥ // BhKir_3.24 //

niryāya vidyā+tha dinādiramyād bimbād ivārkasya mukhān maharṣeḥ /
pārthānanaṃ vahnikaṇāvadātā dīptiḥ sphuratpadmam ivābhipede // BhKir_3.25 //

yogaṃ ca taṃ yogyatamāya tasmai tapaḥprabhāvād vitatāra sadyaḥ /
yenāsya tattveṣu kṛte 'vabhāse samunmimīleva cirāya cakṣuḥ // BhKir_3.26 //

ākāram āśaṃsitabhūrilābhaṃ dadhānam antaḥkaraṇānurūpam /
niyojayiṣyan vijayodaye taṃ tapaḥsamādhau munir ity uvāca // BhKir_3.27 //

anena yogena vivṛddhatejā nijāṃ parasmai padavīm ayacchan /
samācarācāram upāttaśastro japopavāsābhiṣavair munīnām // BhKir_3.28 //

kariṣyase yatra suduścarāṇi prasattaye gotrabhidas tapāṃsi /
śiloccayaṃ cāruśiloccayaṃ tam eṣa kṣaṇān neṣyati guhyakas tvām // BhKir_3.29 //

iti bruvāṇena mahendrasūnuṃ maharṣiṇā tena tirobabhūve /
taṃ rājarājānucaro 'sya sākṣāt pradeśam ādeśam ivādhitasthau // BhKir_3.30 //

kṛtānatir vyāhṛtasāntvavāde jātaspṛhaḥ puṇyajanaḥ sa jiṣṇau /
iyāya sakhyāv iva samprasādaṃ viśvāsayaty āśu satāṃ hi yogaḥ // BhKir_3.31 //

athoṣṇabhāseva sumerukuñjān vihīyamānān udayāya tena /
bṛhaddyutīn duḥkhakṛtātmalābhaṃ tamaḥ śanaiḥ pāṇḍusutān prapede // BhKir_3.32 //

asaṃśayālocitakāryanunnaḥ premṇā samānīya vibhajyamānaḥ /
tulyād vibhāgād iva tanmanobhir duḥkhātibhāro 'pi laghuḥ sa mene // BhKir_3.33 //

dhairyeṇa viśvāsyatayā maharṣes tīvrād arātiprabhavāc ca manyoḥ /
vīryaṃ ca vidvatsu sute maghonaḥ sa teṣu na sthānam avāpa śokaḥ // BhKir_3.34 //

tān bhūridhāmnaś caturo 'pi dūraṃ vihāya yāmān iva vāsarasya /
ekaughabhūtaṃ tad aśarma kṛṣṇāṃ vibhāvarīṃ dhvāntam iva prapede // BhKir_3.35 //

tuṣāralekhākulitotpalābhe paryaśruṇī maṅgalabhaṅgabhīruḥ /
agūḍhabhāvāpi vilokane sā na locane mīlayituṃ viṣehe // BhKir_3.36 //

akṛtrimapremarasābhirāmaṃ rāmārpitaṃ dṛṣṭivilobhi dṛṣṭam /
manaḥprasādāñjalinā nikāmaṃ jagrāha pātheyam ivendrasūnuḥ // BhKir_3.37 //

dhairyāvasādena hṛtaprasādā vanyadvipeneva nidāghasindhuḥ /
niruddhabāṣpodayasannakaṇṭham uvāca kṛcchrād iti rājaputrī // BhKir_3.38 //

magnāṃ dviṣacchadmani paṅkabhūte sambhavānāṃ bhūtim ivoddhariṣyan /
ādhidviṣām ā tapasāṃ prasiddher asmad vinā mā bhṛśam unmanībhūḥ // BhKir_3.39 //

yaśo 'dhigantuṃ sukhalipsayā vā manuṣyasaṃkhyām ativartituṃ vā /
nirutsukānām abhiyoggabhājāṃ samutsukevāṅkam upaiti siddhiḥ // BhKir_3.40 //

lokaṃ vidhātrā vihitasya goptuṃ kṣattrasya muṣṇan vasu jaitram ojaḥ /
tejasvitāyā vijayaikavṛtter nighnan priyaṃ prāṇam ivābhimānam // BhKir_3.41 //

vrīḍānatair āptajanopanītaḥ saṃśayya kṛcchreṇa nṛpaiḥ prapannaḥ /
vitānabhūtaṃ vitataṃ pṛthivyāṃ yaśaḥ samūhann iva digvikīrṇam // BhKir_3.42 //

vīryāvadāneṣu kṛtāvamarṣas tanvann abhūtām iva sampratītim /
kurvan prayāmakṣayam āyatīnām arkatviṣām ahna ivāvaśeṣaḥ // BhKir_3.43 //

prasahya yo 'smāsu paraiḥ prayuktaḥ smartuṃ na śakyaḥ kim utādhikartum /
navīkariṣyaty upaśuṣyad ārdraḥ sa tvad vinā me hṛdayaṃ nikāraḥ // BhKir_3.44 //

prāpto 'bhimānavyasanād asahyaṃ dantīva dantavyasanād vikāram /
dviṣatpratāpāntaritorutejāḥ śaradghanākīrṇa ivādir ahnaḥ // BhKir_3.45 //

savrīḍamandair iva niṣkriyatvān nātyartham astrair avabhāsamānaḥ /
yaśaḥkṣayakṣīṇajalārṇavābhas tvam anyam ākāram ivābhipannaḥ // BhKir_3.46 //

duḥśāsanāmarṣarajovikīrṇair ebhir vinārthair iva bhāgyanāthaiḥ /
keśaiḥ kadarthīkṛtavīryasāraḥ kaccit sa evāsi dhanaṃjayas tvam // BhKir_3.47 //

sa kṣattriyas trāṇasahaḥ satāṃ yas tat kārmukaṃ karmasu yasya śaktiḥ /
vahan dvayīṃ yady aphale 'rthajāte karoty asaṃskārahatām ivoktim // BhKir_3.48 //

vītaujasaḥ sannidhimātraśeṣā bhavatkṛtāṃ bhūtim apekṣamāṇāḥ /
samānaduḥkhā iva nas tvadīyāḥ sarūpatāṃ pārtha guṇā bhajante // BhKir_3.49 //

ākṣipyamāṇaṃ ripubhiḥ pramādān nāgair ivālūnasaṭaṃ mṛgendram /
tvāṃ dhūr iyaṃ yogyatayādhirūḍhā dīptyā dinaśrīr iva tigmaraśmim // BhKir_3.50 //

karoti yo 'śeṣajanātiriktāṃ sambhāvanām arthavatīṃ kriyābhiḥ /
saṃsatsu jāte puruṣādhikāre na pūraṇī taṃ samupaiti saṃkhyā // BhKir_3.51 //

priyeṣu yaiḥ pārtha vinopapatter vicintyamānaiḥ klamam eti cetaḥ /
tava prayātasya jayāya teṣāṃ kriyād aghānāṃ maghavā vighātam // BhKir_3.52 //
mā gāś cirāyaikacaraḥ pramādaṃ vasann asambādhaśive 'pi deśe /
mātsaryarāgopahatātmanāṃ hi skhalanti sādhuṣv api mānasāni // BhKir_3.53 //

tad āśu kurvan vacanaṃ maharṣer manorathān naḥ saphalīkuruṣva /
pratyāgataṃ tvāsmi kṛtārtham eva stanopapīḍaṃ parirabdhukāmā // BhKir_3.54 //

udīritāṃ tām iti yājñasenyā navīkṛtodgrāhitaviprakārām /
āsādya vācaṃ sa bhṛśaṃ didīpe kāṣṭhām udīcīm iva tigmaraśmiḥ // BhKir_3.55 //

athābhipaśyann iva vidviṣaḥ puraḥ purodhasāropitahetisaṃhatiḥ /
babhāra ramyo 'pi vapuḥ sa bhīṣaṇaṃ gataḥ kriyāṃ mantra ivābhicārikīm // BhKir_3.56 //

avilaṅghyavikarṣaṇaṃ paraiḥ prathitajyāravakarma kārmukam /
agatāv aridṛṣṭigocaraṃ śitanistriṃśayujau maheṣudhī // BhKir_3.57 //

yaśaseva tirodadhan muhur mahasā gotrabhidāyudhakṣatīḥ /
kavacaṃ ca saratnam udvahañ jvalitajyotir ivāntaraṃ divaḥ // BhKir_3.58 //

akalādhipabhṛtyadarśitaṃ śivam urvīdharavartma samprayān /
hṛdayāni samāviveśa sa kṣaṇam udbāṣpadṛśāṃ tapobhṛtām // BhKir_3.59 //

anujagur atha divyaṃ dundubhidhvānam āśāḥ+ surakusumanipātair vyomni lakṣmīr vitene /
priyam iva kathayiṣyann āliliṅga sphurantīṃ bhuvam anibhṛtavelāvīcibāhuḥ payodhiḥ // BhKir_3.60 //

tataḥ sa kūjatkalahaṃsamekhalāṃ sapākasasyāhitapāṇḍutāguṇām /
upāsasādopajanaṃ janapriyaḥ priyām ivāsāditayauvanāṃ bhuvam // BhKir_4.1 //

vinamraśāliprasavaughaśālinīr apetapaṅkāḥ sasaroruhāmbhasaḥ /
nananda paśyann upasīma sa sthalīr upāyanībhūtaśaradguṇaśriyaḥ // BhKir_4.2 //

nirīkṣyamāṇā iva vismayākulaiḥ payobhir unmīlitapadmalocanaiḥ /
hṛtapriyādṛṣṭivilāsavibhramā mano 'sya jahruḥ śapharīvivṛttayaḥ // BhKir_4.3 //

tutoṣa paśyan kalamasya sa adhikaṃ savārije vāriṇi rāmaṇīyakam /
sudurlabhe nārhati ko 'bhinandituṃ prakarṣalakṣmīm anurūpasaṃgame // BhKir_4.4 //

nunoda tasya sthalapadminīgataṃ vitarkam āviṣkṛtaphenasaṃtati /
avāptakiñjalkavibhedam uccakair vivṛttapāṭhīnaparāhataṃ payaḥ // BhKir_4.5 //

kṛtormirekhaṃ śithilatvam āyatā śanaiḥ śanaiḥ śāntarayeṇa vāriṇā /
nirīkṣya reme sa samudrayoṣitāṃ taraṅgitakṣaumavipāṇḍu saikatam // BhKir_4.6 //

manoramaṃ prāpitam antaraṃ bhruvor alaṃkṛtaṃ kesarareṇuṇāṇunā /
alaktatāmrādharapallavaśriyā samānayantīm iva bandhujīvakam // BhKir_4.7 //

navātapālohitam āhitaṃ muhur mahāniveśau paritaḥ payodharau /
cakāsayantīm aravindajaṃ rajaḥ pariśramāmbhaḥpulakena sarpatā // BhKir_4.8 //

kapolasaṃśleṣi vilocanatviṣā vibhūṣayantīm avataṃsakotpalam /
sutena pāṇḍoḥ kalamasya gopikāṃ nirīkṣya mene śaradaḥ kṛtārthatā // BhKir_4.9 //

upāratāḥ paścimarātrigocarād apārayantaḥ patituṃ javena gām /
tam utsukāś cakrur avekṣaṇotsukaṃ gavāṃ gaṇāḥ prasnutapīvaraudharasaḥ // BhKir_4.10 //

parītam ukṣāvajaye jayaśriyā nadantam uccaiḥ kṣatasindhurodhasam /
dadarśa puṣṭiṃ dadhataṃ sa śāradīṃ savigrahaṃ darpam ivādhipaṃ gavām // BhKir_4.11 //

vimucyamānair api tasya mantharaṃ gavāṃ himānīviśadaiḥ kadambakaiḥ /
śarannadīnāṃ pulinaiḥ kutūhalaṃ galaddukūlair jaghanair ivādadhe // BhKir_4.12 //

gatān paśūnāṃ sahajanmabandhutāṃ gṛhāśrayaṃ prema vaneṣu bibhrataḥ /
dadarśa gopān upadhenu pāṇḍavaḥ kṛtānukārān iva gobhir ārjave // BhKir_4.13 //

paribhraman mūrdhajaṣaṭpadākulaiḥ smitodayādarśitadantakesaraiḥ /
mukhaiś calatkuṇḍalaraśmirañjitair navātapāmṛṣṭasarojacārubhiḥ // BhKir_4.14 //

nibaddhaniḥśvāsavikampitādharā latā iva prasphuritaikapallavāḥ /
vyapoḍhapārśvair apavartitatrikā vikarṣaṇaiḥ pāṇivihārahāribhiḥ // BhKir_4.15 //

vrajājireṣv ambudanādaśaṅkinīḥ śikhaṇḍinām unmadayatsu yoṣitaḥ /
muhuḥ praṇunneṣu mathāṃ vivartanair nadatsu kumbheṣu mṛdaṅgamantharam // BhKir_4.16 //

sa mantharāvalgitapīvarastanīḥ pariśramaklāntavilocanotpalāḥ /
nirīkṣituṃ nopararāma ballavīr abhipranṛttā iva vārayoṣitaḥ // BhKir_4.17 //

papāta pūrvāṃ jahato vijihmatāṃ vṛṣopabhuktāntikasasyasampadaḥ /
rathāṅgasīmantitasāndrakardamān prasaktasampātapṛthakkṛtān pathaḥ // BhKir_4.18 //

janair upagrāmam anindyakarmabhir viviktabhāveṅgitabhūṣaṇair vṛtāḥ /
bhṛśaṃ dadarśāśramamaṇḍapopamāḥ sapuṣpahāsāḥ sa niveśavīrudhaḥ // BhKir_4.19 //

tataḥ sa samprekṣya śaradguṇaśriyaṃ śaradguṇālokanalolacakṣuṣam /
uvāca yakṣas tam acodito 'pi gāṃ na hīṅgitajño 'vasare 'vasīdati // BhKir_4.20 //

iyaṃ śivāyā niyater ivāyatiḥ kṛtārthayantī jagataḥ phalaiḥ kriyāḥ /
jayaśriyaṃ pārtha pṛthūkarotu te śarat prasannāmbur anambuvāridā // BhKir_4.21 //

upaiti sasyaṃ pariṇāmaramyatā nadīr anauddhatyam apaṅkatā mahīm /
navair guṇaiḥ samprati saṃstavasthiraṃ tirohitaṃ prema ghanāgamaśriyaḥ // BhKir_4.22 //

patanti nāsmin viśadāḥ patattriṇo dhṛtendracāpā na payodapaṅktayaḥ /
tathāpi puṣṇāti nabhaḥ śriyaṃ parāṃ na ramyam āhāryam apekṣate guṇam // BhKir_4.23 //

vipāṇḍubhir glānatayā payodharaiś cyutācirābhāguṇahemadāmabhiḥ /
iyaṃ kadambānilabhartur atyaye na digvadhūnāṃ kṛśatā na rājate // BhKir_4.24 //

vihāya vāñchām udite madātyayād araktakaṇṭhasya rute śikhaṇḍinaḥ /
śrutiḥ śrayaty unmadahaṃsaniḥsvanaṃ guṇāḥ priyatve 'dhikṛtā na saṃstavaḥ // BhKir_4.25 //

amī pṛthustambabhṛtaḥ piśaṅgatāṃ gatā vipākena phalasya śālayaḥ /
vikāsi vaprāmbhasi gandhasūcitaṃ namanti nighrātum ivāsitotpalam // BhKir_4.26 //

mṛṇālinīnām anurañjitaṃ tviṣā vibhinnam ambhojapalāśaśobhayā /
payaḥ sphuracchāliśikhāpiśaṅgitaṃ drutaṃ dhanuṣkhaṇḍam ivāhividviṣaḥ // BhKir_4.27 //

vipāṇḍu saṃvyānam ivāniloddhataṃ nirundhatīḥ saptapalāśajaṃ rajaḥ /
anāvilonmīlitabāṇacakṣuṣaḥ sapuṣpahāsā vanarājiyoṣitaḥ // BhKir_4.28 //

adīpitaṃ vaidyutajātavedasā sitāmbudacchedatirohitātapam /
tatāntaraṃ sāntaravāriśīkaraiḥ śivaṃ nabhovartma sarojavāyubhiḥ // BhKir_4.29 //

sitacchadānām apadiśya dhāvatāṃ rutair amīṣāṃ grathitāḥ patatriṇām /
prakurvate vāridarodhanirgatāḥ parasparālāpam ivāmalā diśaḥ // BhKir_4.30 //

vihārabhūmer abhighoṣam utsukāḥ śarīrajebhyaś cyutayūthapaṅktayaḥ /
asaktam ūdhāṃsi payaḥ kṣaranty amūr upāyanānīva nayanti dhenavaḥ // BhKir_4.31 //

jagatprasūtir jagadekapāvanī vrajopakaṇṭhaṃ tanayair upeyuṣī /
dyutiṃ samagrāṃ samitir gavām asāv upaiti mantrair iva saṃhitāhutiḥ // BhKir_4.32 //

kṛtāvadhānaṃ jitabarhiṇadhvanau suraktagopījanagītaniḥsvane /
idaṃ jighatsām apahāya bhūyasīṃ na sasyam abhyeti mṛgīkadambakam // BhKir_4.33 //

asāv anāsthāparayāvadhīritaḥ saroruhiṇyā śirasā namann api /
upaiti śuṣyan kalamaḥ sahāmbhasā manobhuvā tapta ivābhipāṇḍutām // BhKir_4.34 //

amī samuddhūtasarojareṇunā hṛtā hṛtāsārakaṇena vāyunā /
upāgame duścaritā ivāpadāṃ gatiṃ na niścetum alaṃ śilīmukhāḥ // BhKir_4.35 //

mukhair asau vidrumabhaṅgalohitaiḥ śikhāḥ piśaṅgīḥ kalamasya bibhratī /
śukāvalir vyaktaśirīṣakomalā dhanuḥśriyaṃ gotrabhido 'nugacchati // BhKir_4.36 //

iti kathayati tatra nātidūrād atha dadṛśe pihitoṣṇaraśmibimbaḥ /
vigalitajalabhāraśuklabhāsāṃ nicaya ivāmbumucāṃ nagādhirājaḥ // BhKir_4.37 //

tam atanuvanarājiśyāmitopatyakāntaṃ nagam upari himānīgauram āsadya jiṣṇuḥ /
vyapagatamadarāgasyānusasmāra lakṣmīm asitam adharavāso bibhrataḥ sīrapāṇeḥ // BhKir_4.38 //

atha jayāya nu merumahībhṛto rabhasayā nu digantadidṛkṣayā /
abhiyayau sa himācalam ucchritaṃ samuditaṃ nu vilaṅghayituṃ nabhaḥ // BhKir_5.1 //

tapanamaṇḍaladītitam ekataḥ satatanaiśatamovṛtam anyataḥ /
hasitabhinnatamisracayaṃ puraḥ śivam ivānugataṃ gajacarmaṇā // BhKir_5.2 //

kṣitinabhaḥsuralokanivāsibhiḥ kṛtaniketam adṛṣṭaparasparaiḥ /
prathayituṃ vibhutām abhinirmitaṃ pratinidhiṃ jagatām iva śambhunā // BhKir_5.3 //

bhujagarājasitena nabhaḥśriyā kanakarājivirājitasānunā /
samuditaṃ nicayena taḍitvatīṃ laghayatā śaradambudasaṃhatim // BhKir_5.4 //

maṇimayūkhacayāṃśukabhāsurāḥ suravadhūparibhuktalatāgṛhāḥ /
dadhatam uccaśilāntaragopurāḥ pura ivoditapuṣpavanā bhuvaḥ // BhKir_5.5 //

aviratojjhitavārivipāṇḍubhir virahitair aciradyutitejasā /
uditapakṣam ivārataniḥsvanaiḥ pṛthunitambavilambibhir ambudaiḥ // BhKir_5.6 //

dadhatam ākaribhiḥ karibhiḥ kṣataiḥ samavatārasamair asamais taṭaiḥ /
vividhakāmahitā mahitāmbhasaḥ sphuṭasarojavanā javanā nadīḥ // BhKir_5.7 //

navavinidrajapākusumatviṣāṃ dyutimatāṃ nikareṇa mahāśmanām /
vihitasāṃdhyamayūkham iva kvacin nicitakāñcanabhittiṣu sānuṣu // BhKir_5.8 //

pṛthukadambakadambakarājitaṃ grahitamālatamālavanākulam /
laghutuṣāratuṣārajalaścyutaṃ dhṛtasadānasadānanadantinam // BhKir_5.9 //

rahitaratnacayān na śiloccayān aphalatābhavanā na darībhuvaḥ /
vipulināmburuhā na saridvadhūr akusumān dadhataṃ na mahīruhaḥ // BhKir_5.10 //

vyathitasindhum anīraśanaiḥ śanair amaralokavadhūjaghanair ghanaiḥ /
phaṇabhṛtām abhito vitataṃ tataṃ dayitaramyalatābakulaiḥ kulaiḥ // BhKir_5.11 //

sasuracāpam anekamaṇiprabhair apapayoviśadaṃ himapāṇḍubhiḥ /
avicalaṃ śikharair upabibhrataṃ dhvanitasūcitam ambumucāṃ cayam // BhKir_5.12 //

vikacavāriruhaṃ dadhataṃ saraḥ sakalahaṃsagaṇaṃ śuci mānasam /
śivam agātmajayā ca kṛterṣyayā sakalahaṃ sagaṇaṃ śucimānasam // BhKir_5.13 //

grahavimānagaṇān abhito divaṃ jvalayatauṣadhijena kṛśānunā /
muhur anusmarayantam anukṣapaṃ tripuradāham upāpatisevinaḥ // BhKir_5.14 //

vitataśīkararāśibhir ucchritair upalarodhavivartibhir ambubhiḥ /
dadhatam unnatasānusamuddhatāṃ dhṛtasitavyajanām iva jāhnavīm // BhKir_5.15 //

anucareṇa dhanādhipater atho nagavilokanavismitamānasaḥ /
sa jagade vacanaṃ priyam ādarān mukharatāvasare hi virājate // BhKir_5.16 //

alam eṣa vilokitaḥ prajānāṃ sahasā saṃhatim aṃhasāṃ vihantum /
ghanavartma sahasradheva kurvan himagaurair acalādhipaḥ śirobhiḥ // BhKir_5.17 //

iha duradhigamaiḥ kiṃcid evāgamaiḥ satatam asutaraṃ varṇayanty antaram /
amum ativipinaṃ veda digvyāpinaṃ puruṣam iva paraṃ padmayoniḥ param // BhKir_5.18 //

rucirapallavapuṣpalatāgṛhair upalasajjalajair jalarāśibhiḥ /
nayati saṃtatam utsukatām ayaṃ dhṛtimatīr upakāntam api striyaḥ // BhKir_5.19 //

sulabhaiḥ sadā nayavatāyavatā nidhiguhyakādhiparamaiḥ paramaiḥ /
amunā dhanaiḥ kṣitibhṛtātibhṛtā samatītya bhāti jagatī jagatī // BhKir_5.20 //

akhilam idam amuṣya gairīguros tribhuvanam api naiti manye tulām /
adhivasati sadā yad enaṃ janair aviditavibhavo bhavānīpatiḥ // BhKir_5.21 //

vītajanmajarasaṃ paraṃ śuci brahmaṇaḥ padam upaitum icchatām /
āgamād iva tamopahād itaḥ sambhavanti matayo bhavacchidaḥ // BhKir_5.22 //

divyastrīṇāṃ sacaraṇalākṣārāgā rāgāyāte nipatitapuṣpāpīḍāḥ /
pīḍābhājaḥ kusumacitāḥ sāśaṃsaṃ śaṃsanty asmin surataviśeṣaṃ śayyāḥ // BhKir_5.23 //

guṇasampadā samadhigamya paraṃ mahimānam atra mahite jagatām /
nayaśālini śriya ivādhipatau viramanti na jvalitum auṣadhayaḥ // BhKir_5.24 //

kurarīgaṇaḥ kṛtaravas taravaḥ kusumānatāḥ sakamalaṃ kamalam /
iha sindhavaś ca varaṇāvaraṇāḥ kariṇāṃ mude sanaladānaladāḥ // BhKir_5.25 //

sādṛśyaṃ gatam apanidracūtagandhair āmodaṃ madajalasekajaṃ dadhānaḥ /
etasmin madayati kokilān akāle līnāliḥ surakariṇāṃ kapolakāṣaḥ // BhKir_5.26 //

sanākavanitaṃ nitambaruciraṃ ciraṃ suninadair nadair vṛtam amum /
matā phalavato 'vato rasaparā parāstavasudhā sudhādhivasati // BhKir_5.27 //

śrīmallatābhavanam oṣadhayaḥ pradīpāḥ śayyā navāni haricandanapallavāni /
asmin ratiśramanudaś ca sarojavātāḥ smartuṃ diśanti na divaḥ surasundarībhyaḥ // BhKir_5.28 //

īśārtham ambhasi cirāya tapaś carantyā yādovilaṅghanavilolavilocanāyāḥ /
ālambatāgrakaram atra bhavo bhavānyāḥ ścyotannidāghasalilāṅgulinā kareṇa // BhKir_5.29 //

yenāpaviddhasalilaḥ sphuṭanāgasadmā devāsurair amṛtam ambunidhir mamanthe /
vyāvartanair ahipater ayam āhitāṅkaḥ khaṃ vyālikhann iva vibhāti sa mandarādriḥ // BhKir_5.30 //

nītocchrāyaṃ muhur aśiśiraraśmer usrair ānīlābhair viracitaparabhāgā ratnaiḥ /
jyotsnāśaṅkām iva vitarati haṃsaśyenī madhye 'py ahnaḥ sphaṭikarajatabhitticchāyā // BhKir_5.31 //

dadhata iva vilāsaśāli nṛtyaṃ mṛdu patatā pavanena kampitāni /
iha lalitavilāsinījanabhrū- gatikuṭileṣu payaḥsu paṅkajāni // BhKir_5.32 //

asminn agṛhyata pinākabhṛtā salīlam ābaddhavepathur adhīravilocanāyāḥ /
vinyastamaṅgalamahauṣadhir īśvarāyāḥ srastoragapratisareṇa kareṇa pāṇiḥ // BhKir_5.33 //

krāmadbhir ghanapadavīm anekasaṃkhyais tejobhiḥ śucimaṇijanmabhir vibhinnaḥ /
usrāṇāṃ vyabhicaratīva saptasapteḥ paryasyann iha nicayaḥ sahasrasaṃkhyām // BhKir_5.34 //

vyadhatta yasmin puram uccagopuraṃ purāṃ vijetur dhṛtaye dhanādhipaḥ /
sa eṣa kailāsa upāntasarpiṇaḥ karoty akālāstamayaṃ vivasvataḥ // BhKir_5.35 //
nānāratnajyotiṣāṃ saṃnipātaiś channeṣv antaḥsānu vaprāntareṣu /
baddhāṃ baddhāṃ bhittiśaṅkām amuṣmin nāvānāvān mātariśvā nihanti // BhKir_5.36 //

ramyā navadyutir apaiti na śādvalebhyaḥ śyāmībhavanty anudinaṃ nalinīvanāni /
asmin vicitrakusumastabakācitānāṃ śākhābhṛtāṃ pariṇamanti na pallavāni // BhKir_5.37 //

parisaraviṣayeṣu līḍhamuktā haritatṛṇodgamaśaṅkayā mṛgībhiḥ /
iha navaśukakomalā maṇīnāṃ ravikarasaṃvalitāḥ phalanti bhāsaḥ // BhKir_5.38 //

utphullasthalanalinīvanād amuṣmād uddhūtaḥ sarasijasambhavaḥ parāgaḥ /
vātyābhir viyati vivartitaḥ samantād ādhatte kanakamayātapatralakṣmīm // BhKir_5.39 //

iha saniyamayoḥ surāpagāyām uṣasi sayāvakasavyapādarekhā /
kathayati śivayoḥ śarīrayogaṃ viṣamapadā padavī vivartaneṣu // BhKir_5.40 //

saṃmūrchatāṃ rajatabhittimayūkhajālair ālokapādapalatāntaranirgatānām /
gharmadyuter iha muhuḥ paṭalāni dhāmnām ādarśamaṇḍalanibhāni samullasanti // BhKir_5.41 //

śuklair mayūkhanicayaiḥ parivītamūrtir vaprābhighātaparimaṇḍalitorudehaḥ /
śṛṅgāṇy amuṣya bhajate gaṇabhartur ukṣā kurvan vadhūjanamanaḥsu śaśāṅkaśaṅkām // BhKir_5.42 //

samprati labdhajanma śanakaiḥ katham api laghuni kṣīṇapayasy upeyuṣi bhidāṃ jaladharapaṭale /
khaṇḍitavigrahaṃ balabhido dhanur iha vividhāḥ pūrayituṃ bhavanti vibhavaḥ śikharamaṇirucaḥ // BhKir_5.43 //

snapitanavalatātarupravālair amṛtalavasrutiśālibhir mayūkhaiḥ /
satatam asitayāminīṣu śambho amalayatīha vanāntam indulekhā // BhKir_5.44 //

kṣipati yo 'nuvanaṃ vitatāṃ bṛhad bṛhatikām iva raucanikīṃ rucam /
ayam anekahiraṇmayakaṃdaras tava pitur dayito jagatīdharaḥ // BhKir_5.45 //

saktiṃ lavād apanayaty anile latānāṃ vairocanair dviguṇitāḥ sahasā mayūkhaiḥ /
rodhobhuvāṃ muhur amutra hiraṇmayīnāṃ bhāsas taḍidvilasitāni viḍambayanti // BhKir_5.46 //

kaṣaṇakampanirastamahāhibhiḥ kṣaṇavimattamataṅgajavarjitaiḥ /
iha madasnapitair anumīyate suragajasya gataṃ haricandanaiḥ // BhKir_5.47 //

jaladajālaghanair asitāśmanām upahatapracayeha marīcibhiḥ /
bhavati dīptir adīpitakaṃdarā timirasaṃvaliteva vivasvataḥ // BhKir_5.48 //

bhavyo bhavann api muner iha śāsanena kṣātre sthitaḥ pathi tapasya hatapramādaḥ /
prāyeṇa saty api hitārthakare vidhau hi śreyāṃsi labdhum asukhāni vināntarāyaiḥ // BhKir_5.49 //

mā bhūvann apathahṛtas tavendriyāśvāḥ saṃtāpe diśatu śivaḥ śivāṃ prasaktim /
rakṣantas tapasi balaṃ ca lokapālāḥ kalyāṇīm adhikaphalāṃ kriyāṃ kriyāyuḥ // BhKir_5.50 //

ity uktvā sapadi hitaṃ priyaṃ priyārhe dhāma svaṃ gatavati rājarājabhṛtye /
sotkaṇṭhaṃ kim api pṛthāsutaḥ pradadhyau saṃdhatte bhṛśam aratiṃ hi sadviyogaḥ // BhKir_5.51 //

tam anatiśayanīyaṃ sarvataḥ sārayogād avirahitam anekenāṅkabhājā phalena /
akṛśam akṛśalakṣmīś cetasāśaṃsitaṃ sa svam iva puruṣakāraṃ śailam abhyāsasāda // BhKir_5.52 //

rucirākṛtiḥ kanakasānum atho paramaḥ pumān iva patiṃ patatām /
dhṛtasatpathas tripathagām abhitaḥ sa tam āruroha puruhūtasutaḥ // BhKir_6.1 //

tam anindyabandina ivendrasutaṃ vihitālinikvaṇajayadhvanayaḥ /
pavaneritākulavijihmaśikhā jagatīruho 'vacakaruḥ kusumaiḥ // BhKir_6.2 //

avadhūtapaṅkajaparāgakaṇās tanujāhnavīsalilavīcibhidaḥ /
parirebhire 'bhimukham etya sukhāḥ suhṛdaḥ sakhāyam iva taṃ marutaḥ // BhKir_6.3 //

uditopalaskhalanasaṃvalitāḥ sphuṭahaṃsasārasavirāvayujaḥ /
mudam asya māṅgalikatūryakṛtāṃ dhvanayaḥ pratenur anuvapram apām // BhKir_6.4 //

avarugṇatuṅgasuradārutarau nicaye puraḥ surasaritpayasām /
sa dadarśa vetasavanācaritāṃ praṇatiṃ balīyasi samṛddhikarīm // BhKir_6.5 //

prababhūva nālam avalokayituṃ paritaḥ sarojarajasāruṇitam /
sariduttarīyam iva saṃhatimat sa taraṅgaraṅgi kalahaṃsakulam // BhKir_6.6 //

dadhati kṣatīḥ pariṇatadvirade muditāliyoṣiti madasrutibhiḥ /
adhikāṃ sa rodhasi babandha dhṛtiṃ mahate rujann api guṇāya mahān // BhKir_6.7 //

anuhemavapram aruṇaiḥ samatāṃ gatam ūrmibhiḥ sahacaraṃ pṛthubhiḥ /
sa rathāṅganāmavanitāṃ karuṇair anubadhnatīm abhinananda rutaiḥ // BhKir_6.8 //

sitavājine nijagadū rucayaś calavīcirāgaracanāpaṭavaḥ /
maṇijālam ambhasi nimagnam api sphuritaṃ manogatam ivākṛtayaḥ // BhKir_6.9 //

upalāhatoddhatataraṅgadhṛtaṃ javinā vidhūtavitataṃ marutā /
sa dadarśa ketakaśikhāviśadaṃ saritaḥ prahāsam iva phenam apām // BhKir_6.10 //

bahu barhicandrikanibhaṃ vidadhe dhṛtim asya dānapayasāṃ paṭalam /
avagāḍham īkṣitum ivaibhapatiṃ vikasadvilocanaśataṃ saritaḥ // BhKir_6.11 //

pratibodhajṛmbhaṇavibhīnamukhī puline saroruhadṛśā dadṛśe /
patadacchamauktikamaṇiprakarā galadaśrubindur iva śuktivadhūḥ // BhKir_6.12 //

śucir apsu vidrumalatāviṭapas tanusāndraphenalavasaṃvalitaḥ /
smaradāyinaḥ smarayati sma bhṛśaṃ dayitādharasya daśanāṃśubhṛtaḥ // BhKir_6.13 //

upalabhya cañcalataraṅgahṛtaṃ madagandham utthitavatāṃ payasaḥ /
pratidantinām iva sa sambubudhe kariyādasām abhimukhān kariṇaḥ // BhKir_6.14 //

sa jagāma vismayam udvīkṣya puraḥ sahasā samutpipatiṣoḥ phaṇinaḥ /
prahitaṃ divi prajavibhiḥ śvasitaiḥ śaradabhravibhramam apāṃ paṭalam // BhKir_6.15 //

sa tatāra saikatavatīr abhitaḥ śapharīparisphuritacārudṛśaḥ /
lalitāḥ sakhīr iva bṛhajjaghanāḥ suranimnagām upayatīḥ saritaḥ // BhKir_6.16 //

adhiruhya puṣpabharanamraśikhaiḥ paritaḥ pariṣkṛtatalāṃ tarubhiḥ /
manasaḥ prasattim iva mūrdhni gireḥ śucim āsasāda sa vanāntabhuvam // BhKir_6.17 //

anusānu puṣpitalatāvitatiḥ phalitorubhūruhaviviktavanaḥ /
dhṛtim ātatāna tanayasya hares tapase 'dhivastum acalām acalaḥ // BhKir_6.18 //

praṇidhāya tatra vidhinātha dhiyaṃ dadhataḥ purātanamuner munitām /
śramam ādadhāv asukaraṃ na tapaḥ kim ivāvasādakaram ātmavatām // BhKir_6.19 //

śamayan dhṛtendriyaśamaikasukhaḥ śucibhir guṇair aghamayaṃ sa tamaḥ /
prativāsaraṃ sukṛtibhir vavṛdhe vimalaḥ kalābhir iva śītaruciḥ // BhKir_6.20 //

adharīcakāra ca vivekaguṇād aguṇeṣu tasya dhiyam astavataḥ /
pratighātinīṃ viṣayasaṅgaratiṃ nirupaplavaḥ śamasukhānubhavaḥ // BhKir_6.21 //

manasā japaiḥ praṇatibhiḥ prayataḥ samupeyivān adhipatiṃ sa divaḥ /
sahajetare jayaśamau dadhatī bibharāṃbabhūva yugapan mahasī // BhKir_6.22 //

śirasā harinmaṇinibhaḥ sa vahan kṛtajanmano 'bhiṣavaṇena jaṭāḥ /
upamāṃ yayāv aruṇadīdhitibhiḥ parimṛṣṭamūrdhani tamālatarau // BhKir_6.23 //

dhṛtahetir apy adhṛtajihmamatiś caritair munīn adharayañ śucibhiḥ /
rajayāṃcakāra virajāḥ sa mṛgān kam iveśate ramayituṃ na guṇāḥ // BhKir_6.24 //

anukūlapātinam acaṇḍagatiṃ kiratā sugandhim abhitaḥ pavanam /
avadhīritārtavaguṇaṃ sukhatāṃ nayatā rucāṃ nicayam aṃśumataḥ // BhKir_6.25 //

navapallavāñjalibhṛtaḥ pracaye bṛhatas tarūn gamayatāvanatim /
stṛṇatā tṛṇaiḥ pratiniśaṃ mṛdubhiḥ śayanīyatām upayatīṃ vasudhām // BhKir_6.26 //

patitair apetajaladān nabhasaḥ pṛṣatair apāṃ śamayatā ca rajaḥ /
sa dayāluneva parigāḍhakṛśaḥ paricaryayānujagṛhe tapasā // BhKir_6.27 //

mahate phalāya tad avekṣya śivaṃ vikasannimittakusumaṃ sa puraḥ /
na jagāma vismayavaśaṃ vaśināṃ na nihanti dhairyam anubhāvaguṇaḥ // BhKir_6.28 //

tad abhūrivāsarakṛtaṃ sukṛtair upalabhya vaibhavam ananyabhavam /
upatasthur āsthitaviṣādadhiyaḥ śatayajvano vanacarā vasatim // BhKir_6.29 //

viditāḥ praviśya vihitānatayaḥ śithilīkṛte 'dhikṛtakṛtyavidhau /
anapetakālam abhirāmakathāḥ kathayāṃbabhūvur iti gotrabhide // BhKir_6.30 //

śucivalkavītatanur anyatamas timiracchidām iva girau bhavataḥ /
mahate jayāya maghavann anaghaḥ puruṣas tapasyati tapaj jagatīm // BhKir_6.31 //

sa bibharti bhīṣaṇabhujaṃgabhujaḥ pṛthi vidviṣāṃ bhayavidhāyi dhanuḥ /
amalena tasya dhṛtasaccaritāś caritena cātiśayitā munayaḥ // BhKir_6.32 //

marutaḥ śivā navatṛṇā jagatī vimalaṃ nabho rajasi vṛṣṭir apām /
guṇasampadānuguṇatāṃ gamitaḥ kurute 'sya bhaktim iva bhūtagaṇaḥ // BhKir_6.33 //

itaretarānabhibhavena mṛgās tam upāsate gurum ivāntasadaḥ /
vinamanti cāsya taravaḥ pracaye paravān sa tena bhavateva nagaḥ // BhKir_6.34 //

uru sattvam āha vipariśramatā paramaṃ vapuḥ prathayatīva jayam /
śamino 'pi tasya navasaṃgamane vibhutānuṣaṅgi bhayam eti janaḥ // BhKir_6.35 //

ṛṣivaṃśajaḥ sa yadi daityakule yadi vānvaye mahati bhūmibhṛtām /
caratas tapas tava vaneṣu sadā na vayaṃ nirūpayitum asya gatim // BhKir_6.36 //

vigaṇayya kāraṇam anekaguṇaṃ nijayāthavā kathitam alpatayā /
asad apy adaḥ sahitum arhati naḥ kva vanecarāḥ kva nipuṇā matayaḥ // BhKir_6.37 //

adhigamya guhyakagaṇād iti tan manasaḥ priyaṃ priyasutasya tapaḥ /
nijugopa harṣam uditaṃ maghavā nayavartmagāḥ prabhavatāṃ hi dhiyaḥ // BhKir_6.38 //

praṇidhāya cittam atha bhaktatayā vidite 'py apūrva iva tatra hariḥ /
upalabdhum asya niyamasthiratāṃ surasundarīr iti vaco 'bhidadhe // BhKir_6.39 //

sukumāram ekam aṇu marmabhidām atidūragaṃ yutam amoghatayā /
avipakṣam astram aparaṃ katamad vijayāya yūyam iva cittabhuvaḥ // BhKir_6.40 //

bhavavītaye hatabṛhattamasām avabodhavāri rajasaḥ śamanam /
paripīyamāṇam iva vo 'sakalair avasādam eti nayanāñjalibhiḥ // BhKir_6.41 //

bahudhā gatāṃ jagati bhūtasṛjā kamanīyatāṃ samabhihṛtya purā /
upapāditā vidadhatā bhavatīḥ surasadmayānasumukhī janatā // BhKir_6.42 //

tad upetya vighnayata tasya tapaḥ kṛtibhiḥ kalāsu sahitāḥ sacivaiḥ /
hṛtavītarāgamanasāṃ nanu vaḥ sukhasaṅginaṃ prati sukhāvajitiḥ // BhKir_6.43 //

avimṛṣyam etad abhilaṣyati sa dviṣatāṃ vadhena viṣayābhiratim /
bhavavītaye na hi tathā sa vidhiḥ kva śarāsanaṃ kva ca vimuktipathaḥ // BhKir_6.44 //

pṛthudāmni tatra paribodhi ca mā bhavatībhir anyamunivad vikṛtiḥ /
svayaśāṃsi vikramavatām avatāṃ na vadhūṣv aghāni vimṛṣyanti dhiyaḥ // BhKir_6.45 //

āśaṃsitāpaciticāru puraḥ surāṇām ādeśam ity abhimukhaṃ samavāpya bhartuḥ /
lebhe parāṃ dyutim amartyavadhūsamūhaḥ sambhāvanā hy adhikṛtasya tanoti tejaḥ // BhKir_6.46 //

praṇatim atha vidhāya prasthitāḥ sadmanas tāḥ stanabharanamitāṅgīr aṅganāḥ prītibhājaḥ /
acalanalinalakṣmīhāri nālaṃ babhūva stimitam amarabhartur draṣṭum akṣṇāṃ sahasram // BhKir_6.47 //

śrīmadbhiḥ sarathagajaiḥ surāṅganānāṃ guptānām atha sacivais trilokabhartuḥ /
saṃmūrchann alaghuvimānarandhrabhinnaḥ prasthānaṃ samabhidadhe mṛdaṅganādaḥ // BhKir_7.1 //

sotkaṇṭhair amaragaṇair anuprakīrṇān niryāya jvalitarucaḥ purān maghonaḥ /
rāmāṇām upari vivasvataḥ sthitānāṃ nāsede caritaguṇatvam ātapatraiḥ // BhKir_7.2 //

dhūtānām abhimukhapātibhiḥ samīrair āyāsād aviśadalocanotpalānām /
āninye madajanitāṃ śriyaṃ vadhūnām uṣṇāṃśudyutijanitaḥ kapolarāgaḥ // BhKir_7.3 //

tiṣṭhadbhiḥ katham api devatānubhāvād ākṛṣṭaiḥ prajavibhir āyataṃ turaṅgaiḥ /
nemīnām asati vivartanaī rathaughair āsede viyati vimānavat pravṛttiḥ // BhKir_7.4 //

kāntānāṃ kṛtapulakaḥ stanāṅgarāge vaktreṣu cyutatilakeṣu mauktikābhas /
sampede śramasalilodgamo vibhūṣā ramyāṇāṃ vikṛtir api śriyaṃ tanoti // BhKir_7.5 //

rājadbhiḥ pathi marutām abhinnarūpair ulkārciḥ sphuṭagatibhir dhvajāṅkuśānām /
tejobhiḥ kanakanikāṣarājigaurair āyāmaḥ kriyata iva sma sātirekaḥ // BhKir_7.6 //

rāmāṇām avajitamālyasaukumārye samprāpte vapuṣi sahatvam ātapasya /
gandharvair adhigatavismayaiḥ pratīye kalyāṇī vidhiṣu vicitratā vidhātuḥ // BhKir_7.7 //

sindūraiḥ kṛtarucayaḥ sahemakakṣyāḥ srotobhis tridaśagajā madaṃ kṣarantaḥ /
sādṛśyaṃ yayur aruṇāṃśurāgabhinnair varṣadbhiḥ sphuritaśatahradaiḥ payodaiḥ // BhKir_7.8 //

atyarthaṃ durupasadād upetya dūraṃ paryantād ahimamayūkhamaṇḍalasya /
āśānām uparacitām ivaikaveṇīṃ ramyormīṃ tridaśanadīṃ yayur balāni // BhKir_7.9 //

āmattabhramarakulākulāni dhunvann udbhūtagrathitarajāṃsi paṅkajāni /
kāntānāṃ gagananadītaraṅgaśītaḥ saṃtāpaṃ viramayati sma mātariśvā // BhKir_7.10 //

sambhinnair ibhaturagāvagāhanena prāpyorvīr anupadavīṃ vimānapaṅktīḥ /
tatpūrvaṃ pratividadhe surāpagāyā vaprāntaskhalitavivartanaṃ payobhiḥ // BhKir_7.11 //

krāntānāṃ grahacaritāt patho rathānām akṣāgrakṣatasuraveśmavedikānām /
niḥsaṅgaṃ pradhibhir upādade vivṛttiḥ sampīḍakṣubhitajaleṣu toyadeṣu // BhKir_7.12 //

taptānām upadadhire viṣāṇabhinnāḥ prahlādaṃ surakariṇāṃ ghanāḥ kṣarantaḥ /
yuktānāṃ khalu mahatāṃ paropakāre kalyāṇī bhavati rujatsv api pravṛttiḥ // BhKir_7.13 //

saṃvātā muhur anilena nīyamāne divyastrījaghanavarāṃśuke vivṛttim /
paryasyatpṛthumaṇimekhalāṃśujālaṃ saṃjajñe yutakam ivāntarīyam ūrvoḥ // BhKir_7.14 //

pratyārdrīkṛtatilakās tuṣārapātaiḥ prahlādaṃ śamitapariśramā diśantaḥ /
kāntānāṃ bahumatim āyayuḥ payodā nālpīyān bahu sukṛtaṃ hinasti doṣaḥ // BhKir_7.15 //

yātasya grathitataraṅgasaikatābhe vicchedaṃ vipayasi vārivāhajāle /
ātenus tridaśavadhūjanāṅgabhājāṃ saṃdhānaṃ suradhanuṣaḥ prabhā maṇīnām // BhKir_7.16 //

saṃsiddhāv iti karaṇīyasaṃnibaddhair ālāpaiḥ pipatiṣatāṃ vilaṅghya vīthīm /
āsede daśaśatalocanadhvajinyā jīmūtair apihitasānur indrakīlaḥ // BhKir_7.17 //
ākīrṇā mukhanalinair vilāsinīnām udbhūtasphuṭaviśadātapatraphenā /
sā tūryadhvanitagabhīram āpatantī bhūbhartuḥ śirasi nabhonadīva reje // BhKir_7.18 //

setutvaṃ dadhati payomucāṃ vitāne saṃrambhād abhipatato rathāñ javena /
āninyur niyamitaraśmibhugnaghoṇāḥ kṛcchreṇa kṣitim avanāmitas turaṅgāḥ // BhKir_7.19 //

māhendraṃ nagam abhitaḥ kareṇuvaryāḥ paryantasthitajaladā divaḥ patantaḥ /
sādṛśyaṃ nilayananiṣprakampapakṣair ājagmur jalanidhiśāyibhir nagendraiḥ // BhKir_7.20 //

utsaṅge samaviṣame samaṃ mahādreḥ krāntānāṃ viyadabhipātalāghavena /
ā mūlād upanadi saikateṣu lebhe sāmagrī khurapadavī turaṅgamāṇām // BhKir_7.21 //

sadhvānaṃ nipatitanirjharāsu mandraiḥ saṃmūrchan pratininadair adhityakāsu /
udgrīvair ghanaravaśaṅkayā mayūraiḥ sotkaṇṭhaṃ dhvanir upaśuśruve rathānām // BhKir_7.22 //

sambhinnām aviralapātibhir mayūkhair nīlānāṃ bhṛśam upamekhalaṃ maṇīnām /
vicchinām iva vanitā nabhontarāle vaprāmbhaḥsrutim avalokayāṃbabhūvuḥ // BhKir_7.23 //

āsannadvipapadavīmadānilāya krudhyanto dhiyam avamatya dhūrgatānām /
savyājaṃ nijakariṇībhir āttacittāḥ prasthānaṃ surakariṇaḥ kathaṃcid īṣuḥ // BhKir_7.24 //

nīrandhraṃ pathiṣu rajo rathāṅganunnaṃ paryasyan navasalilāruṇaṃ vahantī /
ātene vanagahanāni vāhinī sā gharmāntakṣubhitajaleva jahnukanyā // BhKir_7.25 //

sambhogakṣamagahanām athopagaṅgaṃ bibhrāṇāṃ jvalitamaṇīni saikatāni /
adhyūṣuś cyutakusumācitāṃ sahāyā vṛtrārer aviralaśādvalāṃ dharitrīm // BhKir_7.26 //

bhūbhartuḥ samadhikam ādadhe tadorvyāḥ śrīmattāṃ harisakhavāhinīniveśaḥ /
saṃsaktau kim asulabhaṃ mahodayānām ucchrāyaṃ nayati yadṛcchayāpi yogaḥ // BhKir_7.27 //

sāmodāḥ kusumataruśriyo viviktāḥ sampattiḥ kisalayaśālinīlatānām /
sāphalyaṃ yayur amarāṅganopabhuktāḥ sā lakṣmīr upakurute yayā pareṣām // BhKir_7.28 //

klānto 'pi tridaśavadhūjanaḥ purastāl līnāhiśvasitavilolapallavānām /
sevyānāṃ hatavinayair ivāvṛtānāṃ samparkaṃ pariharati sma candanānām // BhKir_7.29 //

utsṛṣṭadhvajakuthakaṅkaṭā dharitrīm ānītā viditanayaiḥ śramaṃ vinetum /
ākṣiptadrumagahanā yugāntavātaiḥ paryastā giraya iva dvipā virejuḥ // BhKir_7.30 //

prasthānaśramajanitāṃ vihāya nidrām āmukte gajapatinā sadānapaṅke /
śayyānte kulamalināṃ kṣaṇaṃ vilīnaṃ saṃrambhacyutam iva śṛṅkhalaṃ cakāśe // BhKir_7.31 //

āyastaḥ surasaridogharuddhavartmā samprāptuṃ vanagajadānagandhi rodhaḥ /
mūrdhānaṃ nihitaśitāṅkuśaṃ vidhunvan yantāraṃ na vigaṇayāṃcakāra nāgaḥ // BhKir_7.32 //

āroḍhuḥ samavanatasya pītaśeṣe sāśaṅkaṃ payasi samīrite kareṇa /
saṃmārjann aruṇamadasrutī kapolau sasyande mada iva śīkaraḥ kareṇoḥ // BhKir_7.33 //

āghrāya kṣaṇam atitṛṣyatāpi roṣād uttīraṃ nihitavivṛttalocanena /
sampṛktaṃ vanakarināṃ madāmbusekair nāceme himam api vāri vāraṇena // BhKir_7.34 //

praścyotanmadasurabhīṇi nimnagāyāḥ krīḍanto gajapatayaḥ payāṃsi kṛtvā /
kiñjalkavyavahitatāmradānalekhair utteruḥ sarasijagandhibhiḥ kapolaiḥ // BhKir_7.35 //

ākīrṇaṃ balarajasā ghanāruṇena prakṣobhaiḥ sapadi taraṅgitaṃ taṭeṣu /
mātaṅgonmathitasarojareṇupiṅgaṃ māñjiṣṭhaṃ vasanam ivāmbu nirbabhāse // BhKir_7.36 //

śrīmadbhir niyamitakandharāparāntaiḥ saṃsaktair aguruvaneṣu sāṅgahāram /
samprāpe nisṛtamadāmbubhir gajendraiḥ prasyandipracalitagaṇḍaśailaśobhā // BhKir_7.37 //

niḥśeṣaṃ praśamitareṇu vāraṇānāṃ srotobhir madajalam ujjhatām ajasram /
āmodaṃ vyavahitabhūripuṣpagandho bhinnailāsurabhim uvāha gandhavāhaḥ // BhKir_7.38 //

sādṛśyaṃ dadhati gabhīrameghaghoṣair unnidrakṣubhitamṛgādhipaśrutāni /
ātenuś cakitacakoranīlakaṇṭhān kacchāntān amaramahebhabṛṃhitāni // BhKir_7.39 //

sāsrāvasaktakamaniyaparicchadānām adhvaśramāturavadhūjanasevitānām /
jajñe niveśanavibhāgapariṣkṛtānāṃ lakṣmīḥ puropavanajā vanapādapānām // BhKir_7.40 //

atha svamāyākṛtamandirojjvalaṃ jvalanmaṇi vyomasadāṃ sanātanam /
surāṅganā gopaticāpagopuraṃ puraṃ vanānāṃ vijihīrṣayā jahuḥ // BhKir_8.1 //

yathāyathaṃ tāḥ sahitā nabhaścaraiḥ prabhābhir udbhāsitaśailavīrudhaḥ /
vanaṃ viśantyo vanajāyatekṣaṇāḥ kṣaṇadyutīnāṃ dadhur ekarūpatām // BhKir_8.2 //

nivṛttavṛttorupayodharaklamaḥ pravṛttainirhrādivibhūṣaṇāravaḥ /
nitambinīnāṃ bhṛśam ādadhe dhṛtiṃ nabhaḥprayāṇād avanau parikramaḥ // BhKir_8.3 //

ghanāni kāmaṃ kusumāni bibhrataḥ karapraceyāny apahāya śākhinaḥ /
puro 'bhisasre surasundarījanair yathottarecchā hi guṇeṣu kāminaḥ // BhKir_8.4 //

tanūr alaktāruṇapāṇipallavāḥ sphurannakhāṃśūtkaramañjarībhṛtaḥ /
vilāsinībāhulatā vanālayo vilepanāmodahṛtāḥ siṣevire // BhKir_8.5 //

nipīyamānastabakā śilīmukhair aśokayaṣṭiś calabālapallavā /
viḍambayantī dadṛśe vadhūjanair amandadaṣṭauṣṭhakarāvadhūnanam // BhKir_8.6 //

karau dhunānā navapallavākṛtī vṛthā kṛthā mānini mā pariśramam /
upeyuṣī kalpalatābhiśaṅkayā kathaṃ nv itas trasyati ṣaṭpadāvaliḥ // BhKir_8.7 //

jahīhi kopaṃ dayito 'nugamyatāṃ purānuśete tava cañcalaṃ manaḥ /
iti priyaṃ kāṃcid upaitum icchatīṃ puro 'nuninye nipuṇaḥ sakhījanaḥ // BhKir_8.8 //

samunnataiḥ kāśadukūlaśālibhiḥ parikvaṇatsārasapaṅktimekhalaiḥ /
pratīradeśaiḥ svakalatracārubhir vibhūṣitāḥ kuñjasamudrayoṣitaḥ // BhKir_8.9 //

vidūrapātena bhidām upeyuṣaś cyutāḥ pravāhād abhitaḥ prasāriṇaḥ /
priyāṅkaśītāḥ śucimauktikatviṣo vanaprahāsā iva vāribindavaḥ // BhKir_8.10 //

sakhījanaṃ prema gurūkṛtādaraṃ nirīkṣamāṇā iva namramūrtayaḥ /
sthiradvirephāñjanaśaritodarair visāribhiḥ puṣpavilocanair latāḥ // BhKir_8.11 //

upeyuṣīṇāṃ bṛhatīr adhityakā manāṃsi jahruḥ surarājayoṣitām /
kapolakāṣaiḥ kariṇāṃ madāruṇair upāhitaśyāmarucaś ca candanāḥ // BhKir_8.12 //

svagocare saty api vittahāriṇā vilobhyamānāḥ prasavena śākhinām /
nabhaścarāṇām upakartum icchatāṃ priyāṇi cakruḥ praṇayena yoṣitaḥ // BhKir_8.13 //

prayacchatoccaiḥ kusumāni māninī vipakṣagotraṃ dayitena lambhitā /
na kiṃcid ūce caraṇena kevalaṃ lilekha bāṣpākulalocanā bhuvam // BhKir_8.14 //

priye 'parā yacchati vācam unmukhī nibaddhadṛṣṭiḥ śithilākuloccayā /
samādadhe nāṃśukam āhitaṃ vṛthā viveda puṣpeṣu na pāṇipallavam // BhKir_8.15 //

salīlam āsaktalatāntabhūṣaṇaṃ samāsajantyā kusumāvataṃsakam /
stanopapīḍaṃ nunude nitambinā ghanena kaścij jaghanena kāntayā // BhKir_8.16 //

kalatrabhāreṇa vilolanīvinā galaddukūlastanaśālinorasā /
balivyapāyasphuṭaromarājinā nirāyatatvād udareṇa tāmyatā // BhKir_8.17 //

vilambamānākulakeśapāśayā kayācid āviṣkṛtabāhumūlayā /
taruprasūnāny apadiśya sādaraṃ manodhināthasya manaḥ samādade // BhKir_8.18 //

vyapohituṃ locanato mukhānilair apārayantaṃ kila puṣpajaṃ rajaḥ /
payodhareṇorasi kācid unmanāḥ priyaṃ jaghānonnatapīvarastanī // BhKir_8.19 //

imāny amūnīty apavarjite śanair yathābhirāmaṃ kusumāgrapallave /
vihāya niḥsāratayeva bhūruhān padaṃ vanaśrīr vanitāsu saṃdadhe // BhKir_8.20 //

pravālabhaṅgāruṇapāṇipallavaḥ parāgapāṇḍūkṛtapīvarastanaḥ /
mahīruhaḥ puṣpasugandhir ādade vapurguṇocchrāyam ivāṅganājanaḥ // BhKir_8.21 //

varorubhir vāraṇahastapīvaraiś cirāya khinnān navapallavaśriyaḥ /
same 'pi yātuṃ caraṇān anīśvarān madād iva praskhalataḥ pade pade // BhKir_8.22 //

visārikāñcīmaṇiraśmilabdhayā manoharocchāyanitambaśobhayā /
sthitāni jitvā navasaikatadyutiṃ śramātiriktair jaghanāni gauravaiḥ // BhKir_8.23 //

samucchvasatpaṅkajakośakomalair upāhitaśrīṇy upanīvi nābhibhiḥ /
dadhanti madhyeṣu valīvibhaṅgiṣu stanātibhārād udarāṇi namratām // BhKir_8.24 //

samānakāntīni tuṣārabhūṣaṇaiḥ saroruhair asphuṭapattrapaṅktibhiḥ /
citāni gharmāmbukaṇaiḥ samantato mukhāny anutphullavilocanāni ca // BhKir_8.25 //

viniryatīnāṃ gurusvedamantharaṃ surāṅganānām anusānuvartmanaḥ /
savismayaṃ rūpayato nabhaścarān viveśa tatpūrvam ivekṣaṇādaraḥ // BhKir_8.26 //

atha sphuranmīnavidhūtapaṅkajā vipaṅkatīraskhalitormisaṃhatiḥ /
payo 'vagāḍhuṃ kalahaṃsanādinī samājuhāveva vadhūḥ surāpagā // BhKir_8.27 //

praśāntagharmābhibhavaḥ śanair vivān vilāsinībhyaḥ parimṛṣṭapaṅkajaḥ /
dadau bhujālambam ivāttaśīkaras taraṅgamālāntaragocaro 'nilaḥ // BhKir_8.28 //

gataiḥ sahāvaiḥ kalahaṃsavikramaṃ kalatrabhāraiḥ pulinaṃ nitambibhiḥ /
mukhaiḥ sarojāni ca dīrghalocanaiḥ surastriyaḥ sāmyaguṇān nirāsire // BhKir_8.29 //

vibhinnaparyantagamīnapaṅktayaḥ puro vigāḍhāḥ sakhibhir marutvataḥ /
kathaṃcid āpaḥ surasundarījanaiḥ sabhītibhis tatprathamaṃ prapedire // BhKir_8.30 //

vigāḍhamātre ramaṇībhir ambhasi prayatnasaṃvāhitapīvarorubhiḥ /
vibhidyamānā visasāra sārasān udasya tīreṣu taraṅgasaṃhatiḥ // BhKir_8.31 //

śilāghanair nākasadām uraḥsthalair bṛhanniveśaiś ca vadhūpayodharaiḥ /
taṭābhinītena vibhinnavīcinā ruṣeva bheje kaluṣatvam ambhasā // BhKir_8.32 //

vidhūtakeśāḥ parilolitasrajaḥ surāṅganānāṃ praviluptacandanāḥ /
atiprasaṅgād vihitāgaso muhuḥ prakampam īyuḥ sabhayā ivormayaḥ // BhKir_8.33 //

vipakṣacittonmathanā nakhavraṇās tirohitā vibhramamaṇḍanena ye /
hṛtasya śeṣān iva kuṅkumasya tān vikatthanīyān dadhur anyathā striyaḥ // BhKir_8.34 //

sarojapattre nu vilīnaṣaṭpade viloladṛṣṭeḥ svid amū vilocane /
śiroruhāḥ svin natapakṣmasantater dvirephavṛndaṃ nu niśabdaniścalam // BhKir_8.35 //

agūḍhahāsasphuṭadantakesaraṃ mukhaṃ svid etad vikasan nu paṅkajam /
iti pralīnāṃ nalinīvane sakhīṃ vidāṃbabhūvuḥ sucireṇa yoṣitaḥ // BhKir_8.36 //

priyeṇa saṃgrathya vipakṣasaṃnidhāv upāhitāṃ vakṣasi pīvarastane /
srajaṃ na kācid vijahau jalāvilāṃ vasanti hi premṇi guṇā na vastuni // BhKir_8.37 //

asaṃśayaṃ nyastam upāntaraktatāṃ yad eva roddhuṃ ramaṇībhir añjanam /
hṛte 'pi tasmin salilena śuklatāṃ nirāsa rāgo nayaneṣu na śriyam // BhKir_8.38 //

dyutiṃ vahanto vanitāvataṃsakā hṛtāḥ pralobhād iva vegibhir jalaiḥ /
upaplutās tatkṣaṇaśocanīyatāṃ cyutādhikārāḥ sacivā ivāyayuḥ // BhKir_8.39 //

vipattralekhā niralaktakādharā nirañjanākṣīr api bibhratīḥ śriyam /
nirīkṣya rāmā bubudhe nabhaścarair alaṃkṛtaṃ tadvapuṣaiva maṇḍanam // BhKir_8.40 //

tathā na pūrvaṃ kṛtabhūṣaṇādaraḥ priyānurāgeṇa vilāsinījanaḥ /
yathā jalārdro nakhamaṇḍanaśriyā dadāha dṛṣṭīś ca vipakṣayoṣitām // BhKir_8.41 //

śubhānanāḥ sāmburuheṣu bhīravo vilolahārāś calaphenapaṅktiṣu /
nitāntagauryo hṛtakuṅkumeṣv alaṃ na lebhire tāḥ parabhāgam ūrmiṣu // BhKir_8.42 //

hradāmbhasi vyastavadhūkarāhate ravaṃ mṛdaṅgadhvanidhīram ujjhati /
muhustanais tālassamaṃ samādade manoramaṃ nṛtyam iva pravepitam // BhKir_8.43 //

śriyā hasadbhiḥ kalamāni sasmitair alaṃkṛtāmbuḥ pratimāgatair mukhaiḥ /
kṛtānukūlyā surarājayoṣitāṃ prasādasāphalyam avāpa jāhvanī // BhKir_8.44 //

parisphuranmīnavighaṭṭitoravaḥ surāṅganās trāsaviloladṛṣṭayaḥ /
upāyayuḥ kampitapāṇipallavāḥ sakhījanasyāpi vilokanīyatām // BhKir_8.45 //

bhayād ivāśliṣya jhaṣāhate 'mbhasi priyaṃ mudānandayati sma māninī /
akṛtrimapremarasāhitair mano haranti rāmāḥ kṛtakair apīhitaiḥ // BhKir_8.46 //

tirohitāntāni nitāntam ākulair apāṃ vigāhād alakaiḥ prasāribhiḥ /
yayur vadhūnāṃ vadanāni tulyatāṃ dvirephavṛndāntaritaiḥ saroruhaiḥ // BhKir_8.47 //

karau dhunānā navapallavākṛtī payasy agādhe kila jātasambhramā /
sakhīṣu nirvācyam adhārṣṭhyadūṣitaṃ priyāṅgasaṃśleṣam avāpa māninī // BhKir_8.48 //

priyaiḥ salīlaṃ karavārivāritaḥ pravṛddhaniḥśvāsavikampitastanaḥ /
savibhramādhūtakarāgrapallavo yathārthatām āpa vilāsinījanaḥ // BhKir_8.49 //

udasya dhairyaṃ dayitena sādaraṃ prasāditāyāḥ karavārivāritam /
mukhaṃ nimīlannayanaṃ natabhruvaḥ śriyaṃ sapatnīvadanād ivādade // BhKir_8.50 //

vihasya pāṇau vidhṛte dhṛtāmbhasi priyeṇa vadhvā madanārdracetasaḥ /
sakhīva kāñcī payasā ghanīkṛtā babhāra vītoccayabandham aṃśukam // BhKir_8.51 //

nirañjane sācivilokitaṃ dṛśāv ayāvakaṃ vepathur oṣṭhapallavam /
natabhruvo maṇḍayadi sma vigrahe balikriyā cātilakaṃ tadāspadam // BhKir_8.52 //

nimīladākekaralocacakṣuṣāṃ priyopakaṇṭhaṃ kṛtagātravepathuḥ /
nimajjatīnāṃ śvasitoddhatastanaḥ śramo nu tāsāṃ madano nu paprathe // BhKir_8.53 //

priyeṇa siktā caramaṃ vipakṣataś cukopa kācin na tutoṣa sāntvanaiḥ /
janasya rūḍhapraṇayasya cetasaḥ kim apy amarṣo 'nunaye bhṛśāyate // BhKir_8.54 //

itthaṃ vihṛtya vanitābhir udasyamānaṃ pīnastanorujaghanasthalaśālinībhiḥ /
utsarpitormicayalaṅghitatīradeśam autsuky anunnam iva vāri puraḥ pratasthe // BhKir_8.55 //

tīrāntarāṇi mithunāni rathāṅganāmnāṃ nītvā vilolitasarojavanaśriyas tāḥ /
saṃrejire surasarijjaladhautahārās tārāvitānataralā iva yāmavatyaḥ // BhKir_8.56 //

saṃkrāntacandanarasāhitavarṇabhedaṃ vicchinnabhūṣaṇamaṇiprakarāṃśucitram /
baddhormi nākavanitāparibhuktamuktaṃ sindhor babhāra salilaṃ śayanīyalakṣmīm // BhKir_8.57 //

vīkṣya rantumanasaḥ suranārīr āttacitraparidhānavibhūṣāḥ /
tatpriyārtham iva yātum athāstaṃ bhānumān upapayodhi lalambe // BhKir_9.1 //
madhyamopalanibhe lasadaṃśāv ekataś cyutim upeyuṣi bhānau /
dyaur uvāha parivṛttivilolāṃ hārayaṣṭim iva vāsaralakṣmīm // BhKir_9.2 //

aṃśupāṇibhir atīva pipāsuḥ padmajaṃ madhu bhṛśaṃ rasayitvā /
kṣībatām iva gataḥ kṣitim eṣyaṃl lohitaṃ vapur uvāha pataṅgaḥ // BhKir_9.3 //

gamyatām upagate nayanānāṃ lohitāyāti sahasramarīcau /
āsasāda virahayya dharitrīṃ cakravākahṛdayāny abhitāpaḥ // BhKir_9.4 //

muktamūlalaghur ujjhitapūrvaḥ paścime nabhasi sambhṛtasāndraḥ /
sāmi majjati ravau na vireje khinnajihma iva raśmisamūhaḥ // BhKir_9.5 //

kāntadūtya iva kuṅkumatāmrāḥ sāyamaṇḍalam abhi tvarayantyaḥ /
sādaraṃ dadṛśire vanitābhiḥ saudhajālapatitā ravibhāsaḥ // BhKir_9.6 //

agrasānuṣu nitāntapiśaṅgair bhūruhān mṛdukarair avalambya /
astaśailagahanaṃ nu vivasvān āviveśa jaladhiṃ nu mahīṃ nu // BhKir_9.7 //

ākulaś calapatatrikulānām āravair anuditauṣasarāgaḥ /
āyayāv aharidaśvavipāṇḍus tulyatāṃ dinamukhena dināntaḥ // BhKir_9.8 //

āsthitaḥ sthagitavāridapaṅktyā saṃdhyayā gaganapaścimabhāgaḥ /
sormividrumavintānavibhāsā rañjitasya jaladheḥ śriyam ūhe // BhKir_9.9 //

prāñjalāv api jane natamūrdhni prema tatpravaṇacetasi hitvā /
saṃdhyayānuvidadhe viramantyā cāpalena sujanetaramaitrī // BhKir_9.10 //

auṣasātapabhayād apalīnaṃ vāsaracchavivirāmapaṭīyaḥ /
saṃnipatya śanakair iva nimnād andhakāram udavāpa samāni // BhKir_9.11 //

ekatām iva gatasya vivekaḥ kasyacin na mahato 'py upalebhe /
bhāsvatā nidadhire bhuvanānām ātmanīva patitena viśeṣāḥ // BhKir_9.12 //

icchatāṃ saha vadhūbhir abhedaṃ yāminīvirahiṇāṃ vihagānām /
āpur eva mithunāni viyogaṃ laṅghyate na khalu kālaniyogaḥ // BhKir_9.13 //

yacchati pratimukhaṃ dayitāyai vācam antikagate 'pi śakuntau /
nīyate sma natim ujjhitaharṣaṃ paṅkajaṃ mukham ivāmburuhiṇyā // BhKir_9.14 //

rañjitā nu vividhās taruśailā nāmitaṃ nu gaganaṃ sthagitaṃ nu /
pūritā nu viṣameṣu dharitrī saṃhṛtā nu kakubhas timireṇa // BhKir_9.15 //

rātrirāgamalināni vikāsaṃ paṅkajāni rahayanti vihāya /
spaṣṭatārakam iyāya nabhaḥ śrīr vastum icchati nirāpadi sarvaḥ // BhKir_9.16 //

vyānaśe śaśadhareṇa vimuktaḥ ketakīkusumakesarapāṇḍuḥ /
cūrṇamuṣṭir iva lambhitakāntir vāsavasya diśam aṃśusamūhaḥ // BhKir_9.17 //

ujjhatī śucam ivāśu tamisrām antikaṃ vrajati tārakarāje /
dikprasādaguṇamaṇḍanam ūhe raśmihāsaviśadaṃ mukham aindrī // BhKir_9.18 //

nīlanīrajanibhe himagauraṃ śailaruddhavapuṣaḥ sitaraśmeḥ /
khe rarāja nipatatkarajālaṃ vāridheḥ payasi gāṅgam ivāmbhaḥ // BhKir_9.19 //

dyāṃ nirundhad atinīlaghanābhaṃ dhvāntam udyatakareṇa purastāt /
kṣipyamāṇam asitetarabhāsā śambhuneva karicarma cakāse // BhKir_9.20 //

antikāntikagatenduvisṛṣṭe jihmatāṃ jahati dīdhitijāle /
niḥsṛtas timirabhāranirodhād ucchvasann iva rarāja digantaḥ // BhKir_9.21 //

lekhayā vimalavidrumabhāsā saṃtataṃ timiram indur udāse /
daṃṣṭrayā kanakaṭaṅkapiśaṅgyā maṇḍalaṃ bhuva ivādivarāhaḥ // BhKir_9.22 //

dīpayann atha nabhaḥ kiraṇaughaiḥ kuṅkumāruṇapayodharagauraḥ /
hemakumbha iva pūrvapayodher unmamajja śanakais tuhināṃśuḥ // BhKir_9.23 //

udgatendum avibhinnatamisrāṃ paśyati sma rajanīm avitṛptaḥ /
vyaṃśukasphuṭamukhīm atijihmāṃ vrīḍayā navavadhūm iva lokaḥ // BhKir_9.24 //

na prasādam ucitaṃ gamitā dyair noddhṛtaṃ timiram adrivanebhyaḥ /
diṅmukheṣu na ca dhāma vikīrṇaṃ bhūṣitaiva rajanī himabhāsā // BhKir_9.25 //

māninījanavilocanapātān uṣṇabāṣpakaluṣān pratigṛhṇan /
mandamandam uditaḥ prayayau khaṃ bhītabhīta iva śītamayūkhaḥ // BhKir_9.26 //

śliṣyataḥ priyavadhūr upakaṇṭhaṃ tārakās tatakarasya himāṃśoḥ /
udvamann abhirarāja samantād aṅgarāga iva lohitarāgaḥ // BhKir_9.27 //

preritaḥ śaśadhareṇa karaughaḥ saṃhatāny api nunoda tamāṃsi /
kṣīrasindhur iva mandarabhinnaḥ kānanāny aviraloccatarūṇi // BhKir_9.28 //

śāratāṃ gamitayā śaśipādaiś chāyayā viṭapināṃ pratipede /
nyastaśuklabalicitratalābhis tulyatā vasativeśmamahībhiḥ // BhKir_9.29 //

ātape dhṛtimatā saha vadhvā yāminīvirahiṇā vihagena /
sehire na kiraṇā himaraśmer duḥkhite manasi sarvam asahyam // BhKir_9.30 //

gandham uddhatarajaḥkaṇavāhī vikṣipan vikasatāṃ kumudānām /
ādudhāva parilīnavihaṅgā yāminīmarud apāṃ vanarājīḥ // BhKir_9.31 //

saṃvidhātum abhiṣekam udāse manmathasya lasadaṃśujalaughaḥ /
yāminīvanitayā tatacihnaḥ sotpalo rajatakumbha ivenduḥ // BhKir_9.32 //

ojasāpi khalu nūnam anūnaṃ nāsahāyam upayāti jayaśrīḥ /
yad vibhuḥ śaśimayūkhasakhaḥ sann ādade vijayi cāpam anaṅgaḥ // BhKir_9.33 //

sadmanāṃ viracanāhitaśobhair āgatapriyakathair api dūtyam /
saṃnikṛṣṭaratibhiḥ suradārair bhūṣitair api vibhūṣaṇam īṣe // BhKir_9.34 //

na srajo rurucire ramaṇībhyaś candanāni virahe madirā vā /
sādhaneṣu hi rater upadhatte ramyatāṃ priyasamāgama eva // BhKir_9.35 //

prasthitābhir adhināthanivāsaṃ dhvaṃsitapriyasakhīvacanābhiḥ /
māninībhir apahastitadhairyaḥ sādayann iva mado 'valalambe // BhKir_9.36 //

kāntaveśma bahu saṃdiśatībhir yātam eva rataye ramaṇībhiḥ /
manmathena pariluptamatīnāṃ prāyaśaḥ skhalitam apy upakāri // BhKir_9.37 //

āśu kāntam abhisāritavatyā yoṣitaḥ pulakaruddhakapolam /
nirjigāya mukham indum akhaṇḍaṃ khaṇḍapatratilakākṛti kāntyā // BhKir_9.38 //

ucyatāṃ sa vacanīyam aśeṣaṃ neśvare paruṣatā sakhi sādhvī /
ānayainam anunīya kathaṃ vā vipriyāṇi janayann anuneyaḥ // BhKir_9.39 //

kiṃ gatena na hi yuktam upaituṃ kaḥ priye subhagamānini mānaḥ /
yoṣitām iti kathāsu sametaiḥ kāmibhir bahurasā dhṛtir ūhe // BhKir_9.40 //

yoṣitaḥ pulakarodhi dadhatyā gharmavāri navasaṃgamajanma /
kāntavakṣasi babhūva patantyā maṇḍanaṃ lulitamaṇḍanataiva // BhKir_9.41 //

śīdhupānavidhurāsu nigṛhṇan mānam āśu śithilīkṛtalajjaḥ /
saṃgatāsu dayitair upalebhe kāminīṣu madano nu mado nu // BhKir_9.42 //

dvāri cakṣur adhipāṇi kapolau kīvitaṃ tvayi kutaḥ kalaho 'syāḥ /
kāminām iti vacaḥ punaruktaṃ prītaye navanavatvam iyāya // BhKir_9.43 //

sāci locanayugaṃ namayantī rundhatī dayitavakṣasi pātam /
subhruvo janayati sma vibhūṣāṃ saṃgatāv upararāma ca lajjā // BhKir_9.44 //

savyalīkam avadhīritakhinnaṃ prasthitaṃ sapadi kopapadena /
yoṣitaḥ suhṛd iva sma ruṇaddhi prāṇanātham abhibāṣpanipātaḥ // BhKir_9.45 //

śaṅkitāya kṛtabāṣpanipātām īrṣyayā vimukhitāṃ dayitāya /
māninim abhimukhāhitacittāṃ śaṃsati sma ghanaromavibhedaḥ // BhKir_9.46 //

loladṛṣṭi vadanaṃ dayitāyāś cumbati priyatame rabhasena /
vrīḍayā saha vinīvi nitambād aṃśukaṃ śithilatām upapade // BhKir_9.47 //

hrītaya agalitanīvi nirasyann antarīyam avalambitakāñci /
maṇḍalīkṛtapṛthustanabhāraṃ sasvaje dayitayā hṛdayeśaḥ // BhKir_9.48 //

ādṛtā nakhapadaiḥ parirambhāś cumbitāni ghanadantanipātaiḥ /
saukumāryaguṇasambhṛtakīrtir vāma eva surateṣv api kāmaḥ // BhKir_9.49 //

pāṇipallavavidhūnanam antaḥ sītkṛtāni nayanārdhanimeṣāḥ /
yoṣitāṃ rahasi gadgadavācām astratām upayayur madanasya // BhKir_9.50 //

pātum āhitaratīny abhileṣus tarṣayanty apunaruktarasāni /
sasmitāni vadanāni vadhūnāṃ sotpalāni ca madhūni yuvānaḥ // BhKir_9.51 //

kāntasaṃgamaparājitamanyau vāruṇīrasanaśāntavivāde /
māninījana upāhitasaṃdhau saṃdadhe dhanuṣi neṣum anaṅgaḥ // BhKir_9.52 //

kupyatāśu bhavatānatacittāḥ kopitāṃś ca varivasyata yūnaḥ /
ity aneka upadeśa iva sma svādyate yuvatibhir madhuvāraḥ // BhKir_9.53 //

bhartṛbhiḥ praṇayasambhramadattāṃ vāruṇīm atirasāṃ rasayitvā /
hrīvimohavirahād upalebhe pāṭavaṃ nu hṛdayaṃ nu vadhūbhiḥ // BhKir_9.54 //

svāditaḥ svayam athaidhitamānaṃ lambhitaḥ priyatamaiḥ saha pītaḥ /
āsavaḥ pratipadaṃ pramadānāṃ naikarūparasatām iva bheje // BhKir_9.55 //

bhrūvilāsasubhagān anukartuṃ vibhramān iva vadhūnayanānām /
ādade mṛduvilokapalāśair utpalaiś caṣakavīciṣu kampaḥ // BhKir_9.56 //

oṣṭhapallavavidaṃśarucīnāṃ hṛdyatām upayayau ramaṇānām /
phullalocanavinīlasarojair aṅganāsyacaṣakair madhuvāraḥ // BhKir_9.57 //

prāpyate guṇavatāpi guṇānāṃ vyaktam āśrayavaśena viśeṣaḥ /
tat tathā hi dayitānanadattaṃ vyānaśe madhu rasātiśayena // BhKir_9.58 //

vīkṣya ratnacaṣakeṣv atiriktāṃ kāntadantapadamaṇḍanalakṣmīm /
jajñire bahumatāḥ pramadānām oṣṭhayāvakanudo madhuvārāḥ // BhKir_9.59 //

locanādharakṛtāhṛtarāgā vāsitānanaviśeṣitagandhā /
vāruṇī paraguṇātmaguṇānāṃ vyatyayaṃ vinimayaṃ nu vitene // BhKir_9.60 //

tulyarūpam asitotpalam akṣṇoḥ karṇagaṃ nirupakāri viditvā /
yoṣitaḥ suhṛd iva pravibheje lambhitekṣaṇarucir madarāgaḥ // BhKir_9.61 //

kṣīṇayāvakaraso 'py atipānaiḥ kāntadantapadasambhṛtaśobhaḥ /
āyayāv atitarām iva vadhvāḥ sāndratām adharapallavarāgaḥ // BhKir_9.62 //

rāgajāntanayaneṣu nitāntaṃ vidrumāruṇakapolataleṣu /
sarvagāpi dadṛśe vanitānāṃ darpaṇeṣv iva mukheṣu madaśrīḥ // BhKir_9.63 //

baddhakopavikṛtīr api rāmāś cārutābhimatatām upaninye /
vaśyatāṃ madhumado dayitānām ātmavargahitam icchati sarvaḥ // BhKir_9.64 //

vāsasāṃ śithilatām upanābhi hrīnirāsam apade kupitāni /
yoṣitāṃ vidadhatī guṇapakṣe nirmamārja madirā vacanīyam // BhKir_9.65 //

bhartṛṣūpasakhi nikṣipatīnām ātmano madhumadodyamitānām /
vrīḍayā viphalayā vanitānāṃ na sthitaṃ na vigataṃ hṛdayeṣu // BhKir_9.66 //

rundhatī nayanavākyavikāsaṃ sādito bhayakarā parirambhe /
vrīḍitasya lalitaṃ yuvatīnāṃ kṣībatā bahuguṇair anujahre // BhKir_9.67 //

yoṣid uddhatamanobhavarāgā mānavaty api yayau dayitāṅkam /
kārayaty anibhṛtā guṇadoṣe vāruṇī khalu rahasyavibhedam // BhKir_9.68 //

āhite nu madhunā madhuratve ceṣṭitasya gamite nu vikāsam /
ābabhau nava ivoddhatarāgaḥ kāminīṣv avasaraḥ kusumeṣoḥ // BhKir_9.69 //

mā gaman madavimūḍhadhiyo naḥ projjhya rantum iti śaṅkitanāthāḥ /
yoṣito na madirāṃ bhṛśam īṣuḥ prema paśyati bhayāny apade 'pi // BhKir_9.70 //

cittanirvṛtividhāyi viviktaṃ manmatho madhumadaḥ śaśibhāsaḥ /
saṃgamaś ca dayitaiḥ sma nayanti prema kām api bhuvaṃ pramadānām // BhKir_9.71 //

dhārṣṭyalaṅghitayathocitabhūmau nirdayaṃ vilulitālakamālye /
māninīratividhau kusumeṣur mattamatta iva vibhramam āpa // BhKir_9.72 //

śīdhupānavidhureṣu vadhūnāṃ vighnatām upagateṣu vapuḥṣu /
īhitaṃ ratirasāhitabhāvaṃ vītalakṣyam api kāmiṣu reje // BhKir_9.73 //

anyonyaraktamanasām atha bibhratīnāṃ cetobhuvo harisakhāpsarasāṃ nideśam /
vaibodhikadhvanivibhāvitapaścimārdhā sā saṃhṛteva parivṛttim iyāya rātriḥ // BhKir_9.74 //

nidrāvinoditanitāntaratiklamānām āyāmimaṅgalaninādavibodhitānām /
rāmāsu bhāvivirahākulitāsu yūnāṃ tatpūrvatām iva samādadhire ratāni // BhKir_9.75 //

kāntājanaṃ suratakhedanimīlitākṣaṃ saṃvāhituṃ samupayān iva mandamandam /
harmyeṣu mālyamadirāparibhogagandhān āviścakāra rajanīparivṛttivāyuḥ // BhKir_9.76 //

āmodavāsitacalādharapallaveṣu nidrākaṣāyitavipāṭalalocaneṣu /
vyāmṛṣṭapattratilakeṣu vilāsinīnāṃ śobhāṃ babandha vadaneṣu madāvaśeṣaḥ // BhKir_9.77 //

gatavati nakhalekhālakṣyatām aṅgarāge samadadayitapītātāmrabimbādharāṇām /
virahavidhuram iṣṭā satsakhīvaṅganānāṃ hṛdayam avalalambe rātrisambhogalakṣmīḥ // BhKir_9.78 //

atha parimalajām avāpya lakṣmīm avayavadīpitamaṇḍanaśriyas tāḥ /
vasatim abhivihāya ramyahāvāḥ surapatisūnuvilobhanāya jagmuḥ // BhKir_10.1 //

drutapadam abhiyātum icchatīnāṃ gamanaparikramalāghavena tāsām /
avaniṣu caraṇaiḥ pṛthustanīnām alaghunitambatayā ciraṃ niṣede // BhKir_10.2 //

nihitasarasayāvakair babhāse caraṇatalaiḥ kṛtapaddhatir vadhūnām /
aviralavitateva śakragopair aruṇitanīlatṛṇolapā dharitrī // BhKir_10.3 //

dhvanir agavivareṣu nūpurāṇāṃ pṛthuraśanāguṇaśiñjitānuyātaḥ /
pratiravavitato vanāni cakre mukharasam utsukahaṃsasārasāni // BhKir_10.4 //
avacayaparibhogavanti hiṃsraiḥ sahacaritāny amṛgāṇi kānanāni /
abhidadhur abhito muniṃ vadhūbhyaḥ samuditasādhvasaviklavaṃ ca cetaḥ // BhKir_10.5 //

nṛpatimuniparigraheṇa sā bhūḥ surasacivāpsarasāṃ jahāra cetaḥ /
upahitaparamaprabhāvadhāmnāṃ na hi jayināṃ tapasām alaṅghyam asti // BhKir_10.6 //

sacakitam iva vismayākulābhiḥ śucisikatāsv atimānuṣāṇi tābhiḥ /
kṣitiṣu dadṛśire padāni jiṣṇor upahitaketur athāṅgalāñchanāni // BhKir_10.7 //

atiśayitavanāntaradyutīnāṃ phalakusumāvacaye 'pi tadvidhānām /
ṛtur iva taruvīrudhāṃ samṛddhyā yuvatijanair jagṛhe muniprabhāvaḥ // BhKir_10.8 //

mṛditakisalayaḥ surāṅganānāṃ sasalilavalkalabhārabhugnaśākhaḥ /
bahumatim adhikāṃ yayāv aśokaḥ parijanatāpi guṇāya sadguṇānām // BhKir_10.9 //

yamaniyamakṛśīkṛtasthirāṅgaḥ paridadṛśe vidhṛtāyudhaḥ sa tābhiḥ /
anupamaśamadīptatāgarīyān kṛtapadapaṅktir atharvaṇeva vedaḥ // BhKir_10.10 //

śaśadhara iva locanābhirāmair gaganavisāribhir aṃśubhiḥ parītaḥ /
śikharanicayam ekasānusadmā sakalam ivāpi dadhan mahīdharasya // BhKir_10.11 //

surasariti paraṃ tapo 'dhigacchan vidhṛtapiśaṅgabṛhajjaṭākalāpaḥ /
havir iva vitataḥ śikhāsamūhaiḥ samabhilaṣann upavedi jātavedāḥ // BhKir_10.12 //

sadṛśam atanum ākṛteḥ prayatnaṃ tadanuguṇām aparaiḥ kriyām alaṅghyām /
dadhad alaghu tapaḥ kriyānurūpaṃ vijayavatīṃ ca tapaḥsamāṃ samṛddhim // BhKir_10.13 //

ciraniyamakṛśo 'pi śailasāraḥ śamanirato 'pi durāsadaḥ prakṛtyā /
sasaciva iva nirjane 'pi tiṣṭhan munir api tulyarucis trilokabhartuḥ // BhKir_10.14 //

tanum avajitalokasāradhāmnīṃ tribhuvanaguptisahāṃ vilokayantyaḥ /
avayayur amarastriyo 'sya yatnaṃ vijayaphale viphalaṃ tapodhikāre // BhKir_10.15 //

munidanutanayān vilobhya sadyaḥ pratanubalāny adhitiṣṭhatas tapāṃsi /
alaghuni bahu menire ca tāḥ svaṃ kuliśabhṛtā vihitaṃ pade niyogam // BhKir_10.16 //

atha kṛtakavilobhanaṃ vidhitsau yuvatijane harisūnudarśanena /
prasabham avatatāra cittajanmā harati mano madhurā hi yauvanaśrīḥ // BhKir_10.17 //

sapadi harisakhair vadhūnideśād dhvanitamanoramavallakīmṛdaṅgaiḥ /
yugapad ṛtugaṇasya saṃnidhānaṃ viyati vane ca yathāyathaṃ vitene // BhKir_10.18 //

sajalajaladharaṃ nabho vireje vivṛtim iyāya rucis taḍillatānām /
vyavahitarativigrahair vitene jalagurubhiḥ stanitair digantareṣu // BhKir_10.19 //

parisurapatisūnudhāma sadyaḥ samupadadhan mukulāni mālatīnām /
viralam apajahāra baddhabinduḥ sarajasatām avaner apāṃ nipātaḥ // BhKir_10.20 //

pratidiśam abhigacchatābhimṛṣṭaḥ kakubhavikāsasugandhinānilena /
nava iva vibabhau sacittajanmā gatadhṛtir ākulitaś ca jīvalokaḥ // BhKir_10.21 //

vyathitam api bhṛśaṃ mano harantī pariṇatajambuphalopabhogahṛṣṭā /
parabhṛtayuvatiḥ svanaṃ vitene navanavayojitakaṇṭharāgaramyam // BhKir_10.22 //

abhibhavati manaḥ kadambavāyau madamadhure ca śikhaṇḍināṃ nināde /
jana iva na dhṛteś cacāla jiṣṇur na hi mahatāṃ sukaraḥ samādhibhaṅgaḥ // BhKir_10.23 //

dhṛtabisavalayāvalir vahantī kumudavanaikadukūlam āttabāṇā /
śaradamalatale sarojapāṇau ghanasamayena vadhūr ivālalambe // BhKir_10.24 //

samadaśikhirutāni haṃsanādaiḥ kumudavanāni kadambapuṣpavṛṣṭyā /
śriyam atiśayinīṃ sametya jagmur guṇamahatāṃ mahate guṇāya yogaḥ // BhKir_10.25 //

sarajasam apahāya ketakīnāṃ prasavam upāntikanīpareṇukīrṇam /
priyamadhurasanāni ṣaṭpadālī malinayati sma vinīlabandhanāni // BhKir_10.26 //

mukulitam atiśayya bandhujīvaṃ dhṛtajalabinduṣu śādvalasthalīṣu /
aviralavapuṣaḥ surendragopā vikacapalāśacayaśriyaṃ samīyuḥ // BhKir_10.27 //

aviralaphalinīvanaprasūnaḥ kusumitakundasugandhigandhavāhaḥ /
guṇam asamayajaṃ cirāya lebhe viralatuṣārakaṇ.as tuṣārakālaḥ // BhKir_10.28 //

nicayini lavalīlatāvikāse janayati lodhrasamīraṇe ca harṣam /
vikṛtim upayayau na pāṇḍusūnuś calati nayān na jigīṣatāṃ hi cetaḥ // BhKir_10.29 //

katipayasahakārapuṣparamyas tanutuhino 'lpavinidrasinduvāraḥ /
surabhimukhahimāgamāntaśaṃsī samupayayau śiśiraḥ smaraikabandhuḥ // BhKir_10.30 //

kusumanagavanāny upaitukāmā kisalayinīm avalambya cūtayaṣṭim /
kvaṇadalikulanūpurā nirāse nalinavaneṣu padaṃ vasantalakṣmīḥ // BhKir_10.31 //

vikasitakusumādharaṃ hasantīṃ kurabakarājivadhūṃ vilokayantam /
dadṛśur iva surāṅganā niṣaṇṇaṃ saśaram anaṅgam aśokapallaveṣu // BhKir_10.32 //

muhur anupatatā vidhūyamānaṃ viracitasaṃhati dakṣiṇānilena /
alikulam alakākṛtiṃ prapede nalinamukhāntavisarpi paṅkajinyāḥ // BhKir_10.33 //

śvasanacalitapallavādharoṣṭhe navanihiterṣyam ivāvadhūnayantī /
madhusurabhiṇi ṣaṭpadena puṣpe mukha iva śālalatāvadhūś cucumbe // BhKir_10.34 //

prabhavati na tadā paro vijetuṃ bhavati jitendriyatā yad ātmarakṣā /
avajitabhuvanas tathā hi lebhe sitaturage vijayaṃ na puṣpamāsaḥ // BhKir_10.35 //

katham iva tava saṃmatir bhavitrī samam ṛtubhir munināvadhīritasya /
iti viracitamallikāvikāsaḥ smayata iva sma madhuṃ nidāghakālaḥ // BhKir_10.36 //

balavad api balaṃ mithovirodhi prabhavati naiva vipakṣanirjayāya /
bhuvanaparibhavī na yat tadānīṃ tam ṛtugaṇaḥ kṣaṇam unmanīcakāra // BhKir_10.37 //

śrutisukham upavīṇitaṃ sahāyair aviralalāñchanahāriṇaś ca kālāḥ /
avihitaharisūnuvikriyāṇi tridaśavadhūṣu manobhavaṃ vitenuḥ // BhKir_10.38 //

na dalati nicaye tathotpalānāṃ na ca viṣamacchadagucchayūthikāsu /
abhiratum upalebhire yathāsāṃ haritanayāvayaveṣu locanāni // BhKir_10.39 //

munim abhimukhatāṃ ninīṣavo yāḥ samupayayuḥ kamanīyatāguṇena /
madanam upadadhe sa eva tāsāṃ duradhigamā hi gatiḥ prayojanānām // BhKir_10.40 //

prakṛtam anusasāra nābhineyaṃ pravikasadaṅguli pāṇipallavaṃ vā /
prathamam upahitaṃ vilāsi cakṣuḥ sitaturage na cacāla nartakīnām // BhKir_10.41 //

abhinayamanasaḥ surāṅganāyā nihitam alaktakavartanābhitāmram /
caraṇam abhipapāta ṣaṭpadālī dhutanavalohitapaṅkajābhiśaṅkā // BhKir_10.42 //

aviralam alaseṣu nartakīnāṃ drutapariṣiktam alaktakaṃ padeṣu /
savapuṣām iva cittarāgam ūhur namitaśikhāni kadambakesarāṇi // BhKir_10.43 //

nṛpasutam abhitaḥ samanmathāyāḥ parijanagātratirohitāṅgayaṣṭeḥ /
sphuṭam abhilaṣitaṃ babhūva vadhvā vadati hi saṃvṛtir eva kāmitāni // BhKir_10.44 //

abhimuni sahasā hṛte parasyā ghanamarutā jaghanāṃśukaikadeśe /
cakitam avasanoru satrapāyāḥ pratiyuvatīr api vismayaṃ nināya // BhKir_10.45 //

dhṛtabisavalaye nidhāya pāṇau mukham adhirūṣitapāṇḍugaṇḍalekham /
nṛpasutam aparā smarābhitāpād amadhumadālasalocanaṃ nidadhyau // BhKir_10.46 //

sakhi dayitam ihānayeti sā māṃ prahitavatī kusumeṣuṇābhitaptā /
hṛdayam ahṛdayā na nāma pūrvaṃ bhavadupakaṇṭham upāgataṃ viveda // BhKir_10.47 //

ciram api kalitāny apārayantyā parigadituṃ pariśuṣyatā mukhena /
gataghṛṇa gamitāni satsakhīnāṃ nayanayugaiḥ samam ārdratāṃ manāṃsi // BhKir_10.48 //

acakamata sapallavāṃ dharitrīṃ mṛdusurabhiṃ virahayya puṣpaśayyām /
bhṛśam aratim avāpya tatra cāsyās tava sukhaśītam upaitum aṅkam icchā // BhKir_10.49 //

tad anagha tanur astu sā sakāmā vrajati purā hi parāsutāṃ tvadarthe /
punar api sulabhaṃ tapo 'nurāgī yuvatijanaḥ khalu nāpyate 'nurūpaḥ // BhKir_10.50 //

jahihi kaṭhinatāṃ prayaccha vācaṃ nanu karuṇāmṛdu mānasaṃ munīnām /
upagatam avadhīrayanty abhavyāḥ sa nipuṇam etya kayācid evam ūce // BhKir_10.51 //

salalitacalitatrikābhirāmāḥ śirasijasaṃyamanākulaikapāṇiḥ /
surapatitanaye 'parā nirāse manasijajaitraśaraṃ vilocanārdham // BhKir_10.52 //

kusumitam avalambya cūtam uccais tanur ibhakumbhapṛthustanānatāṅgī /
tadabhimukham anaṅgacāpayaṣṭir visṛtaguṇeva samunnanāma kācit // BhKir_10.53 //

sarabhasam avalambya nīlam anyā vigalitanīvi vilolam antarīyam /
abhipatitumanāḥ sasādhvaseva cyutaraśanāguṇasaṃditāvatasthe // BhKir_10.54 //

yadi manasi śamaḥ kim aṅga cāpaṃ śaṭha viṣayās tava vallabhā na muktiḥ /
bhavatu diśati nānyakāminībhyas tava hṛdaye hṛdayeśvarāvakāśam // BhKir_10.55 //

iti viṣamitacakṣuṣābhidhāya sphuradadharoṣṭham asūyayā kayācit /
agaṇitagurumānalajjayāsau svayam urasi śravaṇotpalena jaghne // BhKir_10.56 //

savinayam aparābhisṛtya sāci smitasubhagaikalasatkapolalakṣmīḥ /
śravaṇaniyamitena taṃ nidadhya sakalam ivāsakalena locanena // BhKir_10.57 //

karuṇam abhihitaṃ trapā nirastā tadabhimukhaṃ ca vimuktam aśru tābhiḥ /
prakupitam abhisāraṇe 'nunetuṃ priyam iyatī hy abalājanasya bhūmiḥ // BhKir_10.58 //

asakalanayanekṣitāni lajjā gatam alasaṃ paripāṇḍutā viṣādaḥ /
iti vividham iyāya tāsu bhūṣāṃ prabhavati maṇḍayituṃ vadhūr anaṅgaḥ // BhKir_10.59 //

alasapadamanoramaṃ prakṛtyā jitakalahaṃsavadhūgati prayātam /
sthitam urujaghanasthalātibhārād uditapariśramajihmitekṣaṇaṃ vā // BhKir_10.60 //

bhṛśakusumaśareṣupātamohād anavasitārthapadākulo 'bhilāpaḥ /
adhikavitatalocanaṃ vadhūnām ayugapad unnamitabhru vīkṣitaṃ ca // BhKir_10.61 //

rucikaram api nārthavad babhūva stimitasamādhiśucau pṛthātanūje /
jvalayati mahatāṃ manāṃsy amarṣe na hi labhate 'vasaraṃ sukhābhilāṣaḥ // BhKir_10.62 //

svayaṃ saṃrādhyaivaṃ śatamakham akhaṇḍena tapasā parocchittyā labhyām abhilaṣati lakṣmīṃ harisute /
manobhiḥ sodvegaiḥ praṇayavihataidhvastarucayaḥ sagandharmā dhāma tridaśavanitāḥ svaṃ pratiyayuḥ // BhKir_10.63 //

athāmarṣān nisargāc ca jitendriyatayā tayā /
āgajāmāśramaṃ jiṣṇoḥ pratītaḥ pākaśāsanaḥ // BhKir_11.1 //

munirūpo 'nurūpeṇa sūnunā dadṛśe puraḥ /
drāghīyasā vayotītaḥ pariklāntaḥ kilādhvanā // BhKir_11.2 //

jaṭānāṃ kīrṇayā keśaiḥ saṃhatyā paritaḥ sitaiḥ /
pṛktayendukarair ahnaḥ paryanta iva saṃdhyayā // BhKir_11.3 //

viśadabhrūyugacchanna- valitāpāṅgalocanaḥ /
prāleyāvatatimlāna- palāśābja iva hradaḥ // BhKir_11.4 //

āsaktabharanīkāśair aṅgaiḥ parikṛśair api /
adyūnaḥ sadgṛhiṇy eva prāyo yaṣṭyāvalambitaḥ // BhKir_11.5 //

gūḍho 'pi vapuṣā rājan dhāmnā lokābhibhāvinā /
aṃśumān iva tanvabhra- paṭalacchannavigrahaḥ // BhKir_11.6 //

jaratīm api bibhrāṇas tanum aprākṛtākṛtiḥ /
cakārākrāntalakṣmīkaḥ sasādhvasam ivāśrayam // BhKir_11.7 //

abhitas taṃ pṛthāsūnuḥ snehena paritastare /
avijñāte 'pi bandhau hi balāt prahlādate manaḥ // BhKir_11.8 //

ātitheyīm athāsādya sutādapacitiṃ hariḥ /
viśramya viṣṭare nāma vyājahāreti bhāratīm // BhKir_11.9 //

tvayā sādhu samārambhi nave vayasi yat tapaḥ /
hriyate viṣayaiḥ prāyo varṣīyān api mādṛśaḥ // BhKir_11.10 //

śreyasīṃ tava samprāptā guṇasampadam ākṛtiḥ /
sulabhā ramyatā loke durlabhaṃ hi guṇārjanam // BhKir_11.11 //

śaradambudharacchāyā gatvaryo yauvanaśriyaḥ /
āpātaramyā viṣayāḥ paryantaparitāpinaḥ // BhKir_11.12 //

antakaḥ paryavasthātā janminaḥ saṃtatāpadaḥ /
iti tyājye bhave bhavyo muktāv uttiṣṭhate manaḥ // BhKir_11.13 //

cittavān asi kalyāṇī yat tvāṃ matir upasthitā /
viruddhaḥ kevalaṃ veṣaḥ saṃdehayati me manaḥ // BhKir_11.14 //

yuyutsuneva kavacaṃ kim āmuktam idaṃ tvayā /
tapasvino hi vasate kevalājinavalkale // BhKir_11.15 //

prapitsoḥ kiṃ ca te muktiṃ niḥspṛhasya kalevare /
maheṣudhī dhanur bhīmaṃ bhūtānām anabhidruhaḥ // BhKir_11.16 //

bhayaṃkaraḥ prāṇabhṛtāṃ mṛtyor bhuja ivāparaḥ /
asis tava tapasthasya na samarthayate śamam // BhKir_11.17 //

jayam atrabhavān nūnam arātiṣv abhilāṣukaḥ /
krodhalakṣma kṣamāvantaḥ kvāyudhaṃ kva tapodhanāḥ // BhKir_11.18 //

yaḥ karoti vadhodarkā niḥśreyasakarīḥ kriyāḥ /
glānidoṣacchidaḥ svacchāḥ sa mūḍhaḥ paṅkayaty apaḥ // BhKir_11.19 //

mūlaṃ doṣasya hiṃsāder arthakāmau sma mā puṣaḥ /
tau hi tattvāvabodhasya durucchedāv upaplavau // BhKir_11.20 //

abhidroheṇa bhūtānām arjayan gatvarīḥ śriyaḥ /
udanvān iva sindhūnām āpadām eti pātratām // BhKir_11.21 //

yā gamyāḥ satsahāyānāṃ yāsu khedo bhayaṃ yataḥ /
tāsāṃ kiṃ yan na duḥkhāya vipadām iva sampadām // BhKir_11.22 //
durāsadān arīn ugrān dhṛter viśvāsajanmanaḥ /
bhogān bhogān ivāheyān adhyāsyāpan na durlabhā // BhKir_11.23 //

nāntarajñāḥ śriyo jātu priyair āsāṃ na bhūyate /
āsaktās tāsv amī mūḍhā vāmaśīlā hi jantavaḥ // BhKir_11.24 //

ko 'pavādaḥ stutipade yad aśīleṣu cañcalāḥ /
sādhuvṛttān api kṣudrā vikṣipanty eva sampadaḥ // BhKir_11.25 //

kṛtavān anyadeheṣu kartā ca vidhuraṃ manaḥ /
apriyair iva saṃyogo viprayogaḥ priyaiḥ saha // BhKir_11.26 //

śūnyam ākīrṇatām eti tulyaṃ vyasanam utsavaiḥ /
vipralambho 'pi lābhāya sati priyasamāgame // BhKir_11.27 //

tadā ramyāṇy aramyāṇi priyāḥ śalyaṃ tadāsavaḥ /
tadaikākī sabandhuḥ sann iṣṭena rahito yadā // BhKir_11.28 //

yuktaḥ pramādyasi hitād apetaḥ paritapyase /
yadi neṣṭātmanaḥ pīḍā mā sañji bhavatā jane // BhKir_11.29 //

janmino 'sya sthitiṃ vidvāṃl lakṣmīm iva calācalām /
bhavān mā sma vadhīn nyāyyaṃ nyāyādhārā hi sādhavaḥ // BhKir_11.30 //

vijahīhi raṇotsāhaṃ mā tapaḥ sādhi nīnaśaḥ /
ucchedaṃ janmanaḥ kartum edhi śāntas tapodhana // BhKir_11.31 //

jīyantāṃ durjayā dehe ripavaś cakṣurādayaḥ /
jiteṣu nanu loko 'yaṃ teṣu kṛtsnas tvayā jitaḥ // BhKir_11.32 //

paravān arthasaṃsiddhau nīcavṛttir apatrapaḥ /
avidheyendriyaḥ puṃsāṃ gaur ivaitei vidheyatām // BhKir_11.33 //

śvas tvayā sukhasaṃvittiḥ smaraṇīyādhunātanī /
iti svapnopamān matvā kāmān mā gās tadaṅgatām // BhKir_11.34 //

śraddheyā vipralabdhāraḥ priyā vipriyakāriṇaḥ /
sudustyajās tyajanto 'pi kāmāḥ kaṣṭā hi śatravaḥ // BhKir_11.35 //

vivikte 'smin nage bhūyaḥ plāvite jahnukanyayā /
pratyāsīdati muktis tvāṃ purā mā bhūr udāyudhaḥ // BhKir_11.36 //

vyāhṛtya marutāṃ patyāv iti vācam avasthite /
vacaḥ praśrayagambhīram athovāca kapidhvajaḥ // BhKir_11.37 //

prasādaramyam ojasvi garīyo lāghavānvitam /
sākāṅkṣam anupaskāraṃ viṣvaggati nirākulam // BhKir_11.38 //

nyāyanirṇītasāratvān nirapekṣam ivāgame /
aprakampyatayānyeṣām āmnāyavacanopamam // BhKir_11.39 //

alaṅghyatvāj janair anyaiḥ kṣubhitodanvadūrjitam /
audāryād arthasampatteḥ śāntaṃ cittam ṛṣer iva // BhKir_11.40 //

idam īdṛgguṇopetaṃ labdhāvasarasādhanam /
vyākuryāt kaḥ priyaṃ vākyaṃ yo vaktā nedṛgāśayaḥ // BhKir_11.41 //

na jñātaṃ tāta yatnasya paurvāparyam amuṣya te /
śāsituṃ yena māṃ dharmaṃ munibhis tulyam icchasi // BhKir_11.42 //

avijñātaprabandhasya vaco vācaspater iva /
vrajaty aphalatām eva nayadruha ivehitam // BhKir_11.43 //

śreyaso 'py asya te tāta vacaso nāsmi bhājanam /
nabhasaḥ sphuṭatārasya rātrer iva viparyayaḥ // BhKir_11.44 //

kṣatriyas tanayaḥ pāṇḍor ahaṃ pārtho dhanaṃjayaḥ /
sthitaḥ prāstasya dāyādair bhrātur jyeṣṭhasya śāsane // BhKir_11.45 //

kṛṣṇadvaipāyanādeśād bibharmi vratam īdṛśam /
bhṛśam ārādhane yattaḥ svārādhyasya marutvataḥ // BhKir_11.46 //

durakṣān dīvyatā rājñā rājyam ātmā vayaṃ vadhūḥ /
nītāni paṇatāṃ nūnam īdṛśī bhavitavyatā // BhKir_11.47 //

tenānujasahāyena draupadyā ca mayā vinā /
bhṛśam āyāmiyāmāsu yāminīṣv abhitapyate // BhKir_11.48 //

hṛtottarīyāṃ prasabhaṃ sabhāyām āgatahriyaḥ /
marmacchidā no vacasā niratakṣann arātayaḥ // BhKir_11.49 //

upādhatta sapatneṣu kṛṣṇāyā gurusaṃnidhau /
bhāvam ānayane satyāḥ satyaṃkāram ivāntakaḥ // BhKir_11.50 //

tām aikṣanta kṣaṇaṃ sabhyā duḥśāsanapuraḥsarām /
abhisāyārkam āvṛttāṃ chāyām iva mahātaroḥ // BhKir_11.51 //

ayathārthakriyārambhaiḥ patibhiḥ kiṃ tavekṣitaiḥ /
arudhyetām itīvāsyā nayane bāṣpavāriṇe // BhKir_11.52 //

soḍhavān no daśām antyāṃ jyāyān eva guṇapriyaḥ /
sulabho hi dviṣāṃ bhaṅgo durlabhā satsv avācyatā // BhKir_11.53 //

sthityatikrāntibhīrūṇi svacchāny ākulitāny api /
toyāni toyarāśīnāṃ manāṃsi ca manasvinām // BhKir_11.54 //

dhārtarāṣṭraiḥ saha prītir vairam asmāsv asūyata /
asanmaitrī hi doṣāya kūlacchāyeva sevitā // BhKir_11.55 //

apavādād abhītasya samasya guṇadoṣayoḥ /
asadvṛtter ahovṛttaṃ durvibhāvaṃ vidher iva // BhKir_11.56 //

dhvaṃseta hṛdayaṃ sadyaḥ paribhūtasya me paraiḥ /
yady amarṣaḥ pratīkāraṃ bhujālambaṃ na lambhayet // BhKir_11.57 //

avadhūyāribhir nītā hariṇais tulyavṛttitām /
anyonyasyāpi jihrīmaḥ kiṃ punaḥ sahavāsinām // BhKir_11.58 //

śaktivaikalyanamrasya niḥsāratvāl laghīyasaḥ /
janmino mānahinasya tṛṇasya ca samā gatiḥ // BhKir_11.59 //

alaṅghyaṃ tat tad udvīkṣya yad yad uccair mahībhṛtām /
priyatāṃ jyāyasīṃ mā gān mahatāṃ kena tuṅgatā // BhKir_11.60 //

tāvad āśrīyate lakṣmyā tāvad asya sthiraṃ yaśaḥ /
puruṣas tāvad evāsau yāvan mānān na hīyate // BhKir_11.61 //

sa pumān arthavaj janmā yasya nāmni puraḥsthite /
nānyām aṅgulim abhyeti saṃkhyāyām udyatāṅguliḥ // BhKir_11.62 //

durāsadavanajyāyān gamyas tuṅgo 'pi bhūdharaḥ /
na jahāti mahaujaskaṃ mānaprāṃśum alaṅghyatā // BhKir_11.63 //

gurūn kurvanti te vaṃśyān anvarthā tair vasuṃdharā /
yeṣāṃ yaśāṃsi śubhrāṇi hrepayantīndumaṇḍalam // BhKir_11.64 //

udāharaṇam āśīḥṣu prathame te manasvinām /
śuṣke 'śanir ivāmarṣo yair arātiṣu pātyate // BhKir_11.65 //

na sukhaṃ prārthaye nārtham udanvadvīcicañcalam /
nānityatāśanes trasyan viviktaṃ brahmaṇaḥ padam // BhKir_11.66 //

pramārṣṭum ayaśaḥpaṅkam iccheyaṃ chadmanā kṛtam /
vaidhavyatāpitārāti- vanitālocanāmbubhiḥ // BhKir_11.67 //

apahasye 'thavā sadbhiḥ pramādo vāstu me dhiyaḥ /
asthānavihitāyāsaḥ kāmaṃ jihretu vā bhavān // BhKir_11.68 //

vaṃśalakṣmīm anuddhṛtya samucchedena vidviṣām /
nirvāṇam api manye 'ham antarāyaṃ jayaśriyaḥ // BhKir_11.69 //

ajanmā puruṣas tāvad gatāsus tṛṇam eva vā /
yāvan neṣubhir ādatte viluptam aribhir yaśaḥ // BhKir_11.70 //

anirjayena dviṣatāṃ yasyāmarṣaḥ praśāmyati /
puruṣoktiḥ kathaṃ tasmin brūhi tvaṃ hi tapodhana // BhKir_11.71 //

kṛtaṃ puruṣaśabdena jātimātrāvalambinā /
yo 'ṅgīkṛtaguṇaiḥ ślāghyaḥ savismayam udāhṛtaḥ // BhKir_11.72 //

grasamānam ivaujāṃsi sadasā gauraveritam /
nāma yasyābhinandanti dviṣo 'pi sa pumān pumān // BhKir_11.73 //

yathāpratijñaṃ dviṣatāṃ yudhi praticikīrṣayā /
mamaivādhyeti nṛpatis tṛṣyann iva jalāñjaleḥ // BhKir_11.74 //

sa vaṃśasyāvadātasya śaśāṅkasyeva lāñchanam /
kṛcchreṣu vyarthayā yatra bhūyate bhartur ājñayā // BhKir_11.75 //

kathaṃ vādīyatām arvāṅ munitā dharmarodhinī /
āśramānukramaḥ pūrvaiḥ smaryate na vyatikramaḥ // BhKir_11.76 //

āsaktā dhūr iyaṃ rūḍhā jananī dūragā ca me /
tiraskaroti svātantryaṃ jyāyāṃś cācāravān nṛpaḥ // BhKir_11.77 //

svadharmam anurundhante nātikramam arātibhiḥ /
palāyante kṛtadhvaṃsā nāhavān mānaśālinaḥ // BhKir_11.78 //

vicchinnābhravilāyaṃ vā vilīye nagamūrdhani /
ārādhya vā sahasrākṣam ayaśaḥśalyam uddhare // BhKir_11.79 //

ity uktavantaṃ parirabhya dorbhyāṃ tanūjam āviṣkṛtadivyamūrtiḥ /
aghopaghātaṃ maghavā vibhūtyai bhavodbhavārādhanam ādideśa // BhKir_11.80 //

prīte pinākini mayā saha lokapālair lokatraye 'pi vihitāprativāryavīryaḥ /
lakṣmīṃ samutsukayitāsi bhṛśaṃ pareṣām uccārya vācam iti tena tirobabhūve // BhKir_11.81 //

atha vāsavasya vacanena ruciravadanas trilocanam /
klāntirahitam abhirādhayituṃ vidhivat tapāṃsi vidadhe dhanaṃjayaḥ // BhKir_12.1 //

abhiraśmimāli vimalasya dhṛtajayadhṛter anāśuṣaḥ /
tasya bhuvi bahutithās tithayaḥ pratijagmur ekacaraṇaṃ niṣīdataḥ // BhKir_12.2 //

vapurindriyopatapaneṣu satatam asukheṣu pāṇḍavaḥ /
vyāpa nagapatir iva sthiratāṃ mahatāṃ hi dhairyam avibhāvyavaibhavam // BhKir_12.3 //

na papāta saṃnihitapakti- surabhiṣu phaleṣu mānasam /
tasya śucini śiśire ca payasy amṛtāyate hi sutapaḥ sukarmaṇām // BhKir_12.4 //

na visismiye na viṣasāda muhur alasatāṃ nu cādade /
sattvam urudhṛti rajastamasī na hataḥ sma tasya hataśaktipelave // BhKir_12.5 //

tapasā kṛśaṃ vapur uvāha sa vijitajagattrayodayam /
trāsajananam api tattvavidāṃ kim ivāsti yan na sukaraṃ manasvibhiḥ // BhKir_12.6 //

jvalato 'nalād anuniśītham adhikarucir ambhasāṃ nidheḥ /
dhairyaguṇam avajayan vijayī dadṛśe samunnatataraḥ sa śailataḥ // BhKir_12.7 //

japataḥ sadā japam upāṃśu vadanam abhito visāribhiḥ /
tasya daśanakiraṇaiḥ śuśubhe pariveṣabhīṣaṇam ivārkamaṇḍalam // BhKir_12.8 //

kavacaṃ sa bibhrad upavīta- padanihitasajyakārmukaḥ /
śailapatir iva mahendradhanuḥ- parivītabhīmagahano vididyute // BhKir_12.9 //

praviveśa gām iva kṛśasya niyamasavanāya gacchataḥ /
tasya padavinamito himavān gurutāṃ nayanti hi guṇā na saṃhatiḥ // BhKir_12.10 //

parikīrṇam udyatabhujasya bhuvanavivare durāsadam /
jyotir upari śiraso vitataṃ jagṛhe nijān munidivaukasāṃ pathaḥ // BhKir_12.11 //

rajanīṣu rājatanayasya bahulasamaye 'pi dhāmabhiḥ /
bhinnatimiranikaraṃ na jahe śaśiraśmisaṃgamayujā nabhaḥ śriyā // BhKir_12.12 //

mahatā mayūkhanicayena śamitaruci jiṣṇujanmanā /
hrītam iva nabhasi vītamale na virājate sma vapur aṃśumālinaḥ // BhKir_12.13 //

tam udīritāruṇajaṭāṃśum adhiguṇaśarāsanaṃ janāḥ /
rudram anuditalalāṭadṛśaṃ dadṛśur mimanthiṣum ivāsurīḥ purīḥ // BhKir_12.14 //

marutāṃ patiḥ svid ahimāṃśur uta pṛthuśikhaḥ śikhī tapaḥ /
taptum asukaram upakramate na jano 'yam ity avayaye sa tāpasaiḥ // BhKir_12.15 //

na dadāha bhūruhavanāni haritanayadhāma dūragam /
na sma nayati pariśoṣam apaḥ susahaṃ babhūva na ca siddhatāpasaiḥ // BhKir_12.16 //

vinayaṃ guṇā iva vivekam apanayabhidaṃ nayā iva /
nyāyam avadhaya ivāśaraṇāḥ śaraṇaṃ yayuḥ śivam atho maharṣayaḥ // BhKir_12.17 //

parivītam aṃśubhir udasta- dinakaramayūkhamaṇḍalaiḥ /
śambhum upahatadṛśaḥ sahasā na ca te nicāyitum abhiprasehire // BhKir_12.18 //

atha bhūtabhavyabhavadīśam abhimukhayituṃ kṛtastavāḥ /
tatra mahasi dadṛśuḥ puruṣaṃ kamanīyavigraham ayugmalocanam // BhKir_12.19 //

kakude vṛṣasya kṛtabāhum akṛśapariṇāhaśālini /
sparśasukham anubhavantam umā- kucayugmamaṇḍala ivārdracandane // BhKir_12.20 //

sthitam unnate tuhinaśaila- śirasi bhuvanātivartinā /
sādrijaladhijalavāhapathaṃ sadigaśnuvānam iva viśvam ojasā // BhKir_12.21 //

anujānumadhyamavasakta- vitatavapuṣā mahāhinā /
lokam akhilam iva bhūmibhṛtā ravitejasām avadhinādhiveṣṭitam // BhKir_12.22 //
pariṇāhinā tuhinarāśi- viśadam upavītasūtratām /
nītam uragam anurañjayatā śitinā galena vilasanmarīcinā // BhKir_12.23 //

plutamālatīsitakapāla- kamudam uparuddhamūrdhajam /
śeṣam iva surasaritpayasāṃ śirasā visāri śaśidhāma bibhratam // BhKir_12.24 //

munayas tato 'bhimukham etya nayanavinimeṣanoditāḥ /
pāṇḍutanayatapasā janitaṃ jagatām aśarma bhṛśam ācacakṣire // BhKir_12.25 //

tarasaiva ko 'pi bhuvanaika- puruṣa puruṣas tapasyati /
jyotiramalavapuṣo 'pi raver abhibhūya vṛtra iva bhīmavigrahaḥ // BhKir_12.26 //

sa dhanurmaheṣudhi nibharti kavacam asitam uttamaṃ jaṭāḥ /
valkam ajinam iti citram idaṃ munitāvirodhi na ca nāsya rājate // BhKir_12.27 //

calane 'vaniś calati tasya karaṇaniyame sadiṅmukham /
stambham anubhavati śāntamarud- grahatārakāgaṇayutaṃ nabhastalam // BhKir_12.28 //

sa tadojasā vijitasāram amaraditijopasaṃhitam /
viśvam idam apidadhāti purā kim ivāsti yan na tapasām aduṣkaram // BhKir_12.29 //

vijigīṣate yadi jaganti yugapad atha saṃjihīrṣati /
prāptum abhavam abhivāñchati vā vayam asya no viṣahituṃ kṣamā rucaḥ // BhKir_12.30 //

kim upekṣase kathaya nātha na tava viditaṃ na kiṃcana /
trātum alam abhayadārhasi nas tvayi mā sma śāsati bhavatparābhavaḥ // BhKir_12.31 //

iti gāṃ vidhāya virateṣu muniṣu vacanaṃ samādade /
bhinnajaladhijalanādaguru dhvanayan diśāṃ vivaram andhakāntakaḥ // BhKir_12.32 //

badarītapovananivāsa- niratam avagāta mānyathā /
dhātur udayanidhane jagatāṃ naram aṃśam ādipuruṣasya gāṃ gatam // BhKir_12.33 //

dviṣataḥ parāsisiṣur eṣa sakalabhuvanābhitāpinaḥ /
krāntakuliśakaravīryabalān madupāsanaṃ vihitavān mahat tapaḥ // BhKir_12.34 //

ayam acyutaś ca vacanena sarasiruhajanmanaḥ prajāḥ /
pātum asuranidhanena vibhū bhuvam abhyupetya manujeṣu tiṣṭhataḥ // BhKir_12.35 //

surakṛtyam etad avagamya nipuṇam iti mūkadānavaḥ /
hantum abhipatati pāṇḍusutaṃ tvarayā tad atra saha gamyatāṃ mayā // BhKir_12.36 //

vivare 'pi nainam anigūḍham abhibhavitum eṣa pārayan /
pāpaniratir aviśaṅkitayā vijayaṃ vyavasyati varāhamāyayā // BhKir_12.37 //

nihate viḍambitakirāta- nṛpativapuṣā ripau mayā /
muktaniśitaviśikhaḥ prasabhaṃ mṛgayāvivādam ayam ācariṣyati // BhKir_12.38 //

tapasā nipīḍitakṛśasya virahitasahāyasampadaḥ /
sattvavihitam atulaṃ bhujayor balam asya paśyata mṛdhe 'dhikupyataḥ // BhKir_12.39 //

iti tān udāram anunīya viṣamaharicandanālinā /
gharmajanitapulakena lasad- gajamauktikāvaliguṇena vakṣasā // BhKir_12.40 //

vadanena puṣpitalatānta- niyamitavilambitamaulinā /
bibhrad aruṇanayanena rucaṃ śikhipicchalāñchitakapolabhittinā // BhKir_12.41 //

bṛhadudvahañ jaladanādi dhanur upahitaikamārgaṇam /
meghanicaya iva saṃvavṛte ruciraḥ kirātapṛtanāpatiḥ śivaḥ // BhKir_12.42 //

anukūlam asya ca vicintya gaṇapatibhir āttavigrahaiḥ /
śūlaparaśuśaracāpabhṛtair mahatī vanecaracamūr vinirmame // BhKir_12.43 //

viracayya kānanavibhāgam anugiram atheśvarājñayā /
bhīmaninadapihitorubhuvaḥ parito 'padiśya mṛgayāṃ pratasthire // BhKir_12.44 //

kṣubhitābhiniḥsṛtavibhinna- śakunimṛgayūthaniḥsvanaiḥ /
pūrṇapṛthuvanaguhāvivaraḥ sahasā bhayād iva rarāsa bhūdharaḥ // BhKir_12.45 //

na virodhinī ruṣam iyāya pathi mṛgavihaṅgasaṃhatiḥ /
ghnanti sahajam api bhūribhiyaḥ samam āgatāḥ sapadi vairam āpadaḥ // BhKir_12.46 //

camarīgaṇair gaṇabalasya balavati bhaye 'py upasthite /
vaṃśavitatiṣu viṣaktapṛthu- priyabālavāladhibhir ādade dhṛtiḥ // BhKir_12.47 //

harasainikāḥ pratibhaye 'pi gajamadasugandhikesaraiḥ /
svastham abhidadṛśire sahasā pratibodhajṛmbhamukhair mṛgādhipaiḥ // BhKir_12.48 //

bibharāṃbabhūvur apavṛtta- jaṭharaśapharīkulākulāḥ /
paṅkaviṣamitataṭāḥ saritaḥ karirugṇacandanarasāruṇaṃ payaḥ // BhKir_12.49 //

mahiṣakṣatāgurutamāla- naladasurabhiḥ sadāgatiḥ /
vyastaśukanibhaśilākusumaḥ praṇudan vavau vanasadāṃ pariśramam // BhKir_12.50 //

mathitāmbhaso rayavikīrṇa- mṛditakadalīgavedhukāḥ /
klāntajalaruhalatāḥ sarasīr vidadhe nidāgha iva sattvasamplavaḥ // BhKir_12.51 //

iti cālayann acalasānu- vanagahanajān umāpatiḥ /
prāpa muditahariṇīdaśana- kṣatavīrudhaṃ vasatim aindrasūnavīm // BhKir_12.52 //

sa tam āsasāda ghananīlam abhimukham upasthitaṃ muneḥ /
pitranikaṣaṇavibhinnabhuvaṃ danujaṃ dadhānam atha saukaraṃ vapuḥ // BhKir_12.53 //

kacchānte surasarito nidhāya senām anvatiḥ sakatipayaiḥ kirātavaryaiḥ /
pracchannas tarugahanaiḥ sagulmajālair lakṣmīvān anupadam asya sampratasthe // BhKir_12.54 //

vapuṣāṃ parameṇa bhūdharāṇām atha sambhāvyaparākramaṃ vibhede /
mṛgam āśu vilokayāṃcakāra sthiradaṃṣṭrogramukhaṃ mahendrasūnuḥ // BhKir_13.1 //

sphuṭabaddhasaṭonnatiḥ sa dūrād abhidhāvann avadhīritānyakṛtyaḥ /
jayam icchati tasya jātaśaṅke manasīmaṃ muhur ādade vitarkam // BhKir_13.2 //

ghanapotravidīrṇaśālamūlo nibiḍaskandhanikāṣarugṇavapraḥ /
ayam ekacaro 'bhivartate māṃ samarāyeva samājuhūṣamāṇaḥ // BhKir_13.3 //

iha vītabhayās taponubhāvāj jahati vyālamṛgāḥ pareṣu vṛttim /
mayi tāṃ sutarām ayaṃ vidhatte vikṛtiḥ kiṃ nu bhaved iyaṃ nu māyā // BhKir_13.4 //

athavaiṣa kṛtajñayeva pūrvaṃ bhṛśam āsevitayā ruṣā na muktaḥ /
avadhūya virodhinīḥ kim ārān mṛgajātīr abhiyāti māṃ javena // BhKir_13.5 //

na mṛgaḥ khalu ko 'py ayaṃ jighāṃsuḥ skhalati hy atra tathā bhṛśaṃ mano me /
vimalaṃ kaluṣībhavac ca cetaḥ kathayaty eva hitaiṣiṇaṃ ripuṃ vā // BhKir_13.6 //

munir asmi nirāgasaḥ kuto me bhayam ity eṣa na bhūtaye 'bhimānaḥ /
paravṛddhiṣu baddhamatsarāṇāṃ kim iva hy asti durātmanām alaṅghyam // BhKir_13.7 //

danujaḥ svid ayaṃ kṣapācaro vā vanaje neti balaṃ bad asti sattve /
abhibhūya tathā hi meghanīlaḥ sakalaṃ kampayatīva śailarājam // BhKir_13.8 //

ayam eva mṛgavyasattrakāmaḥ prahariṣyan mayi māyayā śamasthe /
pṛthubhir dhvajinīsravair akārṣīc cakitodbhrāntamṛgāṇi kānanāni // BhKir_13.9 //

bahuśaḥ kṛtasatkṛter vidhātuṃ priyam icchann athavā suyodhanasya /
kṣubhitaṃ vanagocarābhiyogād gaṇam āśiśriyad ākulaṃ tiraścām // BhKir_13.10 //

avalīḍhasanābhir aśvasenaḥ prasabhaṃ khāṇḍavajātavedasā vā /
pratikartum upāgataḥ samanyuḥ kṛtamanyur yadi vā vṛkodareṇa // BhKir_13.11 //

balaśālitayā yathā tathā vā dhiyam ucchedaparāmayaṃ dadhānaḥ /
niyamena mayā nibarhaṇīyaḥ paramaṃ lābham arātibhaṅgam āhuḥ // BhKir_13.12 //

kuru tāta tapāṃsy amārgadāyī vijayāyety alam anvaśān munir mām /
balinaś ca vadhād ṛte 'sya śakyaṃ vrasaṃrakṣaṇam anyathā na kartum // BhKir_13.13 //

iti tena vicintya cāpanāma prathamaṃ pauruṣacihnam ālalambe /
upalabdhaguṇaḥ parasya bhede sacivaḥ śuddha ivādade ca bāṇaḥ // BhKir_13.14 //

anubhāvavatā guru sthiratvād avisaṃvādi dhanur dhanaṃjayena /
svabalavyasane 'pi pīḍyamānaṃ guṇavan mitram ivānatiṃ prapede // BhKir_13.15 //

pravikarṣaninādabhinnarandhraḥ padaviṣṭambhanipīḍitas tadānīm /
adhirohati gāṇḍivaṃ maheṣau sakalaḥ saṃśayam āruroha śailaḥ // BhKir_13.16 //

dadṛśe 'tha savismayaṃ śivena sthirapūrṇāyatacāpamaṇḍalasthaḥ /
racitas tisṛṇāṃ purāṃ vidhātuṃ vadham ātmeva bhayānakaḥ pareṣām // BhKir_13.17 //

vicakarṣa ca saṃhiteṣur uccaiś caraṇāskandananāmitācalendraḥ /
dhanurāyatabhogavāsukijyā- vadanagranthivimuktavahni śambhuḥ // BhKir_13.18 //

sa bhavasya bhavakṣayaikahetoḥ sitasapteś ca vidhāsyatoḥ sahārtham /
ripur āpa parābhavāya madhyaṃ prakṛtipratyayayor ivānubandhaḥ // BhKir_13.19 //

atha dīpitavārivāhavartmā ravavitrāsitavāraṇād avāryaḥ /
nipapāta javādiṣu pinākān mahato 'bhrād iva vaidyutaḥ kṛśānuḥ // BhKir_13.20 //

vrajato 'sya bṛhat patattrajanmā kṛtatārkṣyopanipātavegaśaṅkaḥ /
pratinādamahān mahoragāṇāṃ hṛdayaśrotrabhid utpapāta nādaḥ // BhKir_13.21 //

nayanād iva śūlinaḥ pravṛttair manaso 'py āśutaraṃ yataḥ piśaṅgaiḥ /
vidadhe vilasattaḍillatābhaiḥ kiraṇair vyomani mārgaṇasya mārgaḥ // BhKir_13.22 //

apayan dhanuṣaḥ śivāntikasthair vivaresadbhir abhikhyayā jihānaḥ /
yugapad dadṛśe viśan varāhaṃ tadupoḍhaiś ca nabhaścaraiḥ pṛṣatkaḥ // BhKir_13.23 //

sa tamālanibhe ripau surāṇāṃ ghananīhāra ivāviṣaktavegaḥ /
bhayaviplutam īkṣito nabhaḥsthair jagatīṃ grāha ivāpagāṃ jagāhe // BhKir_13.24 //

sapadi priyarūpaparvarekhaḥ sitalohāgranakhaḥ kham āsasāda /
kupitāntakatarjanāṅguliśrīr vyathayan prāṇabhṛtaḥ kapidhvajeṣu // BhKir_13.25 //

paramāstraparigrahorutejaḥ sphuradulkākṛti vikṣipan vaneṣu /
sa javena patan paraḥśatānāṃ patatāṃ vrāta ivāravaṃ vitene // BhKir_13.26 //

avibhāvitaniṣkramaprayāṇaḥ śamitāyāma ivātiraṃhasā saḥ /
saha pūrvataraṃ nu cittavṛtter apatitvā nu cakāra lakṣyabhedam // BhKir_13.27 //

sa vṛṣadhvajasāyakāvabhinnaṃ jayahetuḥ pratikāyam eṣaṇīyam /
laghu sādhayituṃ śaraḥ prasehe vidhinevārtham udīritaṃ prayatnaḥ // BhKir_13.28 //

avivekavṛthāśramāv ivārthaṃ kṣayalobhāv iva saṃśritānurāgam /
vijigīṣum ivānayapramādāv avasādaṃ viśikhau vininyatus tam // BhKir_13.29 //

atha dīrghatamaṃ tamaḥ pravekṣyan sahasā rugṇrayaḥ sa sambhrameṇa /
nipatantam ivoṣṇaraśmim urvyāṃ valayībhūtataruṃ dharāṃ ca mene // BhKir_13.30 //

sa gataḥ kṣitim uṣṇaśoṇitārdraḥ khuradaṃṣṭrāgranipātadāritāśmā /
asubhiḥ kṣaṇam īkṣitendrasūnir vihitāmarṣagurudhvanir nirāse // BhKir_13.31 //

sphuṭapauruṣam āpapāta pārthas tam atha prājyaśaraḥ śaraṃ jighṛkṣuḥ /
na tathā kṛtavedināṃ kariṣyan priyatām eti yathā kṛtāvadānaḥ // BhKir_13.32 //

upakāra ivāsati prayuktaḥ sthitim aprāpya mṛge gataḥ praṇāśam /
kṛtaśaktir avāṅmukho gurutvāj janitavrīḍa ivātmapauruṣeṇa // BhKir_13.33 //

sa samuddharatā vicintya tena svarucaṃ kīrtim ivottamāṃ dadhānaḥ /
anuyukta iva svavārtam uccaiḥ parirebhe nu bhṛśaṃ vilocanābhyām // BhKir_13.34 //

tatra kārmukabhṛtaṃ mahābhujaḥ paśyati sma sahasā vanecaram /
saṃnikāśayitum agrataḥ sthitaṃ śāsanaṃ kusumacāpavidviṣaḥ // BhKir_13.35 //

sa prayujya tanaye mahīpater ātmajātisadṛśīṃ kilānatim /
sāntvapūrvam abhinītihetukaṃ vaktum ittham upacakrame vacaḥ // BhKir_13.36 //

śāntatā vinayayogi mānasaṃ bhūridhāma vimalaṃ tapaḥ śrutam /
prāha te nu sadṛśī divaukasām anvavāyam avadātam ākṛtiḥ // BhKir_13.37 //

dīpitas tvam anubhāvasampadā gauraveṇa laghayan mahībhṛtaḥ /
rājase munir apīha kārayann ādhipatyam iva śātamanyavam // BhKir_13.38 //

tāpaso 'pi vibhutām upeyivān āspadaṃ tvam asi sarvasampadām /
dṛśyate hi bhavato vinā janair anvitasya sacivair iva dyutiḥ // BhKir_13.39 //

vismayaḥ ka iva vā jayaśriyā naiva muktir api te davīyasī /
īpsitasya na bhaved upāśrayaḥ kasya nirjitarajastamoguṇaḥ // BhKir_13.40 //

hrepayann ahimatejasaṃ tviṣā sa tvam ittham upapannapauruṣaḥ /
hartum arhasi varāhabhedinaṃ nainam asmadadhipasya sāyakam // BhKir_13.41 //

smaryate tanubhṛtāṃ sanātanaṃ nyāyyam ācaritam uttamair nṛbhiḥ /
dhvaṃsate yadi bhavādṛśas tataḥ kaḥ prayātu vada tena vartmanā // BhKir_13.42 //

ākumāram upadeṣṭum icchavaḥ saṃnivṛttim apathān mahāpadaḥ /
yogaśaktijitajanmamṛtyavaḥ śīlayanti yatayaḥ suśīlatām // BhKir_13.43 //

tiṣṭhatāṃ tapasi puṇyam āsajan sampado 'nuguṇayan sukhaiṣiṇām /
yogināṃ pariṇaman vimuktaye kena nāstu vinayaḥ satāṃ priyaḥ // BhKir_13.44 //

nūnam atrabhavataḥ śarākṛtiṃ sarvathāyam anuyāti sāyakaḥ /
so 'yam ity anupapannasaṃśayaḥ kāritas tvam apathe padaṃ yayā // BhKir_13.45 //

anyadīyaviśikhe na kevalaṃ niḥspṛhasya bhavitavyam āhṛte /
nighnataḥ paranibarhitaṃ mṛgaṃ vrīḍitavyam api te sacetasaḥ // BhKir_13.46 //

saṃtataṃ niśamayanta utsukā yaiḥ prayānti mudam asya sūrayaḥ /
kīrtitāni hasite 'pi tāni yaṃ vrīḍayanti caritāni māninam // BhKir_13.47 //

anyadoṣam iva saḥ svakaṃ guṇaṃ khyāpayet katham adhṛṣṭatājaḍaḥ /
ucyate sa khalu kāryavattayā dhig vibhinnabudhasetum arthitām // BhKir_13.48 //

durvacaṃ tad atha mā sma bhūn mṛgas tvāv asau yad akariṣyad ojasā /
nainam āśu yadi vāhinīpatiḥ pratyapatsyata śitena pattriṇā // BhKir_13.49 //
ko nv imaṃ harituraṅgam āyudha- stheyasīṃ dadhatam aṅgasaṃhatim /
vegavattaramṛte camūpater hantum arhati śareṇa daṃṣṭriṇam // BhKir_13.50 //

mitram iṣṭam upakāri saṃśaye medinīpatir ayaṃ tathā ca te /
taṃ virodhya bhavatā nirāsi mā sajjanaikavasatiḥ kṛtajñatā // BhKir_13.51 //

labhyam ekasukṛtena durlabhā rakṣitāram asurakṣyabhūtayaḥ /
svantam antavirasā jigīṣatāṃ mitralābham anu lābhasampadaḥ // BhKir_13.52 //

cañcalaṃ vasu nitāntam unnatā medinīm api haranty arātayaḥ /
bhūdharasthiram upeyam āgataṃ māvamaṃsta suhṛdaṃ mahīpatim // BhKir_13.53 //

jetum eva bhavatā tapasyate nāyudhāni dadhate mumukṣavaḥ /
prāpsyate ca sakalaṃ mahībhṛtā saṃgatena tapasaḥ phalaṃ tvayā // BhKir_13.54 //

vājibhūmir ibharājakānanaṃ santi ratnanicayāś ca bhūriśaḥ /
kāñcanena kim ivāsya pattriṇā kevalaṃ na sahate vilaṅghanam // BhKir_13.55 //

sāvalepam upalipsate parair abhyupaiti vikṛtiṃ rajasy api /
arthitas tu na mahān samīhate jīvitaṃ kimu dhanaṃ dhanāyitum // BhKir_13.56 //

tat tadīyaviśikhātisarjanād astu vāṃ guru yadṛcchayāgatam /
rāghavaplavagarājayor iva prema yuktam itaretarāśrayam // BhKir_13.57 //

nābhiyoktum anṛtaṃ tvam iṣyate kas tapasviviśikheṣu cādaraḥ /
santi bhūbhṛti śarā hi naḥ pare ye parākramavasūni vajriṇaḥ // BhKir_13.58 //

mārgaṇair atha tava prayojanaṃ nāthase kimu patiṃ na bhūbhṛtaḥ /
tvadvidhaṃ suhṛdam etya sa arthinaṃ kiṃ na yacchati vijitya medinīm // BhKir_13.59 //

tena sūrir upakāritādhanaḥ kartum icchati na yācitaṃ vṛthā /
sīdatām anubhavann ivārthināṃ veda yat praṇayabhaṅgavedanām // BhKir_13.60 //

śaktir arthapatiṣu svayaṃgrahaṃ prema kārayati vā niratyayam /
kāraṇadvayam idaṃ nirasyataḥ prārthanādhikabale vipatphalā // BhKir_13.61 //

astravedam adhigamya tattvataḥ kasya ceha bhujavīryaśālinaḥ /
jāmadagnyam apahāya gīyate tāpaseṣu caritārtham āyudham // BhKir_13.62 //

abhyaghāni municāpalāt tvayā yan mṛgaḥ kṣitipateḥ parigrahaḥ /
akṣamiṣṭa tad ayaṃ pramādyatāṃ saṃvṛṇoti khalu doṣam ajñatā // BhKir_13.63 //

janmaveṣatapasāṃ virodhinīṃ mā kṛthāḥ punar amūm apakriyām /
āpad ety ubhayalokadūṣaṇī vartamānam apathe hi durmatim // BhKir_13.64 //

yaṣṭum icchasi pitṝn na sāmprataṃ saṃvṛto 'rcicayiṣur divaukasaḥ /
dātum eva padavīm api kṣamaḥ kiṃ mṛge 'ṅga viśikhaṃ nyavīviśaḥ // BhKir_13.65 //

sajjano 'si vijahīhi cāpalaṃ sarvadā ka iva vā sahiṣyate /
vāridhīn iva yugāntavāyavaḥ kṣobhayanty anibhṛtā gurūn api // BhKir_13.66 //

astravedavid ayaṃ mahīpatiḥ parvatīya iti māvajīgaṇaḥ /
gopituṃ bhuvam imāṃ marutvatā śailavāsam anunīya lambhitaḥ // BhKir_13.67 //

tat titikṣitam idaṃ mayā muner ity avocata vacaś camūpatiḥ /
bāṇam atrabhavate nijaṃ diśann āpnuhi tvam api sarvasampadaḥ // BhKir_13.68 //

ātmanīnam upatiṣṭhate guṇāḥ sambhavanti viramanti cāpadaḥ /
ity anekaphalabhāji mā sma bhūd arthitā katham ivāryasaṃgame // BhKir_13.69 //

dṛśyatām ayam anokahāntare tigmahetipṛtanābhir anvitaḥ /
sāhivīcir iva sindhur uddhato bhūpatiḥ samayasetuvāritaḥ // BhKir_13.70 //

sajyaṃ dhanur vahati yo 'hipatisthavīyaḥ stheyāñ jayan harituraṅgamaketulakṣmīm /
asyānukūlaya matiṃ matimann anena sakhyā sukhaṃ samabhiyāsyasi cintitāni // BhKir_13.71 //

tataḥ kirātasya vacobhir uddhataiḥ parāhataḥ śaila ivārṇavāmbubhiḥ /
jahau na dhairyaṃ kupito 'pi pāṇḍavaḥ sudurgrahāntaḥkaraṇā hi sādhavaḥ // BhKir_14.1 //

saleśam ulliṅgitaśātraveṅgitaḥ kṛtī girāṃ vistaratattvasaṃgrahe /
ayaṃ pramāṇīkṛtakālasādhanaḥ praśāntasaṃrambha ivādade vacaḥ // BhKir_14.2 //

viviktavarṇābharaṇā sukhaśrutiḥ prasādayantī hṛdayāny api dviṣām /
pravartate nākṛtapuṇyakarmaṇāṃ prasannagambhīrapadā sarasvatī // BhKir_14.3 //

bhavanti te sabhyatamā vipaścitāṃ manogataṃ vāci niveśayanti ye /
nayanti teṣv apy upapannanaipuṇā gambhīram arthaṃ katicit prakāśatām // BhKir_14.4 //

stuvanti gurvīm abhidheyasampadaṃ viśuddhimukter apare vipaścitaḥ /
iti sthitāyāṃ pratipūruṣaṃ rucau sudurlabhāḥ sarvamanoramā giraḥ // BhKir_14.5 //

samasya sampādayatā guṇair imāṃ tvayā samāropitabhāra bhāratīm /
pragalbham ātmā dhuri dhurya vāgmināṃ vanacareṇāpi satādhiropitaḥ // BhKir_14.6 //

prayujya sāmācaritaṃ vilobhanaṃ bhayaṃ vibhedāya dhiyaḥ pradarśitam /
tathābhiyuktaṃ ca śilīmukhārthinā yathetaran nyāyyam ivāvabhāsate // BhKir_14.7 //

virodhi siddher iti kartum udyataḥ sa vāritaḥ kiṃ bhavatā na bhūpatiḥ /
hite niyojyaḥ khalu bhūtim icchatā sahārthanāśena nṛpo 'nujīvinā // BhKir_14.8 //

dhruvaṃ praṇāśaḥ prahitasya pattriṇaḥ śiloccaye tasya vimārgaṇaṃ nayaḥ /
na yuktam atrāryajanātilaṅghanaṃ diśaty apāyaṃ hi satām atikramaḥ // BhKir_14.9 //

atītasaṃkhyā vihitā mamāgninā śilāmukhāḥ khāṇḍavam attum icchatā /
anādṛtasyāmarasāyakeṣv api sthitā kathaṃ śailajanāśuge dhṛtiḥ // BhKir_14.10 //

yadi pramāṇīkṛtam āryaceṣṭitaṃ kim ity adoṣeṇa tiraskṛtā vayam /
ayātapūrvā parivādagocaraṃ satāṃ hi vāṇī guṇam eva bhāṣate // BhKir_14.11 //

guṇāpavādena tadanyaropaṇād bhṛśādhirūḍhasya samañjasaṃ janam /
dvidheva kṛtvā hṛdayaṃ nigūhataḥ sphurad asādhor vivṛṇoti vāgasiḥ // BhKir_14.12 //

vanāśrayāḥ kasya mṛgāḥ parigrahāḥ śṛṇāti yas tān prasabhena tasya te /
prahīyatām atra nṛpeṇa mānitā na mānitā cāsti bhavanti ca śriyaḥ // BhKir_14.13 //

na vartma kasmaicid api pradīyatām iti vrataṃ me vihitaṃ maharṣiṇā /
jighāṃsur asmān nihato mayā mṛgo vratābhirakṣā hi satām alaṃkriyā // BhKir_14.14 //

mṛgān vinighnan mṛgayuḥ svahetunā kṛtopakāraḥ katham icchatāṃ tapaḥ /
kṛpeti ced astu mṛgaḥ kṣataḥ kṣaṇād anena pūrvaṃ na mayeti kā gatiḥ // BhKir_14.15 //

anāyudhe sattvajighāṃsite munau kṛpeti vṛttir mahatām akṛtrimā /
śarāsanaṃ bibhrati sajyasāyakaṃ kṛtānukampaḥ sa kathaṃ pratīyate // BhKir_14.16 //

atho śaras tena madartham ujjhitaḥ phalaṃ ca tasya pratikāyasādhanam /
avikṣate tatra mayātmasātkṛte kṛtārthatā nanv adhikā camūpateḥ // BhKir_14.17 //

yad āttha kāmaṃ bhavatā sa yācyatām iti kṣamaṃ naitad analpacetasām /
kathaṃ prasahyāharaṇaiṣiṇāṃ priyaḥ parāvanatyā malinīkṛtāḥ śriyaḥ // BhKir_14.18 //

abhūtam āsajya viruddham īhitaṃ balād alabhyaṃ tava lipsate nṛpaḥ /
vijānato 'pi hy anayasya raudratāṃ bhavaty apāye parimohinī matiḥ // BhKir_14.19 //

asiḥ śarā varma dhanuś ca noccakair vivicya kiṃ prārthitam īśvareṇa te /
athāsti śaktiḥ kṛtam eva yācñayā na dūṣitaḥ śaktimatāṃ svayaṃgrahaḥ // BhKir_14.20 //

sakhā sa yuktaḥ kathitaḥ kathaṃ tvayā yadṛcchayāsūyati yas tapasyate /
guṇārjanocchrāyaviruddhabuddhayaḥ prakṛtyamitrā hi satām asādhavaḥ // BhKir_14.21 //

vayaṃ kva varṇāśramarakṣaṇocitāḥ kva jātihīnā mṛgajīvitacchidaḥ /
sahāpakṛṣṭair mahatāṃ na saṃgataṃ bhavanti gomāyusakhā na dantinaḥ // BhKir_14.22 //

paro 'vajānāti yad ajñatājaḍas tad unnatānāṃ na vihanti dhīratām /
samānavīryānvayapauruṣeṣu yaḥ karoty atikrāntim asau tiraskriyā // BhKir_14.23 //

yadā vigṛhṇāti hataṃ tadā yaśaḥ karoti maitrīm atha dūṣitā guṇāḥ /
sthitiṃ samīkṣyobhayathā parīkṣakaḥ karoty avajñopahataṃ pṛthagjanam // BhKir_14.24 //

mayā mṛgān hantur anena hetunā viruddham ākṣepavacas titikṣitam /
śarārtham eṣyaty atha lapsyate gatiṃ śiromaṇiṃ dṛṣṭiviṣāj jighṛkṣataḥ // BhKir_14.25 //

itīritākūtam anīlavājinaṃ jayāya dūtaḥ pratitarjya tejasā /
yayau samīpaṃ dhvajinīm upeyuṣaḥ prasannarūpasya virūpacakṣuṣaḥ // BhKir_14.26 //

tato 'pavādena patākinīpateś cacāla nirhrādavatī mahācamūḥ /
yugāntavātābhihateva kurvatī ninādam ambhonidhivīcisaṃhatiḥ // BhKir_14.27 //

raṇāya jaitraḥ pradiśann iva tvarāṃ taraṅgitālambitaketusaṃtatiḥ /
puro balānāṃ saghanāmbuśīkaraḥ śanaiḥ pratasthe surabhiḥ samīraṇaḥ // BhKir_14.28 //

jayāravakṣveḍitanādamūrchitaḥ śarāsanajyātalavāraṇadhvaniḥ /
asambhavanbhūdhararājakukṣiṣu prakampayan gām avatastare diśaḥ // BhKir_14.29 //

niśātaraudreṣu vikāsatāṃ gataiḥ pradīpayadbhiḥ kakubhām ivāntaram /
vanesadāṃ hetiṣu bhinnavigrahair vipusphure raśmimato marīcibhiḥ // BhKir_14.30 //

udūḍhavakṣaḥsthagitaikadiṅmukho vikṛṣṭavisphāritacāpamaṇḍalaḥ /
vitatya pakṣadvayam āyataṃ babhau vibhur guṇānām uparīva madhyagaḥ // BhKir_14.31 //

sugeṣu durgeṣu ca tulyavikramair javād ahaṃpūrvikayā yiyāsubhiḥ /
gaṇair avicchedaniruddham ābabhau vanaṃ nirucchvāsam ivākulākulam // BhKir_14.32 //

tirohitaśvabhranikuñcarodhasaḥ samaśnuvānāḥ sahasātiriktatām /
kirātasainyair apidhāya recitā bhuvaḥ kṣaṇaṃ nimnatayeva bhejire // BhKir_14.33 //

pṛthūruparyastabṛhallatātatir javānilāghūrṇitaśālacandanā /
gaṇādhipānāṃ paritaḥ prasāriṇī vanāny avāñcīva cakāra saṃhatiḥ // BhKir_14.34 //

tataḥ sadarpaṃ pratanuṃ tapasyayā madasrutikṣāmam ivaikavāraṇam /
parijvalantaṃ nidhanāya bhūbhṛtāṃ dahantam āśā iva jātavedasam // BhKir_14.35 //

anādaropāttadhṛtaikasāyakaṃ jaye 'nukūle suhṛdīva saspṛham /
śanair apūrṇapratikārapelave niveśayantaṃ nayane balodadhau // BhKir_14.36 //

niṣaṇṇam āpatpratikārakāraṇe śarāsane dhairya ivānapāyini /
alaṅghanīyaṃ prakṛtāv api sthitaṃ nivātaniṣkampam ivāpagāpatim // BhKir_14.37 //

upeyuṣīṃ bibhratam antakadyutiṃ vadhād adūre patitasya daṃṣṭriṇaḥ /
puraḥ samāveśitasatpaśuṃ dvijaiḥ patiṃ paśūnām iva hūtam adhvare // BhKir_14.38 //

nijena nītaṃ vijitānyagauravaṃ gabhīratāṃ dhairyaguṇena bhūyasā /
vanodayeneva ghanoruvīrudhā samandhakārīkṛtam uttamācalam // BhKir_14.39 //

maharṣabhaskandham anūnakaṃdharaṃ bṛhacchilāvapraghanena vakṣasā /
samujjihīrṣuṃ jagatīṃ mahābharāṃ mahāvarāhaṃ mahato 'rṇavād iva // BhKir_14.40 //

harinmaṇiśyāmam udagravigrahaṃ prakāśamānaṃ paribhūya dehinaḥ /
manuṣyabhāve puruṣaṃ purātanaṃ sthitaṃ jalādarśa ivāṃśumālinam // BhKir_14.41 //

gurukriyārambhaphalair alaṃkṛtaṃ gatiṃ pratāpasya jagatpramāthinaḥ /
gaṇāḥ samāsedur anīlavājinaṃ tapātyaye toyaghanā ghanā iva // BhKir_14.42 //

yathāsvam āśaṃsitavikramāḥ purā muniprabhāvakṣatatejasaḥ pare /
yayuḥ kṣaṇād apratipattimūḍhatāṃ mahānubhāvaḥ pratihanti pauruṣam // BhKir_14.43 //

tataḥ prajahre samam eva tatra tair apekṣitānyonyabalopapattibhiḥ /
mahodayānām api saṃghavṛttitāṃ sahāyasādhyāḥ pradiśanti siddhayaḥ // BhKir_14.44 //

kirātasainyād urucāpanoditāḥ samaṃ samutpetur upāttaraṃhasaḥ /
mahāvanād unmanasaḥ khagā iva pravṛttapattradhvanayaḥ śilīmukhāḥ // BhKir_14.45 //

gabhīrarandhreṣu bhṛśaṃ mahībhṛtaḥ pratisvanair unnamitena sānuṣu /
dhanurninādena javād upeyuṣā vibhidyamānā iva dadhvanur diśaḥ // BhKir_14.46 //

vidhūnayantī gahanāni bhūruhāṃ tirohitopāntanabhodigantarā /
mahīyasī vṛṣṭir ivānileritā ravaṃ vitene gaṇamārgaṇāvaliḥ // BhKir_14.47 //

trayīm ṛtūnām anilāśinaḥ sataḥ prayāti poṣaṃ vapuṣi prahṛṣyataḥ /
raṇāya jiṣṇor viduṣeva satvaraṃ ghanatvam īye śithilena varmaṇā // BhKir_14.48 //

patatsu śastreṣu vitatya rodasī samantatas tasya dhanur dudhūṣataḥ /
saroṣam ulkeva papāta bhīṣaṇā baleṣu dṛṣṭir vinipātaśaṃsinī // BhKir_14.49 //

diśaḥ samūhann iva vikṣipann iva prabhāṃ raver ākulayann ivānilam /
muniś cacāla kṣayakāladāruṇaḥ kṣitiṃ saśailāṃ calayann iveṣubhiḥ // BhKir_14.50 //

vimuktam āśaṃsitaśatrunirjayair anekam ekāvasaraṃ vanecaraiḥ /
sa nirjaghānāyudham antarā śaraiḥ kriyāphalaṃ kāla ivātipātitaḥ // BhKir_14.51 //

gataiḥ pareṣām avibhāvanīyatāṃ nivārayadbhir vipadaṃ vidūragaiḥ /
bhṛśaṃ babhūvopacito bṛhatphalaiḥ śarair upāyair iva pāṇḍunandanaḥ // BhKir_14.52 //

divaḥ pṛthivyāḥ kakubhāṃ nu maṇḍalāt patanti bimbād uta tigmatejasaḥ /
sakṛd vikṛṣṭād atha kārmukān muneḥ śarāḥ śarīrād iti te 'bhimenire // BhKir_14.53 //

gaṇādhipānām avidhāya nirgataiḥ parāsutāṃ marmavidāraṇair api /
javād atīye himavān adhomukhaiḥ kṛtāparādhair iva tasya pattribhiḥ // BhKir_14.54 //

dviṣāṃ kṣatīr yāḥ prathame śilāmukhā vibhidya dehāvaraṇāni cakrire /
na tāsu pete viśikhaiḥ punar muner aruṃtudatvaṃ mahatāṃ hy agocaraḥ // BhKir_14.55 //

samujjhitā yāvadarāti niryatī sahaiva cāpān munibāṇasaṃhatiḥ /
prabhā himāṃśor iva paṅkajāvaliṃ nināya saṃkocam umāpateś camūm // BhKir_14.56 //

ajihmam ojiṣṭham amogham aklamaṃ kriyāsu bahvīṣu pṛthaṅ niyojitam /
prasehire sādayituṃ na sāditāḥ śaraugham utsāham ivāsya vidviṣaḥ // BhKir_14.57 //

śivadhvajinyaḥ pratiyodham agrataḥ sphurantam ugeṣumayūkhamālinam /
tam ekadeśastham anekadeśagā nidadhyur arkaṃ yugapat prajā iva // BhKir_14.58 //

muneḥ śaraugheṇa tadugraraṃhasā balaṃ prakopād iva viṣvag āyatā /
vidhūnitaṃ bhrāntim iyāya saṅginīṃ mahānileneva nidāghajaṃ rajaḥ // BhKir_14.59 //
tapobalenaiṣa vidhāya bhūyasīs tanūr adṛśyāḥ svid iṣūn nirasyati /
amuṣya māyāvihataṃ nihanti naḥ pratīpam āgatya kim u svam āyudham // BhKir_14.60 //

hṛtā guṇair asya bhayena vā munes tirohitāḥ svit praharanti devatāḥ /
kathaṃ nv amī saṃtatam asya sāyakā bhavanty aneke jaladher ivormayaḥ // BhKir_14.61 //

jayena kaccid viramed ayaṃ raṇād bhaved api svasti carācarāya vā /
tatāpa kīrṇā nṛpasūnumārgaṇair iti pratarkākulitā patākinī // BhKir_14.62 //

amarṣiṇā kṛtyam iva kṣamāśrayaṃ madoddhateneva hitaṃ priyaṃ vacaḥ /
balīyasā tad vidhineva pauruṣaṃ balaṃ nirastaṃ na rarāja jiṣṇunā // BhKir_14.63 //

pratidiśaṃ plavagādhipalakṣmaṇā viśikhasaṃhatitāpitamūrtibhiḥ /
ravikaraglapitair iva vāribhiḥ śivabalaiḥ parimaṇḍalatā dadhe // BhKir_14.64 //

pravitataśarajālacchannaviśvāntarāle vidhuvati dhanur āvir maṇḍalaṃ pāṇḍusūnau /
katham api jayalakṣmīr bhūtabhūtā vihātuṃ viṣamanayanasenāpakṣapātaṃ viṣehe // BhKir_14.65 //

atha bhūtāni vārtraghna- śarebhyas tatra tatrasuḥ /
bheje diśaḥ parityakta- maheṣvāsā ca sā camūḥ // BhKir_15.1 //

apaśyadbhir iveśānaṃ raṇān nivavṛte gaṇaiḥ /
muhyatīva hi kṛcchreṣu sambhramajvalitaṃ manaḥ // BhKir_15.2 //

khaṇḍitāśaṃsayā teṣāṃ parāṅmukhatayā tayā /
āviveśa kṛpā ketau kṛtoccairvānaraṃ naram // BhKir_15.3 //

āsthām ālambya nīteṣu vaśaṃ kṣudreṣv arātiṣu /
vyaktim āyāti mahatāṃ māhātmyam anukampayā // BhKir_15.4 //

sa sāsiḥ sāsusūḥ sāso yeyāyeyāyayāyayaḥ /
lalau līlāṃ lalo 'lolaḥ śaśīśaśiśuśīḥ śaśan // BhKir_15.5 //

trāsajihmaṃ yataś caitān mandam evānviyāya saḥ /
nātipīḍayituṃ bhagnān icchanti hi mahaujasaḥ // BhKir_15.6 //

athāgre hasatā sāci- sthitena sthirakīrtinā /
senānyā te jagadire kiṃcidāyastacetasā // BhKir_15.7 //

mā vihāsiṣṭa samaraṃ samarantavyasaṃyataḥ /
kṣataṃ kṣuṇṇāsuragaṇair agaṇair iva kiṃ yaśaḥ // BhKir_15.8 //

vivasvadaṃśusaṃśleṣa- dviguṇīkṛtatejasaḥ /
amī vo mogham udgūrṇā hasantīva mahāsayaḥ // BhKir_15.9 //

vane 'vane vanasadāṃ mārgaṃ mārgam upeyuṣām /
vāṇair bāṇaiḥ samāsaktaṃ śaṅke 'śaṃ kena śāmyati // BhKir_15.10 //

pātitottuṅgamāhātmyaiḥ saṃhṛtāyatakīrtibhiḥ /
gurvīṃ kām āpadaṃ hantuṃ kṛtam āvṛttisāhasam // BhKir_15.11 //

nāsuro 'yaṃ na vā nāgo dharasaṃstho na rākṣasaḥ /
nā sukho 'yaṃ navābhogo dharaṇistho hi rājasaḥ // BhKir_15.12 //

mandam asyann iṣulatāṃ ghṛṇayā munir eṣa vaḥ /
praṇudaty āgatāvajñaṃ jaghaneṣu paśūn iva // BhKir_15.13 //

na nonanunno 'nunneno na nā nānānanā nanu /
nunno 'nunno na nunneno nānenānunnanun na nut // BhKir_15.14 //

varaṃ kṛtadhvastaguṇād atyantam aguṇaḥ pumān /
prakṛtyā hy amaṇiḥ śreyān nālaṃkāraś cyutopalaḥ // BhKir_15.15 //

syandanā no caturagāḥ surebhā vāvipattayaḥ /
syandanā no ca turagāḥ surebhāvā vipattayaḥ // BhKir_15.16 //

bhavadbhir adhunārāti- parihāpitapauruṣaiḥ /
hradair ivārkaniṣpītaiḥ prāptaḥ paṅko durutsahaḥ // BhKir_15.17 //

vetraśākakuje śaile 'leśaije 'kukaśātrave /
yāta kiṃ vidiśo jetuṃ tuñjeśo divi kiṃtayā // BhKir_15.18 //

ayaṃ vaḥ klaibyam āpannān dṛṣṭapṛṣṭhān arātinā /
icchatīśaś cyutācārān dārān iva nigopitum // BhKir_15.19 //

nanu ho mathanā rāgho ghorā nāthamaho nu na /
tayadātavadā bhīmā mābhīdā bata dāyata // BhKir_15.20 //

kiṃ tyaktāpāstadevatva- mānuṣyakaparigrahaiḥ /
jvalitānyaguṇair gurvī sthitā tejasi mānyatā // BhKir_15.21 //

niśitāsirato 'bhīko nyejate 'maraṇā rucā /
sārato na virodhī naḥ svābhāso bharavān uta // BhKir_15.22 //

tanuvārabhaso bhāsvān adhīro 'vinatorasā /
cāruṇā ramate janye ko 'bhīto rasitāśini // BhKir_15.23 //

nirbhinnapātitāśvīya- niruddharathavartmani /
hatadvipanagaṣṭhyūta- rudhirāmbunadākule // BhKir_15.24 //

devākānini kāvāde vāhikāsvasvakāhi vā /
kākārebhabhare kākā nisvabhavyavyabhasvani // BhKir_15.25 //

pranṛttaśavavitrasta- turagākṣiptasārathau /
mārutāpūrṇatūṇīra- vikruṣṭahatasādini // BhKir_15.26 //

sasattvaratide nityaṃ sadarāmarṣanāśini /
tvarādhikakasannāde ramakatvam akarṣati // BhKir_15.27 //

āsure lokavitrāsa- vidhāyini mahāhave /
yuṣmābhir unnatiṃ nītaṃ nirastam iha pauruṣam // BhKir_15.28 //

iti śāsati senānyāṃ gacchatas tān anekadhā /
niṣidhya hasatā kiṃcit tatra tasthe 'ndhakāriṇā // BhKir_15.29 //

munīṣudahanātaptāṃl lajjayā nivivṛtsataḥ /
śivaḥ prahlādayāmāsa tān niṣedhahimāmbunā // BhKir_15.30 //

dūnās te 'ribalād ūnā nirebhā bahu menire /
bhītāḥ śitaśarābhītāḥ śaṃkaraṃ tatra śaṃkaram // BhKir_15.31 //

maheṣujaladhau śatror vartamānā duruttare /
prāpya pāram iveśānam āśaśvāsa patākinī // BhKir_15.32 //

sa babhāra raṇāpetāṃ camūṃ paścād avasthitām /
puraḥ sūryād upāvṛttāṃ chāyām iva mahātaruḥ // BhKir_15.33 //

muñcatīśe śarāñ jiṣṇau pinākasvanapūritaḥ /
dadhvāna dhvanayann āśāḥ sphuṭann iva dharādharaḥ // BhKir_15.34 //

tadgaṇā dadṛśur bhīmaṃ citrasaṃsthā ivācalāḥ /
vismayena tayor yuddhaṃ citrasaṃsthā ivācalāḥ // BhKir_15.35 //

parimohayamāṇena śikṣālāghavalīlayā /
jaiṣṇavī viśikhaśreṇī parijahre pinākinā // BhKir_15.36 //

avadyan patriṇaḥ śambhoḥ sāyakair avasāyakaiḥ /
pāṇḍavaḥ paricakrāma śikṣayā raṇaśikṣayā // BhKir_15.37 //

cāracuñcuś cirārecī cañcaccīrarucā rucaḥ /
cacāra ruciraś cāru cārair ācāracañcuraḥ // BhKir_15.38 //

sphuratpiśaṅgamaurvīkaṃ dhunānaḥ sa bṛhaddhanuḥ /
dhṛtolkānalayogena tulyam aṃśumatā babhau // BhKir_15.39 //

pārthabāṇāḥ paśupater āvavrur viśikhāvalim /
payomuca ivārandhrāḥ sāvitrīm aṃśusaṃhatim // BhKir_15.40 //

śaravṛṣṭiṃ vidhūyorvīm udastāṃ savyasācinā /
rurodha mārgaṇair mārgaṃ tapanasya trilocanaḥ // BhKir_15.41 //

tena vyātenire bhīmā bhīmārjanaphalānanāḥ /
na nānukampya viśikhāḥ śikhādharajavāsasaḥ // BhKir_15.42 //

dyuviyadgāminī tāra- saṃrāvavihataśrutiḥ /
haimīṣumālā śuśubhe vidyutām iva saṃhatiḥ // BhKir_15.43 //

vilaṅghya patriṇāṃ paṅktiṃ bhinnaḥ śivaśilīmukhaiḥ /
jyāyo vīryaṃ samāśritya na cakampe kapidhvajaḥ // BhKir_15.44 //

jagatīśaraṇe yukto harikāntaḥ sudhāsitaḥ /
dānavarṣīkṛtāśaṃso nāgarāja ivābabhau // BhKir_15.45 //

viphalīkṛtayatnasya kṣatabāṇasya śambhunā /
gāṇḍīvadhanvanaḥ khebhyo niścacāra hutāśanaḥ // BhKir_15.46 //

sa piśaṅgajaṭāvaliḥ kirann urutejaḥ parameṇa manyunā /
jvalitauṣadhijātavedasā himaśailena samaṃ vididyute // BhKir_15.47 //

śataśo viśikhān avadyate bhṛśam asmai raṇavegaśāline /
prathayann anivāryavīryatāṃ prajigāyeṣum aghātukaṃ śivaḥ // BhKir_15.48 //

śambho dhanurmaṇḍalataḥ pravṛttaṃ taṃ maṇḍalād aṃśum ivāṃśubhartuḥ /
nivārayiṣyan vidadhe sitāśvaḥ śilīmukhacchāyavṛtāṃ dharitrīm // BhKir_15.49 //

ghanaṃ vidāryārjunabāṇapūgaṃ sasārabāṇo 'yug alocanasya /
ghanaṃ vidāryārjunabāṇapūgaṃ sasāra bāṇo 'yugalocanasya // BhKir_15.50 //

rujan pareṣūn bahudhāśupātino muhuḥ śaraughair apavārayan diśaḥ /
calācalo 'neka iva kriyāvaśān maharṣisaṃghair bubudhe dhanaṃjayaḥ // BhKir_15.51 //

vikāśam īyur jagatīśamārgaṇā vikāśam īyur jagatīśamārgaṇāḥ /
vikāśam īyur jagatīśamārgaṇā vikāśam īyur jagatīśamārgaṇāḥ // BhKir_15.52 //

sampaśyatām iti śivena vitāyamānaṃ lakṣmīvataḥ kṣitipates tanayasya vīryam /
aṅgāny abhinnam api tattvavidāṃ munīnāṃ romāñcam añcitataraṃ bibharāmbabhūvuḥ // BhKir_15.53 //

tataḥ kirātādhipater alaghvīm ājikriyāṃ vīkṣya vivṛddhamanyuḥ /
sa tarkayāmāsa viviktatarkaś ciraṃ vicinvann iti kāraṇāni // BhKir_16.1 //

madasrutiśyāmitagaṇḍalekhāḥ krāmanti vikrāntanarādhirūḍhāḥ /
sahiṣṇavo neha yudhām abhijñā nāgā nagocchrāyam ivākṣipantaḥ // BhKir_16.2 //

vicitrayā citrayateva bhinnāṃ rucaṃ raveḥ ketanaratnabhāsā /
mahārathaughena na saṃniruddhāḥ payodamandradhvaninā dharitrī // BhKir_16.3 //

samullasatprāsamahormimālaṃ parisphuraccāmaraphenapaṅkti /
vibhinnamaryādam ihātanoti nāśvīyam āśā jaladher ivāmbhaḥ // BhKir_16.4 //

hatāhatety uddhatabhīṣmaghoṣaiḥ samujjhitā yoddhṛbhir abhyamitram /
na hetayaḥ prāptataḍittviṣaḥ khe vivasvadaṃśujvalitāḥ patanti // BhKir_16.5 //

abhyāyataḥ saṃtatadhūmadhūmraṃ vyāpi prabhājālam ivāntakasya /
rajaḥ pratūrṇāśvarathāṅganunnaṃ tanoti na vyomani mātariśvā // BhKir_16.6 //

bhūreṇunā rāsabhadhūsareṇa tirohite vartmani locanānām /
nāsty atra tejasvibhir utsukānām ahni pradoṣaḥ surasundarīṇām // BhKir_16.7 //

rathāṅgasaṃkrīḍitam aśvaheṣā bṛhanti mattadvipabṛṃhitāni /
saṃgharṣayogād iva mūrchitāni hrādaṃ nigṛhṇanti na dundubhīnām // BhKir_16.8 //

asmin yaśaḥpauruṣalolupānām arātibhiḥ pratyurasaṃ kṣatānām /
mūrchāntarāyaṃ muhur ucchinatti nāsāraśītaṃ kariśīkarāmbhaḥ // BhKir_16.9 //

asṛṅnadīnām upacīyamānair vidārayadbhiḥ padavīṃ dhvajinyāḥ /
ucchrāyam āyānti na śoṇitaughaiḥ paṅkair ivāśyānaghanais taṭāni // BhKir_16.10 //

parikṣate vakṣasi dantidantaiḥ priyāṅkaśītā nabhasaḥ patantī /
neha pramohaṃ priyasāhasānāṃ mandāramālā viralīkaroti // BhKir_16.11 //

niṣādisaṃnāhamaṇiprabhaughe parīyamāṇe kariśīkareṇa /
arkatviṣonmīlitam abhyudeti na khaṇḍam ākhaṇḍalakārmukasya // BhKir_16.12 //

mahībhṛtā pakṣavateva bhinnā vigāhya madhyaṃ paravāraṇena /
nāvartamānā ninadanti bhīmam apāṃ nidher āpa iva dhvajinyaḥ // BhKir_16.13 //

mahārathānāṃ pratidantyanīkam adhisyadasyandanam utthitānām /
āmūlalūnair atimanyuneva mātaṅgahastair vriyate na panthāḥ // BhKir_16.14 //

dhṛtotpalāpīḍa iva priyāyāḥ śiroruhāṇāṃ śithilaḥ kalāpaḥ /
na barhabhāraḥ patitasya śaṅkor niṣādivakṣaḥsthalam ātanoti // BhKir_16.15 //

ujjhatsu saṃhāra ivāstasaṃkhyam ahnāya tejasviṣu jīvitāni /
lokatrayāsvādanalolajihvaṃ na vyādadāty ānanam atra mṛtyuḥ // BhKir_16.16 //

iyaṃ ca durvāramahārathānām ākṣipya vīryaṃ mahatāṃ balānām /
śaktir mamāvasyati hīnayuddhe saurīva tārādhipadhāmni dīptiḥ // BhKir_16.17 //

māyā svid eṣā mativibhramo vā dhvastaṃ nu me vīryam utāham anyaḥ /
gāṇḍīvamuktā hi yathā purā me parākramante na śarāḥ kirāte // BhKir_16.18 //

puṃsaḥ padaṃ madhyamam uttamasya dvidheva kurvan dhanuṣaḥ praṇādaiḥ /
nūnaṃ tathā naiṣā yathāsya veṣaḥ pracchannam apy ūhayate hi ceṣṭā // BhKir_16.19 //

dhanuḥ prabandhadhvanitaṃ ruṣeva sakṛd vikṛṣṭā vitateva maurvī /
saṃdhānam utkarṣam iva vyudasya muṣṭer asambheda ivāpavarge // BhKir_16.20 //

aṃsāv avaṣṭabdhanatau samādhiḥ śirodharāyā rahitaprayāsaḥ /
dhṛtā vikārāṃs tyajatā mukhena prasādalakṣmīḥ śaśalāñchanasya // BhKir_16.21 //

prahīyate kāryavaśāgateṣu sthāneṣu viṣṭabdhatayā na dehaḥ /
sthitaprayāteṣu sasauṣṭhavaś ca lakṣyeṣu pātaḥ sadṛśaḥ śarāṇām // BhKir_16.22 //
parasya bhūyān vivare 'bhiyogaḥ prasahya saṃrakṣaṇam ātmarandhre /
bhīṣme 'py asambhāvyam idaṃ gurau vā na sambhavaty eva vanecareṣu // BhKir_16.23 //

aprākṛtasyāhavadurmadasya nivāryam asyāstrabalena vīryam /
alpīyaso 'py āmayatulyavṛtter mahāpakārāya ripor vivṛddhiḥ // BhKir_16.24 //

sa sampradhāryaivam ahāryasāraḥ sāraṃ vineṣyan sagaṇasya śatroḥ /
prasvāpanāstraṃ drutam ājahāra dhvāntaṃ ghanānaddha ivārdharātraḥ // BhKir_16.25 //

prasaktadāvānaladhūmadhūmrā nirundhatī dhāma sahasraraśmeḥ /
mahāvanānīva mahātamisrā chāyā tatāneśabalāni kālī // BhKir_16.26 //

āsāditā tatprathamaṃ prasahya pragalbhatāyāḥ padavīṃ harantī /
sabheva bhīmā vidadhe gaṇānāṃ nidrā nirāsaṃ pratibhāguṇasya // BhKir_16.27 //

gurusthirāṇy uttamavaṃśajatvād vijñātasārāṇy anuśīlanena /
kecit samāśritya guṇān vitāni suhṛtkulānīva dhanūṃṣi tasthuḥ // BhKir_16.28 //

kṛtāntadurvṛtta ivāpareṣāṃ puraḥ pratidvandvini pāṇḍavāstre /
atarkitaṃ pāṇitalān nipetuḥ kriyāphalānīva tadāyudhāni // BhKir_16.29 //

aṃsasthalaiḥ kecid abhinnadhairyāḥ skandheṣu saṃśleṣavatāṃ tarūṇām /
madena mīlannayanāḥ salīlaṃ nāgā iva srastakarā niṣeduḥ // BhKir_16.30 //

tirohitendor atha śambhumūrdhnaḥ praṇamyamānaṃ tapasāṃ nivāsaiḥ /
sumeruśṛṅgād iva bimbam ārkaṃ piśaṅgam uccair udiyāya tejaḥ // BhKir_16.31 //

chāyāṃ vinirdhūya tamomayīṃ tāṃ tattvasya saṃvittir ivāpavidyām /
yayau vikāsaṃ dyutir indumauler ālokam abhyādiśatī gaṇebhyaḥ // BhKir_16.32 //

tviṣāṃ tatiḥ pāṭalitāmbuvāhā sā sarvataḥ pūrvasarīva saṃdhyā /
nināya teṣāṃ drutam ullasantī vinidratāṃ locanapaṅkajāni // BhKir_16.33 //

pṛthagvidhāny astravirāmabuddhāḥ śastrāṇi bhūyaḥ pratipedire te /
muktā vitānena balāhakānāṃ jyotīṃṣi ramyā iva digvibhāgāḥ // BhKir_16.34 //

dyaur unnanāmeva diśaḥ praseduḥ sphuṭaṃ visasre savitur mayūkhaiḥ /
kṣayaṃ gatāyām iva yāmavatyāṃ punaḥ samīyāya dinaṃ dinaśrīḥ // BhKir_16.35 //

mahāstradurge śithilaprayatnaṃ digvāraṇeneva pareṇa rugṇe /
bhujaṅgapāśān bhujavīryaśālī prabandhanāya prajighāya jiṣṇuḥ // BhKir_16.36 //

jihvāśatāny ullasayanty ajasraṃ lasattaḍillolaviṣānalāni /
trāsān nirastāṃ bhujagendrasenā nabhaścarais tatpadavīṃ vivavre // BhKir_16.37 //

diṅnāgahastākṛtim udvahadbhir bhogaiḥ praśastāsitaratnanīlaiḥ /
rarāja sarpāvalir ullasantī taraṅgamāleva nabhorṇavasya // BhKir_16.38 //

niḥśvāsadhūmaiḥ sthagitāṃśujālaṃ phaṇāvatām utphaṇamaṇḍalānām /
gacchann ivāstaṃ vapur abhyuvāha vilocanānāṃ sukham uṣṇaraśmiḥ // BhKir_16.39 //

prataptacāmīkarabhāsureṇa diśaḥ prakāśena piśaṅgayantyaḥ /
niścakramuḥ prāṇaharekṣaṇānāṃ jvālā maholkā iva locanebhyaḥ // BhKir_16.40 //

ākṣiptasampātam apetaśobham udvahni dhūmākkuladigvibhāgam /
vṛtaṃ nabho bhogikulair avasthāṃ paroparuddhasya purasya bheje // BhKir_16.41 //

tam āśu cakṣuḥśravasāṃ samūhaṃ mantreṇa tārkṣyodayakāraṇena /
netā nayeneva paropajāpaṃ nivārayāmāsa patiḥ paśūnām // BhKir_16.42 //

pratighnatībhiḥ kṛtamīlitāni dyulokabhājām api locanāni /
garutmatā saṃhatibhir vihāyaḥ kṣaṇaprakāśābhir ivāvatene // BhKir_16.43 //

tataḥ suparṇavrajapakṣajanmā nānāgatir maṇḍalayañ javena /
jarattṛṇānīva viyan nināya vanaspatīnāṃ gahanāni vāyuḥ // BhKir_16.44 //

manaḥśilābhaṅganibhena paścān nirudhyamānaṃ nikareṇa bhāsām /
vyūḍhair urobhiś ca vinudyamānaṃ nabhaḥ sasarpeva puraḥ khagānām // BhKir_16.45 //

darīmukhair āsavarāgatāmraṃ vikāsi rukmacchadadhāma pītvā /
javānilāghūrṇitasānujālo himācalaḥ kṣība ivācakampe // BhKir_16.46 //

pravṛttanaktaṃdivasaṃdhidīptair nabhastalaṃ gāṃ ca piśaṅgayaṣṭiḥ /
antarhitārkaiḥ paritaḥ patadbhiś chāyāḥ samācikṣipire vanānām // BhKir_16.47 //

sa bhogasaṃghaḥ śamam ugradhāmnāṃ sainyena ninye vinatāsutānām /
mahādhvare vidhyapacāradoṣaḥ karmāntareṇeva mahodayena // BhKir_16.48 //

sāphalyam astre ripupauruṣasya kṛtvā gate bhāgya iavāpavargam /
anindhanasya prasabhaṃ samanyuḥ samādade 'straṃ jvalanasya jiṣṇuḥ // BhKir_16.49 //

ūrdhvaṃ tiraścīnam adhaś ca kīrṇair jvālāsaṭair laṅghitameghapaṅktiḥ /
āyastasiṃhākṛtir utpapāta prāṇyantam icchann iva jātavedāḥ // BhKir_16.50 //

bhittveva bhābhiḥ savitur mayūkhāñ jajvāla viṣvag visṛtasphuliṅgaḥ /
vidīryamāṇāśmaninādadhīraṃ dhvaniṃ vitanvann akṛśaḥ kṛśānuḥ // BhKir_16.51 //

cayān ivādrīn iva tuṅgaśṛṅgān kvacit purāṇīva hiraṇmayāni /
mahāvanānīva ca kiṃśukānām attāna vahniḥ pavanānuvṛttyā // BhKir_16.52 //

muhuś calatpallavalohinībhir uccaiḥ śikhābhiḥ śikhino 'valīḍhāḥ /
taleṣu muktāviśadā babhūvuḥ sāndrāñjjanaśyāmarucaḥ payodāḥ // BhKir_16.53 //

lilikṣatīva kṣayakālaraudre lokaṃ vilolārciṣi rohitāśve /
pinākinā hūtamahāmbuvāham astraṃ punaḥ pāśabhṛtaḥ praṇinye // BhKir_16.54 //

tato dharitrīdharatulyarodhasas taḍillatāliṅgitanīlamūrtayaḥ /
adhomukhākāśasarinnipātinīr apaḥ prasaktaṃ mumucuḥ payomucaḥ // BhKir_16.55 //

parāhatadhvastaśikhe śikhāvato vapuṣy adhikṣiptasamiddhatejasi /
kṛtāspadās tapta ivāyasi dhvaniṃ payonipātāḥ prathame vitenire // BhKir_16.56 //

mahānale bhinnasitābhrapātibhiḥ sametya sadyaḥ kathanena phenatām /
vrajadbhir ārdrendhanavat parikṣayaṃ jalair vitene divi dhūmasaṃtatiḥ // BhKir_16.57 //

svaketubhiḥ pāṇḍuranīlapāṭalaiḥ samāgatāḥ śakradhanuḥprabhābhidaḥ /
asaṃsthitām ādadhire vibhāvasor vicitracīnāṃśukacārutāṃ tviṣaḥ // BhKir_16.58 //

jalaughasaṃmūrchanamūrchitasvanaḥ prasaktavidyullasitaidhitadyutiḥ /
praśāntim eṣyan dhṛtadhūmamaṇḍalo babhūva bhūyān iva tatra pāvakaḥ // BhKir_16.59 //

pravṛddhasindhūrmicayasthavīyasāṃ cayair vibhinnāḥ payasāṃ prapedire /
upāttasaṃdhyārucibhiḥ sarūpatāṃ payodavicchedalavaiḥ kṛśānavaḥ // BhKir_16.60 //

upaity anantadyutir apy asaṃśayaṃ vibhinnamūlo 'nudayāya saṃkṣayam /
tathā hi toyaughavibhinnasaṃhatiḥ sa havyavāhaḥ prayayau parābhavam // BhKir_16.61 //

atha vihitavidheyair āśu muktā vitānair asitanaganitambaśyāmabhāsāṃ ghanānām /
vikasadamaladhāmnāṃ prāpa nīlotpalānāṃ śriyam adhikaviśuddhāṃ vahnidāhād iva dyauḥ // BhKir_16.62 //

iti vividham udāse savyasācī yad astraṃ bahusamaranayajñaḥ sādayiṣyann arātim /
vidhir iva viparītaḥ pauruṣaṃ nyāyavṛtteḥ sapadi tad upaninye riktatāṃ nīlakaṇṭhaḥ // BhKir_16.63 //

vītaprabhāvatanur apy atanuprabhāvaḥ pratyācakāṅkṣa jayinīṃ bhujavīryalakṣmīm /
astreṣu bhūtapatināpahṛteṣu jiṣṇur varṣiṣyatā dinakṛteva jaleṣu lokaḥ // BhKir_16.64 //

athāpadām uddharaṇakṣameṣu mitreṣv ivāstreṣu tirohiteṣu /
dhṛtiṃ guruśrīr guruṇābhipuṣyan svapauruṣeṇeva śarāsanena // BhKir_17.1 //

bhūriprabhāveṇa raṇābhiyogāt prīto vijihmaś ca tadīyavṛddhyā /
spaṣṭo 'py avispaṣṭavapuḥprakāśaḥ sarpanmahādhūma ivādrivahniḥ // BhKir_17.2 //

tejaḥ samāśritya parair ahāryaṃ nijaṃ mahanmitram ivorudhairyam /
āsādayann askhalitasvabhāvaṃ bhīme bhujālambam ivāridurge // BhKir_17.3 //

vaṃśocitatvād abhimānavatyā samprāptayā sampriyatām asubhyaḥ /
samakṣam āditsitayā pareṇa vadhveva kīrtyā paritapyamānaḥ // BhKir_17.4 //

patiṃ nagānām iva baddhamūlam unmūlayiṣyaṃs tarasā vipakṣam /
laghuprayatnaṃ nigṛhītavīryas trimārgagāvega iveśvareṇa // BhKir_17.5 //

saṃskāravattvād ramayatsu cetaḥ prayogaśikṣāguṇabhūṣaṇeṣu /
jayaṃ yathārtheṣu śareṣu pārthaḥ śabdeṣu bhāvārtham ivāśaśaṃse // BhKir_17.6 //

bhūyaḥ samādhānavivṛddhatejā naivaṃ purā yuddham iti vyathāvān /
sa nirvavāmāsram amarṣanunnaṃ viṣaṃ mahānāga ivekṣaṇābhyām // BhKir_17.7 //

tasyāhavāyāsavilolamauleḥ saṃrambhatāmrāyatalocanasya /
nirvāpayiṣyann iva roṣataptaṃ prasnāpayāmāsa mukhaṃ nidāghaḥ // BhKir_17.8 //

krodhāndhakārāntarito raṇāya bhrūbhedarekhāḥ sa babhāra tisraḥ /
ghanoparuddhaḥ prabhavāya vṛṣṭer ūrdhvāṃśurājīr iva tigmaraśmiḥ // BhKir_17.9 //

sa pradhvanayyāmbudanādi cāpaṃ hastena diṅnāga ivādriśṛṅgam /
balāni śambhor iṣubhis tatāpa cetāṃsi cintābhir ivāśarīraḥ // BhKir_17.10 //

sadvāditevābhiniviṣṭabuddhau guṇābhyasūyeva vipakṣapāte /
agocare vāg iva copareme śaktiḥ śarāṇāṃ śitikaṇṭhakāye // BhKir_17.11 //

umāpatiṃ pāṇḍusutapraṇunnāḥ śilīmukhā na vyathayāṃbabhūvuḥ /
abhyutthitasyādripater nitambam arkasya pādā iva haimanasya // BhKir_17.12 //

samprīyamāṇo 'nubabhūva tīvraṃ parākramaṃ tasya patir gaṇānām /
viṣāṇabhedaṃ himavān asahyaṃ vaprānatasyeva suradvipasya // BhKir_17.13 //

tasmai hi bhāroddharaṇe samarthaṃ pradāsyatā bāhum iva pratāpam /
ciraṃ viṣehe 'bhibhavas tadānīṃ sa kāraṇānām api kāraṇena // BhKir_17.14 //

pratyāhataujāḥ kṛtasattvavegaḥ parākramaṃ jyāyasi yas tanoti /
tejāṃsi bhānor iva niṣpatanti yaśāṃsi vīryajvalitāni tasya // BhKir_17.15 //

dṛṣṭāvadānād vyathate 'rilokaḥ pradhvaṃsam eti vyathitāc ca tejaḥ /
tejovihīnaṃ vijahāti darpaḥ śāntārciṣaṃ dīpam iva prakāśaḥ // BhKir_17.16 //

tataḥ prayātyastamadāvalepaḥ sa jayyatāyāḥ padavīṃ jigīṣoḥ /
gandhena jetuḥ pramukhāgatasya pratidvipasyeva mataṅgajaughaḥ // BhKir_17.17 //

evaṃ pratidvandviṣu tasya kīrtiṃ maulīndulekhāviśadāṃ vidhāsyan /
iyeṣa paryāyajayāvasādāṃ raṇakriyāṃ śambhur anukrameṇa // BhKir_17.18 //

muner vicitrair iṣubhiḥ sa bhūyān ninye vaśaṃ bhūtapater balaughaḥ /
sahātmalābhena samutpatadbhir jātisvabhāvair iva jīvalokaḥ // BhKir_17.19 //

vitanvatas tasya śarāndhakāraṃ trastāni sainyāni ravaṃ niśemuḥ /
pravarṣataḥ saṃtatavepathūni kṣapāghanasyeva gavāṃ kulāni // BhKir_17.20 //

sa sāyakān sādhvasaviplutānāṃ kṣipan pareṣām atisauṣṭhavena /
śaśīva doṣāvṛtalocanānāṃ vibhidyamānaḥ pṛthag ābabhāse // BhKir_17.21 //

kṣobheṇa tenātha gaṇādhipānāṃ bhedaṃ yayav ākṛtir īśvarasya /
taraṅgakampena mahāhradānāṃ chāyāmayasyeva dinasya kartuḥ // BhKir_17.22 //

prasedivāṃsaṃ na tam āpa kopaḥ kutaḥ parasmin puruṣe vikāraḥ /
ākāravaiṣamyam idaṃ ca bheje durlakṣyacihnā mahatāṃ hi vṛttiḥ // BhKir_17.23 //

visphāryamāṇasya tato bhujābhyāṃ bhūtāni bhartrā dhanur antakasya /
bhinnākṛtiṃ jyāṃ dadṛśuḥ sphurantīṃ kruddhasya jihvām iva takṣakasya // BhKir_17.24 //

svyāpasavyadhvanitogracāpaṃ pārthaḥ kirātādhipam āśaśaṅke /
paryāyasampāditakarṇatālaṃ yantā gajaṃ vyālam ivāparāddhaḥ // BhKir_17.25 //

nijaghnire tasya hareṣujālaiḥ patanti vṛndāni śilīmukhānām /
ūrjasvibhiḥ sindhumukhāgatāni yādāṃsi yādobhir ivāmburāśeḥ // BhKir_17.26 //

vibhedam antaḥ padavīnirodhaṃ vidhvaṃsanaṃ cāviditaprayogaḥ /
netārilokeṣu karoti yad yat tat tac cakārāsya śareṣu śambhuḥ // BhKir_17.27 //

soḍhāvagītaprathamāyudhasya krodhojjhitair vegitayā patadbhiḥ /
chinnair api trāsitavāhinīkaiḥ pete kṛtārthair iva tasya bāṇaiḥ // BhKir_17.28 //

alaṃkṛtānām ṛjutāguṇena gurūpadiṣṭāṃ gatim āsthitānām /
satām ivāparvaṇi mārgaṇānāṃ bhaṅgaḥ sa jiṣṇor dhṛtim unmamātha // BhKir_17.29 //

bāṇacchidas te viśikhāḥ smarārer avāṅmukhībhūtaphalāḥ patantaḥ /
akhaṇḍitaṃ pāṇḍavasāyakebhyaḥ kṛtasya sadyaḥ pratikāram āpuḥ // BhKir_17.30 //

citrīyamāṇān atilāghavena pramāthinas tān bhavamārgaṇānām /
samākulāyā nicakhāna dūraṃ bāṇān dhvajinyā hṛdayeṣv arātiḥ // BhKir_17.31 //

tasyātiyatnād atiricyamāne parākrame 'nyonyaviśeṣaṇena /
hantā purāṃ bhūri pṛṣatkavarṣaṃ nirāsa naidāgha ivāmbu meghaḥ // BhKir_17.32 //

anāmṛśantaḥ kvacid eva marma priyaiṣiṇānuprahitāḥ śivena /
suhṛtprayuktā iva narmavādāḥ śarā muneḥ prītikarā babhūvuḥ // BhKir_17.33 //

astraiḥ samānām atirekiṇīṃ vā paśyanīṣūṇām api tasya śaktim /
viṣādavaktavyabalaḥ pramāthī svam ālalambe balam indumauliḥ // BhKir_17.34 //

tapas tapovīryasamuddhatasya pāraṃ yiyāsoḥ samarārṇavasya /
maheṣujālāny akhilāni jiṣṇor arkaḥ payāṃsīva samācacāma // BhKir_17.35 //

rikte savisrambham ath+arjunasya niṣaṅgavaktre nipatāta pāṇiḥ /
anyadvipāpītajale satarṣaṃ mataṅgajasyeva nagāśmarandhre // BhKir_17.36 //

cyute sa tasminn iṣudhau śarārthād dhvastārthasāre sahaseva bandhau /
tatkālamoghapraṇayaḥ prapede nirvācyatākāma ivābhimukhyam // BhKir_17.37 //

āghaṭṭayāmāsa gatāgatābhyāṃ sāvegam agrāṅgulir asya tūṇau /
vidheyamārge matir utsukasya nayaprayogāv iva gāṃ jigīṣoḥ // BhKir_17.38 //

babhāra śūnyākṛtir arjunas tau maheṣudhī vītamaheṣujālau /
yugāntasaṃśuṣkajalau vijihmaḥ pūrvāparau loka ivāmburāśī // BhKir_17.39 //
tenātimittena tathā na pārthas tayor yathā riktatayānutepe /
svām āpadaṃ projjhya vipattimagnaṃ śocanti santo hy upakāripakṣam // BhKir_17.40 //

pratikriyāyai vidhuraḥ sa tasmāt kṛcchreṇa viśleṣam iyāya hastaḥ /
parāṅmukhatve 'pi kṛtopakārāt tūṇīmukhān mitrakulād ivāryaḥ // BhKir_17.41 //

paścātkriyā tūṇayugasya bhartur jajñe tadānīm upakāriṇīva /
sambhāvanāyām adharīkṛtāyāṃ patyuḥ puraḥ sāhasam āsitavyam // BhKir_17.42 //

taṃ śambhur ākṣiptamaheṣujālaṃ lohaiḥ śarair marmasu nistutoda /
hṛttottaraṃ tattvavicāramadhye vakteva doṣair gurubhir vipakṣam // BhKir_17.43 //

jahāra cāsmād acireṇa varma jvalanmaṇidyotitahaimalekham /
caṇḍaḥ pataṅgān marudekanīlaṃ taḍitvataḥ khaṇḍam ivāmbudasya // BhKir_17.44 //

vikośanirdhautatanor mahāseḥ phaṇāvataś ca tvaci vicyutāyām /
pratidvipābaddharuṣaḥ samakṣaṃ nāgasya cākṣiptamukhacchadasya // BhKir_17.45 //

vibodhitasya dhvaninā ghanānāṃ harer apetasya ca śailarandhrāt /
nirastadhūmasya ca rātrivahner vinā tanutreṇa ruciṃ sa bheje // BhKir_17.46 //

acittatāyām api nāma yuktām anūrdhvatāṃ prāpya tadīyakṛcchre /
mahīṃ gatau tāv iṣudhī tadānīṃ vivavratuś cetanayeva yogam // BhKir_17.47 //

sthitaṃ viśuddhe nabhasīva sattve dhāmnā tapovīryamayena yuktam /
śastrābhighātais tam ajasram īśas tvaṣṭā vivasvantam ivollilekha // BhKir_17.48 //

saṃrambhavegojjhitavedaneṣu gātreṣu bāhiryam upāgateṣu /
muner babhūvāgaṇiteṣurāśer lauhas tiraskāra ivātmamanyuḥ // BhKir_17.49 //

tato 'nupūrvāyatavṛttabāhuḥ śrīmān kṣarallohitadigdhadehaḥ /
āskandya vegena vimuktanādaḥ kṣitiṃ vidhunvann iva pārṣṇighātaiḥ // BhKir_17.50 //

sāmyaṃ gatenāśaninā maghonaḥ śaśāṅkakhaṇḍākṛtipāṇḍureṇa /
śambhuṃ bibhitsur dhanuṣā jaghāna stambaṃ viṣāṇena mahān ivebhaḥ // BhKir_17.51 //

rayeṇa sā saṃnidadhe patantī bhavodbhavenātmani cāpayaṣṭiḥ /
samuddhatā sindhur anekamārgā pare sthitenaujasi jahnuneva // BhKir_17.52 //

vikārmukaḥ karmasu śocanīyaḥ paricyutaudārya ivopacāraḥ /
vicikṣipe śūlabhṛtā salīlaṃ sa patribhir dūram adūrapātaiḥ // BhKir_17.53 //

upoḍhakalyāṇaphalo 'bhirakṣan vīravrataṃ puṇyaraṇāśramasthaḥ /
japopavāsair iva saṃyatātmā tepe munis tair iṣubhiḥ śivasya // BhKir_17.54 //

tato 'grabhūmiṃ vyavasāyasiddheḥ sīmānam anyair atidustaraṃ saḥ /
tejaḥśriyām āśrayam uttamāsiṃ sākṣād ahaṃkāram ivālalambe // BhKir_17.55 //

śarān avadyann anavadyakarmā cacāra citraṃ pravicāramārgaiḥ /
hastena nistriṃśabhṛtā sa dīptaḥ sārkāṃśunā vāridhir ūrmiṇeva // BhKir_17.56 //

yathā nije vartmani bhāti bhābhiś cyāyāmayaś cāpsu sahasraraśmiḥ /
tathā nabhasy āśu raṇasthalīṣu spaṣṭadvimūrtir dadṛśe sa bhūtaiḥ // BhKir_17.57 //

śivapraṇunnena śilīmukhena tsarupradeśād apavarjitāṅgaḥ /
jvalann asis tasya papāta pāṇer ghanasya vaprād iva vaidyuto 'gniḥ // BhKir_17.58 //

ākṣiptacāpāvaraṇeṣujālaś chinnottamāsiḥ sa mṛdhe 'vadhūtaḥ /
riktaḥ prakāśaś ca babhūva bhūmer utsāditodyāna iva pradeśaḥ // BhKir_17.59 //

sa khaṇḍanaṃ prāpya parād amarṣavān bhujadvitīyo 'pi vijetum icchayā /
sasarja vṛṣṭiṃ parirugṇapādapāṃ dravetareṣāṃ payasām ivāśmanām // BhKir_17.60 //

nīrandhraṃ parigamite kṣayaṃ pṛṣatkair bhūtānām adhipatinā śilāvitāne /
ucchrāyasthagitanabhodigantarālaṃ cikṣepa kṣitiruhajālam indrasūnuḥ // BhKir_17.61 //

niḥśeṣaṃ śakalitavalkalāṅgasāraiḥ kurvadbhir bhuvam abhitaḥ kaṣāyacitrām /
īśānaḥ sakusumapallavair nagais tair ātene balim iva raṅgadevatābhyaḥ // BhKir_17.62 //

unmajjan makara ivāmārāpagāyā vegena pratimukham etya bāṇanadyāḥ /
gāṇḍīvī kanakaśilānibhaṃ bhujābhyām ājaghne viṣam avilocanasya vakṣaḥ // BhKir_17.63 //

abhilaṣata upāyaṃ vikramaṃ kīrtilakṣmyor asugamam arisainyair aṅkam abhyāgatasya /
janaka iva śiśutve supriyasyaikasūnor avinayam api sehe pāṇḍavasya smarāriḥ // BhKir_17.64 //

tata udagra iva dvirade munau raṇam upeyuṣi bhīmabhujāyudhe /
dhanur apāsya sabāṇadhi śaṃkaraḥ pratijaghāna ghanair iva muṣṭibhiḥ // BhKir_18.1 //

harapṛthāsutayor dhvanir utpatann amṛdusaṃvalitāṅgulipāṇijaḥ /
sphuṭadanalpaśilāravadāruṇaḥ pratinanāda darīṣu darībhṛtaḥ // BhKir_18.2 //

śivabhujāhatibhinnapṛthukṣatīḥ sukham ivānubabhūva kapidhvajaḥ /
ka iva nāma bṛhanmanasāṃ bhaved anukṛter api sattvavatāṃ kṣamaḥ // BhKir_18.3 //

vraṇamukhacyutaśoṇitaśīkara- sthagitaśailataṭābhabhujāntaraḥ /
abhinavauṣasarāgabhṛtā babhau jaladhareṇa samānam umāpatiḥ // BhKir_18.4 //

urasi śūlabhṛtaḥ prahitā muhuḥ pratihatiṃ yayur arjunamuṣṭayaḥ /
bhṛśarayā iva sahyamahībhṛtaḥ pṛthuni rodhasi sindhumahormayaḥ // BhKir_18.5 //

nipatite 'dhiśirodharam āyate samam aratniyuge 'yugacakṣuṣaḥ /
tricatureṣu padeṣu kirīṭinā lulitadṛṣṭi madād iva caskhale // BhKir_18.6 //

abhibhavoditamanyuvidīpitaḥ samabhisṛtya bhṛśaṃ javam ojasā /
bhujayugena vibhajya samādade śaśikalābharaṇasya bhujadvayam // BhKir_18.7 //

pravavṛte 'tha mahāhavamallayor acalasaṃcalanāharaṇo raṇaḥ /
karaṇaśṛṅkhalasaṃkalanāgurur gurubhujāyudhagarvitayos tayoḥ // BhKir_18.8 //

ayam asau bhagavān uta pāṇḍavaḥ sthitam avāṅ muninā śaśimaulinā /
samadhirūḍham ajena nu jiṣṇunā svid iti vegavaśān mumuhe gaṇaiḥ // BhKir_18.9 //

pracalite calitaṃ sthitam āsthite vinamite natam unnatam unnatau /
vṛṣakapidhvajayor asahiṣṇunā muhur abhāvabhayād iva bhūbhṛtā // BhKir_18.10 //

karaṇaśṛṅkhalaniḥsṛtayos tayoḥ kṛtabhujadhvani valgu vivalgatoḥ /
caraṇapātanipātitarodharasaḥ prasasṛpuḥ saritaḥ paritaḥ sthalīḥ // BhKir_18.11 //

viyati vegapariplutam antarā samabhisṛtya rayeṇa kapidhvajaḥ /
caraṇayoś caraṇānamitakṣitir nijagṛhe tisṛṇāṃ jayinaṃ purām // BhKir_18.12 //

vismitaḥ sapadi tena karmaṇā karmaṇāṃ kṣayakaraḥ paraḥ pumān /
kṣeptukāmam avanau tam aklamaṃ niṣpipeṣa parirabhya vakṣasā // BhKir_18.13 //

tapasā tathā na mudam asya yayau bhagavān yathā vipulasattvatayā /
guṇasaṃhateḥ samatiriktam aho nijam eva sattvam upakāri satām // BhKir_18.14 //

atha himaśucibhasmabhūṣitaṃ śirasi virājitam indulekhayā /
svavapur atimanoharaṃ haraṃ dadhatam udīkṣya nanāma pāṇḍavaḥ // BhKir_18.15 //

sahaśaradhi nijaṃ tathā kārmukaṃ vapur atanu tathaiva saṃvarmitam /
nihitam api tathaiva paśyann asiṃ vṛṣabhagatir upāyayau vismayam // BhKir_18.16 //

siṣicur avanim ambuvāhāḥ śanaiḥ surakusumam iyāya citraṃ divaḥ /
vimalaruci bhṛśaṃ nabho dundubher dhvanir akhilam anāhatasyānaśe // BhKir_18.17 //

āseduṣāṃ gotrabhido 'nuvṛttyā gopāyakānāṃ bhuvanatrayasya /
rociṣṇuratnāvalibhir vimānair dyaur ācitā tārakiteva reje // BhKir_18.18 //

haṃsā bṛhantaḥ surasadmavāhāḥ saṃhrādikaṇṭhābharaṇāḥ patantaḥ /
cakruḥ prayatnena vikīryamāṇair vyomnaḥ pariṣvaṅgam ivāgrapakṣaiḥ // BhKir_18.19 //

muditamadhuliho vitānīkṛtāḥ sraja upari vitatya sātānikīḥ /
jalada iva niṣedivāṃsaṃ vṛṣe marudupasukhayāṃbabhūveśvaram // BhKir_18.20 //

kṛtadhṛti parivanditenoccakair gaṇapatibhir abhinnaromodgamaiḥ /
tapasi kṛtaphale phalajyāyasī stutir iti jagade hareḥ sūnunā // BhKir_18.21 //

śaraṇaṃ bhavantam atikāruṇikaṃ bhava bhaktigamyam adhigamya janāḥ /
jitamṛtyavo 'jita bhavanti bhaye sasurāsurasya jagataḥ śaraṇam // BhKir_18.22 //

vipad eti tāvad avasādakarī na ca kāmasampad abhikāmayate /
na namanti caikapuruṣaṃ puruṣās tava yāvad īśa na natiḥ kriyate // BhKir_18.23 //

saṃsevante dānaśīlā vimuktya sampaśyanto janmaduḥkhaṃ pumāṃsaḥ /
yanniḥsaṅgas tvaṃ phalasyānatebhyas tat kāruṇyaṃ kevalaṃ na svakāryam // BhKir_18.24 //

prāpyate yad iha dūram agatvā yat phalaty aparalokagatāya /
tīrtham asti na bhavārṇavabāhyaṃ sārvakāmikam ṛte bhavatas tat // BhKir_18.25 //

vrajati śuci padaṃ tv ati prītimān pratihatam atir eti ghorāṃ gatim /
iyam anagha nimittaśaktiḥ parā tava varada na cittabhedaḥ kvacit // BhKir_18.26 //

dakṣiṇāṃ praṇatadakṣiṇa mūrtiṃ tattvataḥ śivakarīm aviditvā /
rāgiṇāpi vihitā tava bhaktyā saṃsmṛtir bhava bhavaty abhavāya // BhKir_18.27 //

dṛṣṭvā dṛśyāny ācaraṇīyāni vidhāya prekṣākārī yāti padaṃ muktam apāyaiḥ /
samyagdṛṣṭis tasya paraṃ paśyati yas tvāṃ yaś copāsti sādhu vidheyaṃ sa vidhatte // BhKir_18.28 //

yuktāḥ svaśaktyā munayaḥ prajānāṃ hitopadeśair upakāravantaḥ /
samucchinatsi tvam acintyadhāmā karmāṇy upetasya duruttarāṇi // BhKir_18.29 //

saṃnibaddham apahartum ahāryaṃ bhūri durgatibhayaṃ bhuvanānām /
adbhutākṛtim imām atimāyas tvaṃ bibharṣi karuṇāmaya māyām // BhKir_18.30 //

na rāgi cetaḥ paramā vilāsitā vadhūḥ śarīre 'sti na cāsti manmathaḥ /
namaskriyā coṣasi dātur ity aho nisargadurbodham idaṃ tavehitam // BhKir_18.31 //

tavottarīyaṃ karicarma sāṅgajaṃ jvalanmaṇiḥ sāraśanaṃ mahānahiḥ /
srag āsyapaṅktiḥ śavabhasma candanaṃ kalā himāṃśoś ca samaṃ cakāsati // BhKir_18.32 //

avigrahasyāpy atulena hetunā sametabhinnadvayamūrti tiṣṭhataḥ /
tavaiva nānyasya jagatsu dṛśyate viruddhaveṣābharaṇasya kāntatā // BhKir_18.33 //

ātmalābhapariṇāmanirodhair bhūtasaṃgha iva na tvam upetaḥ /
tena sarvabhuvanātiga loke nopamānam asi nāpy upemayaḥ // BhKir_18.34 //

tvam antakaḥ sthāvarajaṅgamānāṃ tvayā jagat prāṇiti deva viśvam /
tvaṃ yogināṃ hetuphale ruṇatsi tvaṃ kāraṇaṃ kāraṇakāraṇānām // BhKir_18.35 //

rakṣobhiḥ suramanujair diteḥ sutair vā yal lokeṣv avikalam āptam ādhipatyam /
pāvinyāḥ śaraṇagatārtihāriṇe tan māhātmyaṃ bhava bhavate namaskriyāyāḥ // BhKir_18.36 //

tarasā bhuvanāni yo bibharti dhvanati brahma yataḥ paraṃ pavitram /
parito duritāni yaḥ punīte śiva tasmai pavanātane namas te // BhKir_18.37 //

bhavataḥ smaratāṃ sadāsane jayini brahmamaye niṣeduṣām /
dahate bhavabījasaṃtatiṃ śikhine 'nekaśikhāya te namaḥ // BhKir_18.38 //

ābādhāmaraṇabhayārciṣā cirāya pluṣṭebhyo bhava mahatā bhavānalena /
nirvāṇaṃ samupagamena yacchate te bījānāṃ prabhava namo 'stu jīvanāya // BhKir_18.39 //

yaḥ sarveṣām āvarītā varīyān sarvair bhāvair nāvṛto 'nādiniṣṭhaḥ /
mārgātītāyendriyāṇāṃ namas te 'vijñeyāya vyomarūpāya tasmai // BhKir_18.40 //

aṇīyase viśvavidhāriṇe namo namo 'ntikasthāya namo davīyase /
atītya vācāṃ manasāṃ ca gocaraṃ sthitāya te tatpataye namo namaḥ // BhKir_18.41 //

asaṃvidānasya mameśa saṃvidāṃ titikṣituṃ duścaritaṃ tvam arhasi /
virodhya mohāt punar abhyupeyuṣāṃ gatir bhavān eva durātmanāpi // BhKir_18.42 //

āstikyaśuddham avataḥ priyadharma dharmaṃ dharmātmajasya vihitāgasi śatruvarge /
samprāpnuyāṃ vijayam īśa yayā samṛddhyā tāṃ bhūtanātha vibhutāṃ vitarāhaveṣu // BhKir_18.43 //

iti nigaditavantaṃ sūnum uccair maghonaḥ praṇataśirasam īśaḥ sādaraṃ sāntvayitvā /
jvaladanalaparītaṃ raudram astraṃ dadhānaṃ dhanurupapadam asmai vedam abhyādideśa // BhKir_18.44 //

sa piṅgākṣaḥ śrīmān bhuvanamahanīyena mahasā tanuṃ bhīmāṃ bibhrat triguṇaparivārapraharaṇaḥ /
parītyeśānaṃ triḥ stutibhir upagītaḥ suragaṇaiḥ sutaṃ pāṇḍor vīraṃ jaladam iva bhāsvān abhiyayau // BhKir_18.45 //

atha śaśadharamauler abhyanujñām avāpya tridaśapatipurogāḥ pūrṇakāmāya tasmai /
avitathaphalam āśirvādam āropayanto vijayi vividham astraṃ lokapālā viteruḥ // BhKir_18.46 //

asaṃhāryotsāhaṃ jayinam udayaṃ prāpya tarasā dhuraṃ gurvīṃ voḍhuṃ sthitam anavasādāya jagataḥ /
svadhāmnā lokānāṃ tam upari kṛtasthānam amarās tapolakṣmyā dīptaṃ dinakṛtam ivoccair upajaguḥ // BhKir_18.47 //

vraja jaya ripulokaṃ pādapadmānataḥ san gadita iti śivena ślāghito devasaṃghaiḥ /
nijagṛham atha gatvā sādaraṃ pāṇḍuputro dhṛtagurujayalakṣmīr dharmasūnuṃ nanāma // BhKir_18.48 //